‘Trumps protectionisme is een teken van zwakte’

Donald Trump. © Reuters

De tweets van Donald Trump krijgen misschien te veel aandacht, zegt de Nederlandse journalist en Amerikakenner Frans Verhagen. ‘Maar sommige uitspraken worden net onderschat: ze ondermijnen de democratie.’

Waren sommige Amerikaanse presidenten uit het verleden niet even protectionistisch, nationalistisch of populistisch als Trump? (Luka Antonissen, Kasterlee)

Frans Verhagen: Echte populistische presidenten zijn er nooit geweest. Wel enkele kandidaten, zoals George Wallace in de jaren zestig, een echte racist uit het Zuiden. Hij heeft het nooit gehaald. Er is wel een lange traditie van protectionisme en nationalisme. Al bestond die niet zozeer bij de presidenten, wel bij het Congres. Dat was vroeger veel belangrijker dan de president, en oefent nog altijd zware druk uit. Vooral in de negentiende eeuw was er sterk protectionisme: de VS wilden hun beginnende industrie beschermen. In de jaren dertig kwam dat terug, wat de wereldwijde economische crisis nog erger heeft gemaakt. Daarna hadden de VS hun lesje wel geleerd. Maar Donald Trump brengt die houding helemaal terug. Hetzelfde geldt voor nationalisme en isolationisme. Dat zijn zaken die een lange Amerikaanse traditie hebben, maar niet passen bij een wereldmacht. Op dit moment is dat veeleer een teken van zwakte dan van macht.

Frans Verhagen
Frans Verhagen

Wat is de impact op de Amerikaanse gezondheidszorg na één jaar Trump, en hoe zal dat evolueren in de komende drie jaar? (Colette Eerdekens, Sint-Niklaas)

Verhagen: Het Congres probeert al zes jaar om Obamacare af te schaffen, maar het is daar vooralsnog niet in geslaagd. Ik denk ook niet dat dit de komende jaren zal gebeuren. Bij de brede bevolking is het idee van een ziekteverzekering intussen breed gedeeld. Obamacare heeft ook wel gebreken – in het beste geval kan het uitgebreid worden onder een Democratische president -, maar het is beter dan géén ziekteverzekering, zoals voorheen.

Gaan we in toekomst vaker een sluiting van de federale overheid zien, zoals in januari? (Timothy Huygens, Gent)

Verhagen: We hebben er al twee gehad, in 1995 en in 2011. Het is een paardenmiddel dat een deel van het Congres kan gebruiken om bepaalde concessies af te dwingen. Maar het is duur, onaangenaam en niet populair bij de bevolking. Zeker voor de Republikeinen kan het slecht uitpakken: zij zijn tegen de overheid, maar met zo’n sluiting tonen ze net dat mensen de overheid nodig hebben. Dus nee, ik verwacht de komende jaren niet meteen meer ‘sluitingen’.

Kijken onze media niet te veel naar wat Trump zegt en te weinig naar wat hij doet? (Georges Vanhaverbeke, Overijse)

Verhagen: Er wordt heel veel aandacht besteed aan wat Trump zegt of tweet. Dat is inderdaad lastig, omdat de media hem zo een platform geven. Tegelijk biedt het inzicht in zijn persoonlijkheid, en bovendien werkt het als een boemerang: zelfs veel Trumpstemmers raken erdoor geïrriteerd. Al is er ook een deel van zijn achterban die er energie van krijgt. Zij zijn blij dat iemand zegt wat zij alleen durven te denken: pure borrelpraat. Ik lees trouwens ook artikels over wat hij doet, zoals de nationale parken inperken en naar olie boren voor de kust. En soms worden zijn woorden zelfs onderschat. Neem nu de uitspraken na de rellen in Charlottesville, dat er onder neonazi’s ‘ook best goede mensen’ zijn. Met zulke uitspraken legitimeert hij gedrag dat zeer gevaarlijk is voor de democratie en de rechtsstaat, en ondermijnt hij het gezag van het presidentschap.


VRAAG VAN DE WEEK

De populariteit van de tv-zender Fox News onder Republikeinse kiezers lijkt me het grootste probleem van de Amerikaanse politiek. Wat kunnen de Democraten daartegen doen? (Jessica Machiels, Overijse)

Verhagen: Het klopt dat Fox News een soort staatszender van Trump is geworden. Er werken wel enkele degelijke journalisten, maar heel wat programma’s zijn politiek gekleurd. Toch is Fox News niet de oorzaak van de politieke problemen, het is een symptoom: kiezers worden geconfronteerd met zo’n overdaad aan nieuws en informatie dat ze kiezen voor de zender die ze vertrouwen en voor het nieuws dat ze graag willen horen. Ik denk dat de Democraten vooral de vrije pers moeten blijven verdedigen: goede journalisten die ‘echt’ fake news – leugens dus – kunnen onderscheiden van echt nieuws dat door Trump en zijn regering wordt afgedaan als fake news.

VOLGENDE WEEK

Hoe beperk je het smartphonegebruik van je kinderen?

Stel uw vraag aan professor Lieven De Marez (UGent/Imec).


Mail uw vragen naar mijnvraag@knack.be en maak kans op een boekenbon van Standaard Boekhandel ter waarde van 20 euro.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content