Union Jack legt diepere problemen bloot in Noord-Ierland

© Reuters

Donkere wolken kleuren de hemel in Belfast. Na 15 jaar van vrede lopen de spanningen weer hoog op tussen katholieken en protestanten in Noord-Ierland.

Donkere wolken kleuren de hemel in Belfast. Na 15 jaar van vrede lopen de spanningen weer hoog op tussen katholieken en protestanten in Noord-Ierland na de beslissing om de Britse vlag niet langer permanent uit te hangen aan het gemeentehuis. Gaat het echt enkel om het al dan niet laten wapperen van de ‘Union Jack’? Of is er meer aan de hand?

Provocerend compromis
De Pro-Britse rellen van de loyalisten begonnen een maand geleden, nadat het gemeentebestuur van Belfast een einde had gemaakt aan een Noord-Ierse traditie. De Britse vlag zou niet langer alle dagen ophangen aan het gemeentehuis, maar enkel op ‘designated flag days’.

Katholieken argumenteren dat de vlag een symbool is dat leidt tot verdeeldheid. De beslissing om ze enkel 18 dagen te laten wapperen per jaar, was volgens hen een eerlijk compromis. Protestanten zeggen dan weer dat de beslissing tegen 103 jaar geschiedenis ingaat en dat ze de meerderheid van de bevolking aanvalt.

Vlaggen ophangen in Noord-Ierland is een geladen en ingewikkelde zaak. Er zijn stapels van regels die voortvloeien uit het vredesproces, vooral over waar en wanneer ze kunnen worden gehangen, zo schrijft The Globe and Mail.

De premier van Noord-Ierland, Peter Robinson, noemt de geladen beslissing “provocatief” maar zegt ook dat er geen excuses zijn voor het geweld.

Woelige nachten
Sinds het begin van het geweld vijf weken geleden zijn al tientallen agenten gewond geraakt en meer dan 100 mensen gearresteerd. Vuurwerk, benzinebommen, golfballen en bakstenen werden naar de politie gegooid door pro-Britse vlagbetogers. De politie zette zelfs waterkanonnen in.

Te midden van het geweld werd de vlag wel nog eens gehesen voor de verjaardag van Kate Middleton, de hertogin van Cambridge. Wanneer de vlag werd neergehaald, begonnen de betogingen opnieuw.

Jonge, werkloze relschoppers
Lucas Vanclooster, VRT-journalist en Ierland-specialist vertelt op Radio 1 dat de protesten vaak op dezelfde manier gebeuren.

’s Avonds, rond een uur of 7, verzamelen een duizendtal mensen zich in de buurt van het stadhuis. Deze mensen betogen, schreeuwen en zwaaien met de vlag. Van buitenaf komen er dan nog een honderdtal jonge hooligans bij, die erg gewelddadig te werk gaan.

“Het gaat om jongeren van een onderklasse die is ontstaan in de oude protestantse wijken. Zij zijn de harde kern die geen belang hadden bij de vrede en blijven vasthouden aan hun gelijk. Ze hebben geen scholing en geen opleiding omdat ze decennia lang werk vonden omdat ze protestants waren. Nu zijn de katholieke jongeren beter geschoold.”

The Guardian voegt toe dat deze onderklasse niet het gevoel heeft dat de mainstream unionistische politieke partijen hun belangen goed behartigen. “Hoewel betogers zich niet goed uitdrukken in radio en tv-interviews, is een indringend thema het gevoel van te worden gemarginaliseerd, van te “verliezen” in het vredesproces ten opzichte van de nationalistische katholieke bevolking.”

Ironisch genoeg komt het vredesproces er sterker uit volgens Vanclooster. Het gaat om eenrichtingsverkeer van de oude, kleine protestante groepjes naar de politie en het zal zich niet uitbreiden. “Zelfs de meest extreme partijen, onder meer ook de partij van Ian Paisley, veroordelen het geweld volledig.”

Paramilitaire groeperingen
Of er ook paramilitaire groeperingen betrokken zijn bij de rellen? De korpschef van de Politie van Noord-Ierland Matt Baggott bekende op een persconferentie:

“Ik ben bang dat hooggeplaatste leden van de Ulster Volunteer Front in Oost-Belfast – als individuen – in toenemende mate dit geweld orkestreren. Dat is volstrekt onaanvaardbaar en wordt gedaan voor hun eigen zelfzuchtige motieven. Er is dan ook geen excuus voor geweld, zoals we hebben gezegd, zullen we dit nagaan en de juiste maatregelen nemen.”

Vlaggen, parades en culturele identiteit

De leiders van de twee belangrijkste unionistische politieke partijen in Ierland hebben aangekondigd 10 januari een ‘Unionist Forum’ te organiseren om onderliggende klachten vredig te behandelen.

Op dit forum zullen vlaggen, parades en culturele identiteit worden besproken.

“We zullen proberen unionistische spanningen te kanaliseren via politieke middelen” stelden Robinson en Mike Nesbitt van de Ulster Unionist Partij. (CV)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content