Na zijn veelbesproken bezoek aan Saudi-Arabië reist de Amerikaanse president Donald Trump door naar Israël en de Palestijnse gebieden.
Air Force One landde iets voor het middaguur plaatselijke tijd op de luchthaven Ben-Gurion. Op het programma vandaag staan onder andere een ontmoeting met president Reuven Rivlin, een bezoek aan de Westelijke muur of Klaagmuur en een diner van premier Benjamin Netanyahu.
Dinsdag trekt de Amerikaanse president naar Betlehem op de Westelijke Jordaanoever, waar hij de Palestijnse president Mahmoud Abbas ontmoet. Dinsdagnamiddag stapt Trump terug het vliegtuig op richting Rome en Vaticaanstad.
Vredesoverleg
Dé vraag die de internationale gemeenschap bezighoudt, is hoe Trump tijdens zijn tweedaagse halte in de regio het vredesoverleg tussen de Israëli’s en de Palestijnen zal proberen nieuw leven in te blazen. De Republikeinse president heeft een vredesakkoord eerder al de ‘ultimate deal’ genoemd, maar blijft onduidelijk over hoe hij zo’n akkoord concreet ziet.
Tijdens een ontmoeting met Netanyahu in het Witte Huis in februari zei Trump al dat de Verenigde Staten onder zijn leiding niet langer vasthouden aan een tweestatenoplossing voor het conflict tussen Israël en Palestina. ‘Ik verkies de oplossing die beide partijen verkiezen’, zei hij. Trump wil vooral dat Israëli’s en Palestijnen zelf een akkoord onderhandelen.
Vraag is hoe realistisch dat is. Voor de Palestijnen is een eigen staat een conditio sine qua non. Israël van zijn kant stelt niet te onderhandelen voorwaarden, zoals de veiligheidscontrole over het gebied ten westen van de Jordaanrivier, wat de Palestijnen dan weer verwerpen. Eén staat waarin Israëli’s en Palestijnen naast elkaar leven lijkt ondenkbaar, alleen al omwille van de veel sneller groeiende Arabische populatie. De Palestijnen zelf blijven inzetten op een tweestatenoplossing. Ook de Europese Unie (EU) en de Verenigde Naties (VN) willen niet van het tweestatenpad afwijken.
Verhuis
Trump neemt ook een veel zachter standpunt in over de Joodse nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever dan zijn voorganger Barack Obama, al zei hij in februari wel dat die ‘niet bevorderlijk zijn’ voor het bereiken van vrede. ‘Ik zou graag hebben dat je wat terughoudend bent wat de nederzettingen betreft,’ vroeg hij toen aan Netanyahu.
Een andere punt waar met veel aandacht naar wordt gekeken is de mogelijke, controversiële verhuis van de Amerikaanse ambassade van Tel Aviv naar Jeruzalem, waarover Trump gemengde signalen de wereld in stuurde. Tijdens het bezoek van Netanyahu aan Washington herhaalde Trump dat hij dat nog altijd graag zou zien gebeuren, maar sindsdien luidt het dat een en ander wordt afgewogen. Zo’n verhuis zou de facto een erkenning van Jeruzalem als hoofdstad van Israël betekenen, terwijl de Palestijnen Oost-Jeruzalem als hoofdstad van een toekomstige staat zien.
Bevel
Het bezoek van Trump heeft al voor wat wrevel gezorgd binnen de Israëlische regering. Premier Netanyahu heeft alle ministers opgedragen om de ontvangstplechtigheid op de luchthaven Ben-Gurion bij te wonen, nadat was gebleken dat veel ministers hun kat zouden sturen. Een boze Netanyahu, aldus de Israëlische krant Haaretz, liet daarop een verordening uitsturen naar alle ministers met het bevel aanwezig te zijn.
