Verkiezingen Israël: Deze partijen strijden om zetels in Knesset

Verkiezingscampagne Benjamin Netanyahu © Reuters

De Israëlische parlementsverkiezingen beloven een spannende nek-aan-nekrace te worden tussen Benjamin Netanyahu (Likoed) en Isaac Herzog (Zionistische Unie). Daarnaast krijgen ze concurrentie van 24 andere partijen. Een overzicht van de belangrijkste spelers.

De Israëlische parlementsverkiezingen die morgen, 17 maart, plaatsvinden beloven een spannende nek-aan-nekrace te worden tussen de rechtse partij Likoed, van de huidige premier Benjamin Netanyahu (Bibi) en de centrumlinkse coalitie, Zionistische Unie, onder leiding van Isaac Herzog.

Normaal zouden de verkiezingen pas in november 2017 plaatsvinden, maar meningsverschillen over onder meer budgettaire kwesties en de Israëlische opstelling ten aanzien van de Palestijnen deden de coalitie twee jaar eerder dan voorzien uiteen vallen. In december vorig jaar stemde het parlement (of de Knesset) er mee in zichzelf te ontbinden.

Niet minder dan 26 partijen en lijsten strijden morgen om zitjes in het Israëlische parlement. Een overzicht van de belangrijkste spelers.

Likoed

Tijdens deze vervroegde verkiezingen wordt niet alleen een nieuw parlement verkozen, tegelijkertijd geldt de stembusgang als een populariteitstest voor Benjamin Netanyahu, voorzitter van de rechtse Likoed-partij. De vraag of ‘Bibi’ een vierde ambtstermijn kan binnenhalen speelde dan ook een belangrijke rol tijdens de verkiezingscampagne. Zo werd de slogan ‘iedereen behalve Bibi’, ook deze keer door tegenstanders van onder het stof gehaald.

Netanyahu mikt vooral op de rechtse kiezers door zich te concentreren op veiligheid en nationale identiteit. In april vorig jaar liepen de vredesgesprekken met de Palestijnen vast en ook indien Netanyahu opnieuw eerste minister zou worden, lijken de kansen op een heropleving van het vredesproces miniem. In de laatste dagen van de campagne zei hij dat hij niet langer achter zijn Bar Ilan-speech uit 2009 stond, waarin hij voor het eerst openlijk zijn steun voor een tweestatenoplossing uitsprak. Later ontkende zijn kabinet de uitspraken, maar voegde het er wel aan toe dat onder de huidige omstandigheden er geen Israëlische terugtrekking uit de Westelijke Jordaanoever zou kunnen plaatsvinden, omdat de vrijgegeven gebieden enkel ingenomen zouden worden door ‘radicale Islamisten.’

Na jaren onder het premierschap van Netanyahu stellen heel wat inwoners zich de vraag, wat ze bereikt hebben onder zijn leiderschap. Zo is de relatie met de Verenigde Staten sterk bekoeld en slabakt de economie.

Zionistische Unie

Isaac Herzog
Isaac Herzog © Reuters

De Zionistische Unie is een coalitie van de sociaaldemocratische Labour-partij en de centrumpartij Hatnua. Wanneer deze partij het haalt komen twee premiers aan de macht. Isaac ‘Bougie’ Herzog van Labour zou de eerste twee jaar het land leiden om nadien de fakkel door te geven aan Tzipi Livni van Hatnua. Beide partijen zijn voorstander van een tweestatenoplossing.

De Zionistische Unie haalt volgens de laatste peilingen ongeveer 25 zetels, tegen 21 of 22 voor Likoed van Netanyahu.

Verenigde Arabische Lijst

Aan de linkerzijde speelt vooral de Verenigde Arabische lijst een belangrijke rol. Voor het eerst komen vier Arabische partijen samen op. Door de krachten te bundelen hopen ze de vorig jaar ingevoerde kiesdrempel van 3,25 procent te halen.

De partijen hebben verschillende visies over thema’s als vrouwenrechten en religie, maar willen door samen op te komen voorkomen dat er opnieuw een rechtse coalitie aan de macht komt. Alle partijen van de lijst willen een Israëlisch-Palestijns vredesakkoord, al geloven ze niet dat die er snel zal komen.

Deze lijst lijkt volgens de voorspellingen aardig op weg om de derde grootste te worden.

Verkiezingen Israël: Arabische Lijst
Verkiezingen Israël: Arabische Lijst© Reuters

Kulanu (Wij Allen)

Deze nieuwe centrumrechtse partij werd opgericht door een voormalig lid van Likoed, Moshe Kahlon. Waarschijnlijk zal deze partij een bijzondere positie innemen na de verkiezingen. Haar steun wordt cruciaal om de winnende partij aan een meerderheid te helpen. Voorlopig is het nog koffiedik kijken want tot op heden heeft de partij nog niet prijsgeven welke coalitie haar voorkeur uitdraagt

Yesh Atid (Toekomstpartij)

Yesh Atid is een centrumlinkse partij, opgericht door voormalige televisiepersoonlijkheid Yair Lapid. In de jongste Knesset was het de tweede grootste partij met 19 zetels. Zijn partij richt zich op de middenklasse door zich te concentreren op levenskosten, onderwijs en gezondheid. Lapid werd tijdens de vorige regering ontslagen door Netanyahu als minister van Financiën.

Volgens Lapid is de tweestatenoplossing de enig mogelijke oplossing voor het Palestijns conflict. Hij uitte in het verleden kritiek op Netanyahu’s onwil om te onderhandelen met de Palestijnen. Anderzijds noemt hij de status van Jeruzalem, ondanks de VN-resoluties, niet onderhandelbaar.

HaBajiet HaJehoedie (Het Joodse Huis)

Verkiezingen Israël: Deze partijen strijden om zetels in Knesset
© Reuters

De extreemrechtse, religieuze en Zionistische partij van Naftali Bennett is gekant tegen de tweestatenoplossing en wil de nederzettingen versterken en verder uitbreiden. Tevens wil ze de gebieden op de Westelijke Jordaanoever bij Israël inlijven.

Yisraël Beiteinu (Israël Onze Thuis)

Deze rechtse partij werd in 1999 opgericht door Avigdor Lieberman, minister van Buitenlandse Zaken onder Netanyahu. De partij vertegenwoordigt in de eerste plaats de Joden die afkomstig zijn van de voormalige Sovjet-Unie. Lieberman vindt dat er een regionaal vredesakkoord moet komen onder bemiddeling van de naburige staten. Hij staat bekend om zijn harde houding ten aanzien van de Palestijnen.

Grootste partij levert niet sowieso premier

In totaal zullen 26 partijen trachten zetels te veroveren in het parlement of Knesset. Volgens de laatste peilingen behalen de grootste twee partijen (Likoed en Zionistische Unie) samen niet meer dan een vijftigtal zetels, waarschijnlijk zal de volgende regering dus minstens uit drie of vier partijen bestaan.

In de Israëlische politiek geldt dat niet de winnaar perse premier wordt, maar wel degene die erin slaagt binnen het gefragmenteerde politieke landschap een meerderheid op de been te brengen. President Reuven Rivlin duidt dus diegene aan die hij in staat acht een regering te kunnen samenstellen. Volgens waarnemers zorgt deze regel ervoor dat Netanyahu, ook al wint hij de verkiezingen niet, toch opnieuw kans maakt om de Israëlische regering te leiden. (AVE)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content