The Washington Post had het over een ‘belediging’. Anderen noemden het een kaakslag. Regeringsleden toonden zich ‘off the record’ verbijsterd. De Verenigde Staten zijn op zoek naar een respons voor de Russische bombardementen in Syrië, die volgens Amerikaanse bronnen vooral andere doelwitten dan IS viseerden.
Het was niet alleen dat Poetin zijn leger Syrische doelwitten liet bombarderen, vervolgens (volgens de Amerikanen) deed alsof hij Islamitische Staat viseerde, terwijl hij, volgens Amerikaanse bronnen de video’s vervalste en vooral andere opponenten van het Syrische regime trof – daarbij opposanten die door de VS werden bewapend en getraind. Dat was al erg genoeg. Maar het ging hem ook om de manier waarop.
Minder dan twee dagen na de “vrijmoedige gesprekken” in een VN-lokaal tussen de presidenten Poetin en Obama, waarbij over coördinatie van acties werd gesproken, en over grotere onderlinge openheid, werd Washington op wel heel onorthodoxe manier op de hoogte gesteld van de bombardementen.
De BBC beschrijft het als volgt: “Het begon met een telefoontje van een Russische diplomaat in Bagdad met een Amerikaanse ambtgenoot. ‘We hebben iets interessants te vertellen’. Even later vertrekt een Russische driesterrengeneraal uit de Russische ambassade en klopt aan bij de Amerikanen, met de vraag om de militaire attaché te zien. Hij vertelt de militair dat de bombardementen binnen het uur beginnen en jullie kunnen beter het Syrisch luchtruim verlaten en al jullie mensen aan de grond weghalen”. Zestig minuten later, aldus de BBC, begonnen inderdaad de bombardementen.
‘Olie op het vuur’
De Amerikaanse pers, die zich baseert op bronnen binnen de regering, reageerde eerst vrij gematigd, had het over een toevoeging aan de chaos. Minister van Buitenlandse Zaken John Kerry kondigde snelle coördinatiegesprekken aan tussen Russische en Amerikaanse militairen en sprak zijn “grote bezorgdheid” uit. Minister van Defensie Ashton Carter zei dat de Russen “olie op het vuur” hadden gegooid.
Maar snel verstrakte de toon. Terwijl de Russen aankondigden dat ze 20 IS-doelwitten hadden bestookt, maakten Amerikaanse analisten en Syrische opposanten duidelijk dat dat voor hen een leugen was. The New York Times meldde dat beelden die de Russen van hun luchtaanvallen hadden verspreid volgens bloggers en analisten niet de IS-doelwitten toonden die ze pretendeerden te tonen. The Washington Post citeerde niet bij naam genoemde hoge functionarissen die stelden dat de Russen vooral de andere oppositie hadden gebombardeerd, en niet IS. “Bij degenen die getroffen werden, waren eenheden die door de CIA getraind en bewapend werden”.
‘Aan wiens kant staan de VS?’
The New York Times schrijft dat de effecten van de bombardementen op de Syrische opposanten aanzienlijk zijn. Dat ze gebombardeerd worden, zijn ze min of meer gewoon. De krant laat Jamil Saleh aan het woord, leider van een gematigde, door de VS gesteunde militie in de provincie Hama, die 8 gewonden telde na wat zij omschreven als een Russisch bombardement. De groep heeft een video gepost van 2 Russische straaljagers die overvliegen, en dan een knal die zo fel was dat de camera uitviel.
“We bevinden ons aan de frontlijn met het leger van Bashar al-Ashad. We zijn gematigde rebellen zonder banden met IS. IS zit ten minste 100 kilometer hier vandaan”.
“De bombardementen steunen”, schrijft The Times, “die Syrische opposanten die geloven dat de wereld tegen hen is, en dat de VS, nadat ze steun beloofden die nooit in voldoende mate kwam, hen nu in de steek laat, door zich effectief te alliëren met Rusland, Iran en Assad”.
The Times laat ook een activist uit Homs aan het woord, waar volgens oppositiebronnen 36 burgerdoden bij Russische bombardementen zijn gevallen.
“Rusland is medeplichtig aan de misdaden van Assad, die ons met goedkeuring van de VS en de internationale gemeenschap mag doden”, aldus de activist, Khoodair Khusheif. “Ik begrijp echt niet hoe een groot land als de VS Rusland toelaat Syrië te bombarderen.” Dat is een algemeen terugkerende vraag in Syrië, aldus de krant: aan wiens kant staan de VS.
Quid VS?
Terug naar de analyse van de BBC. Poetin heeft een duidelijke strategie in het Midden-Oosten. Het wil zijn diepzeehaven in de Syrische stad Tartus vrijwaren. Het wil een rol in het Midden-Oosten spelen, Assad aan de macht houden. En dan is de gematigde oppositie vanuit zijn perspectief een minstens zo legitiem doelwit als IS. De vraag is nu: wat doet de VS?
Maandag, in zijn VN-toespraak, zei Obama: “Verkies samenwerking boven conflict. Dat is geen zwakte, dat is kracht”.
Zo denkt Poetin er niet over, aldus de BBC: “Nu lijkt het erop dat de Amerikaanse regering een keuze moet maken: riskeert ze een confrontatie met de Russen, of accepteert ze dat Assad nergens heen gaat en nog lang in het zadel blijft? Dat zijn geen gemakkelijke keuzes”.
Het zijn keuzes die gemaakt zullen moeten worden, terwijl een groeiende groep parlementsleden, en een groeiende groep Amerikanen, niet meer wijs geraken uit de strategie van de regering Obama.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier