‘Uitgelezen kans voor AKP om te tonen dat ze Koerdisch vredesproces serieus neemt’

Aanhangers HDP vieren verkiezingsuitslag Turkije © REUTERS
Annelies Van Erp
Annelies Van Erp Medewerker van ngo Memisa

Aangezien de AKP geen absolute meerderheid behaalde bij de Turkse verkiezingen moet president Erdogan op zoek naar een coalitiepartner. ‘Ik vermoed dat nationalistische MHP in zee zal gaan’, reageert het Koerdisch Instituut in Brussel. ‘Maar als de partij van Erdogan werk wil maken van een vredesproces met de Koerden is dit de uitgelezen kans om voor de HDP van Demirtas te kiezen.’

De pro-Koerdische partij HDP haalde met 13 procent ruimschoots de kiesdrempel (10 procent) bij de Turkse parlementsverkiezing en steekt daarmee een stokje voor de aanpassing van de grondwet die president Recep Tayyip Erdogan wilde doorvoeren. ‘Uiteraard zijn wij erg tevreden met deze uitslag’, reageert Mauro Desira van het Koerdisch Instituut in Brussel.

‘Al leefde bij ons wel de verwachting dat de partij de kiesdrempel zou halen’, klinkt het nuchter. Bij de presidentsverkiezing van 2014 nam partijleider Selahattin Demirtas het op tegen Erdogan, toen haalde hij 9,8 procent van de stemmen. We wisten dus dat 10 procent halen mogelijk was.’

‘Bovendien verliep de campagne van de HDP, tot voor de bomaanslag, goed.’

45 dagen om regering te vormen

De AKP heeft nu 45 dagen de tijd om een regering te vormen. Daarvoor heeft ze de keuze uit drie partijen. De Republikeinse CHP, tweede grootste partij met 25 procent, de nationalistische MHP (die 16,5 procent haalde) of de pro-Koerdische partij HDP. Als er binnen die 45 dagen geen akkoord wordt bereikt, volgen er nieuwe verkiezingen.

‘Ik denk dat AKP met de nationalistische MHP in zee zal gaan’, zegt Desira. ‘Maar als de partij van Erdogan werk wil maken van een vredesproces met de Koerden zal ze voor Demirtas moeten kiezen.’

Voorzitter van de pro-Koerdische democratische volkspartij HDP, Selahattin Demirtas.
Voorzitter van de pro-Koerdische democratische volkspartij HDP, Selahattin Demirtas.© AFP

Hoewel Demirtas gisteravond een coalitie met de AKP uitsloot, acht Desira zo’n samenwerking niet onmogelijk. ‘Het zou bovendien de uitgelezen kans zijn voor de AKP om te bewijzen dat ze vrede met de Koerden menen.’

De geruchten die in aanloop naar de verkiezingen verschenen in de Turkse pers – dat HDP een verbond zou aangaan met AKP in ruil voor meer Koerdische autonomie zodat Erdogans droom om de grondwet te wijzigen toch kan doorgaan – klopt volgens het Koerdisch Instituut niet.

‘Voor de verkiezingen waren er geen afspraken. De gewelddadige aanslag en het afkeurende taalgebruik van Erdogan tegenover Demirtas en zijn partij, bewijzen juist het tegendeel. De partijen en hun leiders stonden (en staan) recht tegenover elkaar.’

50.000 Koerden in België

Het merendeel van de Turken in Belgen stemde op de AKP. (62,93 procent). ‘De meeste Turken in ons land zijn afkomstig van Centraal-Anatolië, het hinterland van de AKP’, verduidelijkt Desira.

Recep Tayyip Erdogan in België
Recep Tayyip Erdogan in België© Reuters

Dat de AKP populair is bij de Belgische Turken bleek enkele weken geleden nog in de Ethias Arena in Hasselt. 25.000 enthousiaste aanhangers luisterden er naar de toespraak van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan.

In België wonen ongeveer 131.116 Turken, waarvan 46.429 mensen hun stem uitbrachten. ‘De Koerdische gemeenschap is met ongeveer 50.000, zij steunen logischerwijs de HDP’, aldus Desira. In België strandde de pro-Koerdische partij op de tweede plek met 13,49 procent van de stemmen.

Armeniërs, vrouwen en holebi’s

Naast de Koerdische achterban kreeg de links-liberale HDP ook veel stemmen van andere minderheden zoals de Armeniërs.

Bovendien zet de partij sterk in op vrouwenrechten en komt ze op voor holebi’s. Behalve het Koerdische zuidoosten wist de pro-Koerdische partij dan ook een deel van de stemmen binnen te halen in de grote steden in het westen van Turkije.

Partner Content