Verkeek Donald Trump zich op de geschiedenis? Zeventig jaar na de scheiding van het Indiase subcontinent blijven India en Pakistan bloedvijanden.
De ervaren generaals die nu in het Witte Huis mee de dienst uitmaken, moesten misschien toch beter weten. In het kader van een nieuwe strategie vroeg Donald Trump dat India een grotere rol zou spelen in Afghanistan. Voorgangers van Trump hielden India in dat conflict op afstand en daar zijn goede redenen voor. Bondgenoot Pakistan is namelijk niet van plan Indiase inmenging in Afghanistan te accepteren.
India en Pakistan vierden twee weken geleden hun zeventigste verjaardag. Het enorme Indiase subcontinent was in 1947 een etnisch, linguïstisch en religieus kluwen onder de Britse kroon. Mahatma Gandhi stelde zich een grote, eengemaakte staat voor, maar de 30 procent moslims in het land vreesden dat ze door de hindoemeerderheid zouden worden onderdrukt. De Britten trokken met de losse pols een grens tussen twee nieuwe landen India en Pakistan, dat aanvankelijk uit twee delen bestond. Oost-Pakistan splitste zich in 1971 met Indiase steun van West-Pakistan af en werd Bangladesh. Voor Kashmir vonden de Britten geen oplossing: het is nog altijd ‘voorlopig’ tussen India en Pakistan verdeeld en blijft een permanente bron van spanning.
De chaotische scheiding verliep met extreem veel geweld. In de uitwisseling van bevolkingsgroepen – moslims trokken naar Pakistan, hindoes naar India – kwamen miljoenen mensen om het leven of verloren have en goed. Wat toen is gebeurd, werd nooit goed verteerd. Handel tussen de twee landen is nog altijd zo goed als onbestaande. Ze blijven naar elkaar gluren en elkaar provoceren. Dat deed hoofdzakelijk Pakistan, maar sinds de nationalistische hindoepartij BJP in India de plak zwaait, laat dat land zich ook niet meer onbetuigd. Een escalatie mag nooit worden uitgesloten en zeker sinds ze allebei over kernwapens beschikken, is het linke soep.
Dat India een grotere rol zou spelen in Afghanistan is daarom voor Pakistan onaanvaardbaar. Was dat idee een diplomatieke blunder van Trump of een tik op de vingers van de Pakistaanse generaals? De VS trekken elk jaar miljarden dollars uit voor hulp aan Pakistan, terwijl dat land in de strijd tegen de taliban een erg dubbelzinnige rol speelt. Het heeft zich ook al langer verzekerd van de steun van China, dat Pakistan graag helpt omdat het een doorn in het vlees is van zijn Indiase concurrent in Azië. De Amerikanen ergeren zich ondertussen kapot. Maar ze kunnen in Afghanistan moeilijk zonder een zelfs halfslachtig Pakistan, terwijl ook de Chinese aanwezigheid in het verhaal het onmogelijk maakt om Pakistan helemaal aan de kant te schuiven.
Trump vroeg dat India een grotere rol zou spelen in Afghanistan. Een blunder, of een tik op de vingers van de Pakistaanse generaals?
