Het is exact een jaar geleden dat vlucht MH17 van Malaysian Airlines boven het oosten van Oekraïne werd neergehaald. Alle 298 passagiers en de crew kwamen daarbij om. Net nu komen nieuwe beelden aan het licht waarop te zien is hoe vermeende separatistische rebellen de site net na de crash doorzoeken: ‘Dit is een passagiersvliegtuig (…) Burgers, burgers.’
Op 17 juli 2014 werd boven het oosten van Oekraïne een vliegtuig van Malaysian Airlines – op weg van Amsterdam naar Kuala Lumpur – neergeschoten. Alle 298 passagiers en de crew van de Boeing 777 kwamen daarbij om het leven. Het incident vond plaats tijdens een periode van hevige gevechten tussen Oekraïense troepen en pro-Russische separatistische rebellen.
Exact een jaar na de feiten en terwijl herdenkingsplechtigheden plaatsvinden, publiceerde het Australische News Corp nieuwe beelden. In de video – origineel zeventien minuten lang, maar hier ingekort tot vier – is te zien hoe vermeende rebellen de site vlak na de crash doorzoeken. Volgens Belga publiceerde Britse omroep BBC de video reeds in juli 2014, kort na het incident dus. Daarbij werden passages met lijken echter geschrapt.
‘Weerzinwekkend’, zo beschrijft Australisch minister van Buitenlandse Zaken Julie Bishop die passages nu tegenover Nine Network. Volgens persagentschap Agence France-Presse kon de authenticiteit van de video echter niet worden nagegaan. ‘Het is verontrustend hoe dit twaalf maanden na het neerhalen van MH17 verschijnt. Maar het stemt overeen met de informatie die we destijds van inlichtingendiensten verkregen. Vlucht MH17 zou met een grond-luchtraket zijn neergeschoten.’
Kiev en het Westen beschuldigen de separatisten dan ook van het voorval. Zij zouden met een grond-luchtraket van het type BUK – aangeleverd door Rusland – het vliegtuig hebben neergehaald. Maar Moskou ontkent elke betrokkenheid en wijst dan weer het Oekraïense leger met de vinger.
Volksrepubliek Donetsk
Volgens de Australische krant The Daily Telegraph, die luidens AFP de beelden bemachtigd zou hebben, werd de video uit rebellenbolwerk Donetsk gesmokkeld en pas deze week verkregen. De beelden zouden door de separatisten zelf zijn vastgelegd toen ze nog dachten dat ze een Oekraïens gevechtsvliegtuig hadden neergeschoten.
De ontsteltenis wanneer zij ontdekken dat het eigenlijk om een commerciële vlucht gaat, is groot, zo stelt de krant. Maar op de beelden is ook te zien hoe gewapende mannen in legertenue door de brokstukken en de bagage zoeken en de inhoud ervan over de grond uitstrooien. Bovendien is volgens The Daily Telegraph te zien hoe een man een kenteken om zijn nek draagt van de zelfverklaarde Volksrepubliek Donetsk.
Tribunaal
Ondertussen is een team van Australische, Nederlandse, Belgische, Maleisische en Oekraïense detectives een onderzoek naar het incident gestart. De vijf landen vragen echter dat de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties een tribunaal opricht om de verantwoordelijken te berechten. Dat voorstel wordt onder andere door het Verenigd Koninkrijk, een van de permanente leden van de VN-Veiligheidsraad, gesteund. (WB)
