Van Oliver Twist naar Indiana Jones

Voor mij zijn mijn ouders avonturiers. Hun verhaal lijkt meer op het verhaal van Indiana Jones dan op Oliver Twist. Ze leefden in een verlaten regio in de Noord-Atlas gebergte van Marokko waar ze ellende hebben gekend. Op een dag besloten ze hun leven en dat van hun familie te redden door hun thuis te verlaten.

Mijn vader begon al heel jong te werken. Ergens tussen zijn 10de en 14de jaar, sinds dat hij op zijn “knieën kan staan”. Mijn vader is nooit naar school geweest. Daar had hij veel te veel honger voor. Als we tussen de lijnen lezen, weet men dat hij nooit naar school is geweest. En vrouwen mochten toen niet eens hopen dat ze een letter van het alfabet zouden leren.

Rond zijn achttiende is mijn vader in Algerije gaan werken, juist na de Algerijnse onafhankelijkheid. Feesten of deelnemen aan de ‘revolutie’ was van geen belang voor hem. Hij moest werken om zijn familie te voeden. Twee jaar later kreeg hij uit het niets een oproep van zijn moeder: hij moest alles achterlaten en snel terugkeren naar Marokko. In Marokko, lagen zijn paspoort en tas al klaar. Hij moest naar Europa, omdat de ‘blanken’ een officiële oproep lanceerden in Noord-Afrika om armen en benen te sturen voor Europa’s heropbouw. Mijn vader was toen net 20.

Voor mijn vader vertrok moest hij trouwen, want een alleenstaande man naar Europa sturen was gevaarlijk. Men riskeerde hem niet meer terug te zien mocht hij het in Europa te goed hebben. Erger nog, hij zou kunnen terugkeren met een blanke vrouw. Mijn moeder was hem niet eerder beloofd. Ze kenden elkaar niet. Hun families kenden elkaar wel al jaren. De koppeling was onverwacht en ongepland en toch zit er in hun ontmoeting een goddelijk plan. Het huwelijk vond plaats en heel kort nadien vertrok mijn vader naar het veelbelovend continent.

Toen waren migranten nog welkom in Europa. Zoals iedereen kwam mijn vader terecht in de mijnen. Maar al gauw werd mijn vader weggestuurd door de mijneigenaar zelf. Hij gaf mijn vader het telefoonnummer van een vriend in Brussel, met de boodschap: “Als je in de mijnen blijft werken, heb je geen leven meer”. Zo kwam hij terecht in Anderlecht waar hij ging werken in de tegelsector. Hij heeft sindsdien niks anders gedaan. Ons volledig betegeld huis is daar een bewijs van.

Mijn vader besefte snel dat hij hier wou blijven. Ik denk dat hij stiekem nooit heeft begrepen waarom God hem liet opgroeien op het platteland. Mijn vader is een stadsman. Hij houdt van al de werkende krachten dat we in een stad kunnen terugvinden, met alle veranderingen die het met zich kan meebrengen.

Nog geen jaar later, wilde mijn vader mijn moeder naar België brengen. Toen bleek dat dit niet zijn beslissing was. “Onze vrouwen zijn heilig, ze mogen niet naar een land van ongelovigen gaan”, werd hem gezegd. Mijn vader zag het anders. Hij vond het saai in Europa zonder zijn vrouw. Normaal, mijn moeder was en is nog steeds een heel mooie vrouw.

Samen zijn ze dan, zonder de toestemming van zijn vader, haar ouders en van hun volledig dorp, naar Europa vertrokken. Mijn moeder was net 16. Ze wist niet wat ze kon verwachten, maar ze was wel enthousiast. Ze was de eerste vrouw van het dorp die naar Europa vertrok. Een schandaal voor het dorp, stiekem ook iets om naar op te kijken… want tien jaar later werd ze gevolgd door de andere vrouwen.

Mijn vader heeft hard gewerkt, 40 jaar lang. Mijn moeder zorgde voor hun 6 kinderen. We zijn bij toeval in het Nederlandstalig onderwijs terechtgekomen. Sommigen hebben gestudeerd, anderen minder, maar we werden allemaal op dezelfde manier opgevoed. We moesten de waardige kinderen van Amar en Zoulikha zijn.

Ik zou boeken kunnen schrijven over al hun avonturen. Een volledig boek zou ik ook moeten besteden aan mijn moeder. Het was niet eenvoudig voor haar. Om een bijna onbekende man te volgen naar Europa en haar familie te verlaten. Een continent waar vrouwenrechten niet helemaal gewaarborgd zijn, laat maar vrouwenrechten voor niet blanke vrouwen uit minderheden. Het was ook niet vanzelfsprekend om haar kinderen op te voeden in een onbekende omgeving met praktijken die sterk verschilden van wat ze thuis leerde. Mijn moeder moest uit noodzaak creatief zijn en met heel weinig middelen een evenwichtig leven knutselen voor haar kinderen.

Mijn ouders hebben meerdere revoluties gekend in hun leven. Ze hebben soms gevochten, er is ook wat fout gelopen bij het maken van keuzes en ik had kunnen kiezen voor de minder leuke delen van hun verhaal, maar het zou hen geen eer bewijzen. Want wat ik van hun verhaal wens over te houden, is hun gedrevenheid, de grote dromen en de nodige moed om voor een ander leven te kiezen dan wat hen werd opgelegd.

De komende revoluties nemen hun kinderen over. Het gevecht tegen discriminatie, voor onze rechten, voor gelijkheid en vrijheid van verschil, meningsuiting en religie. Maar ook het gevecht tegen sommige culturele tradities ingeburgerd in onze ouderlijke gewoontes, die niet meer van pas zijn hier in België en in deze eeuw.

Ook ik wil een avonturier zijn. Andere landen verkennen, andere culturen en overtuigingen ontdekken waar ik al dan niet mee instem. Soms vechten, soms lachen en meest en vooral eer doen aan Amar en Zoulikha, mijn ouders.

Saliha El Mouzghibati is 27 jaar.

Van Oliver Twist naar Indiana Jones
© Saliha

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content