Turks-Amerikaanse evenwichtsoefening over Syrië

© BELGA

Is de toestand op het terrein in Syrië haast onoverzichtelijk, het diplomatieke getouwtrek erover moet er haast niet voor onderdoen. Waar tot voor kort de internationale gemeenschap nog kon worden opgedeeld in een westers, anti-Assadkamp en een Russisch-Iraans pro-Assadkamp, begint de “door de VS geleide coalitie” merkwaardige barsten te vertonen, met name wat betreft de houding van Turkije.

Kentekenend voor de impasse is dat de pauze in Genève III, het overleg tussen nagenoeg alle bij het Syrië-conflict betrokken partijen, alweer is verlengd, en dat de VN-Veiligheidsraad volgens de aloude patronen blijft stemmen: komt Moskou met een voorstel, schieten de Westerse landen het af en vice versa.

Washington en Ankara zijn, niet alleen omdat beide landen tot de Navo behoren, partners. Beide landen willen officieel hetzelfde in Syrië: Assad weg, maar ook IS en al-Qaida (in de vorm van Jabhat al-Nusra). De VS steunen daarbij een coalitie, de Democratische Syrische Strijdkrachten (SDF) – bestaande uit de Syrisch-Koerdische Volksbeschermingseenheden YPG en Arabische (Assyrische, Armeense, Turkmeense..) bondgenoten, maar dat vindt Turkije niet kunnen: de YPG, aldus het regime van president Recep Tayyip Erdogan, zijn Koerden en dus “terroristen”.

Nu zijn het precies die “terroristen” die in de grensstreek met Turkije de ene zege na de andere behalen op IS. Goed nieuws, ware het niet dat die Koerden behalve door de VS ook door Rusland worden gesteund en dat de YPG al sinds een week vanop Turks grondgebied wordt bestookt. Moskou wou een VN-veroordeling hiervan, maar dat kon – zie bovenvermelde dynamiek – de facto niet. Voor de VS waren de SDF een godsgeschenk, nadat alle “gematigde” rebellen die zij eerder hadden gesteund, prompt overliepen naar of ingelijfd werden door Jabhat al-Nusra. Dat de SDF niet uitsluitend Koerdisch is, is ook een voordeel: de Koerden mogen het niet in hun hoofd krijgen hun militaire zeges om te zetten in grote autonomie c.q. onafhankelijkheid.

Erdogan insinueerde eerder deze week al dat de VS maanden geleden niet alleen de YPG, maar ook IS van wapens hebben voorzien – en dat volgens de Turkse president zelfs bewust. VS-president Barack Obama wil dan weer dat de Syrische Koerden stoppen met hun veroveringstocht om “bondgenoot” Turkije, dat met het inzetten van grondtroepen dreigt, niet voor het hoofd te stoten. De goede betrekkingen met Turkije gaan dus voorlopig boven het eendrachtig bestrijden van IS. Overigens hielden de SDF-troepen zich zaterdag (nog) niet aan de Amerikaanse orders. Aan Moskou vroeg het Amerikaanse staatshoofd om geen bombardementen uit te voeren in Syrische gebieden waar Amerikaanse militairen actief zijn.

Intussen melden Duitse media dat (andere) Navo-landen Turkije duidelijk hebben gemaakt dat zij niet hoeven te rekenen op steun van het Bondgenootschap in het geval Erdogan Rusland te hard tegen de schenen trapt. Geen clause five, dus.

En om de zaal nog wat moeilijker te maken, zijn in sommige Syrische gebieden, de stad Marea bijvoorbeeld, milities met elkaar slaags geraakt die beide wegens hun “gematigdheid” door de VS worden gesteund.

De Europese Unie, van haar kant, heeft het over het instellen van no-flyzones (zoals in Libië) of van “veilige havens” (zoals destijds in Bosnië), maatregelen die hun uiteindelijke gebrek aan efficiëntie om een conflict daadwerkelijk te beëindigen, reeds hebben bewezen. (Belga/WK)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content