Syrië: compromis over chemische wapens in de maak, mogelijk volgt vredesconferentie

Chemische-wapenexperts van de VN verzamelen bewijsmateriaal voor de gifgasaanval nabij Damascus op 21 augustus 2013. © REUTERS

Er zit beweging in de Russisch-Amerikaanse onderhandelingen over Syrië. De VS zou toch genoegen nemen met een VN-resolutie zonder militaire optie, maar behoudt zich wel het recht voor om zelf aan te vallen. Er wordt ook gepraat over een bredere vredesconferentie voor Syrië.

De Amerikanen hadden eerst geëist dat in een VN-resolutie over Syrië gedreigd zou worden met geweld als dat land zijn chemische wapens niet stipt volgens plan inventariseert en inlevert. De Russen en de Syriërs willen daar echter niet van weten. Rusland is de voornaamste bondgenoot van Syrië en kan in de Veiligheidsraad zijn veto gebruiken tegen de resolutie.

VS-president Barack Obama liet dan ook weten dat de VN-resolutie voor hem niet noodzakelijk een militaire optie moet bevatten. Hij wil aanvaarden dat er naar andere middelen wordt gegrepen om te verzekeren dat Syrië, dat beloofd heeft om chemische wapens af te zweren, zich aan zijn verplichtingen houdt. Wat die middelen zouden zijn, is niet duidelijk, maar wellicht gaat het onder andere om sancties.

Dat hoorde de krant The New York Times van anonieme Amerikaanse functionarissen die bij de onderhandelingen betrokken zijn. De Amerikanen zouden zich wel het recht voorbehouden om Syrië desnoods op eigen houtje aan te vallen, buiten de VN om.

Assad krijgt ‘een paar weken’

De Syrische president Bashar Al-Assad had aanvankelijk geëist dat de VS van elke dreiging met geweld zou afzien voor hij afstand doet van zijn chemische wapens. Die eis veegt Washington dan weer van tafel.

Na een ontmoeting met de Emir van Koeweit, Sabah Al-Sabah, herhaalde Barack Obama zijn eis dat een chemische deal met Syrië “verifieerbaar en afdwingbaar” moet zijn. Hoe dat geregeld moet worden, is vooralsnog onbekend.

Volgens de bronnen van de New York Times zou de regering-Obama bereid zijn om de huidige onderhandelingen nog een paar weken de kans te geven. Verondersteld wordt daarbij dat Assad in tussentijd geen verder gebruik zou maken van chemische wapens.

Vredesconferentie

Vanuit Washington, waar de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry en zijn Russische collega Sergei Lavrov sinds donderdag onderhandelen over de Syrische chemische wapens, weerklinken opnieuw geluiden over een internationale vredesconferentie waar met alle strijdende partijen gezocht zou worden naar een definitieve, politieke oplossing voor de 2,5 jaar oude burgeroorlog in Syrië.

Zo’n vredesconferentie is al eerder geprobeerd, maar kwam er nooit, omdat het water tussen de oorlogvoerende partijen in Syrië te diep is. Of er een nieuwe poging komt, zal “overduidelijk afhangen van ons vermogen om hier successen te boeken”, zei Kerry in Genève.

‘Vele misdaden tegen de mensheid’

Ondertussen is er nog steeds geen officieel rapport van het VN-inspectieteam dat naar Syrië gestuurd werd om de plaats van de gifgasaanval van 21 augustus te onderzoeken. Dat rapport is nu klaar, schrijft de Amerikaanse krant The Washington Post. Het zou dit weekend worden overgemaakt aan Ban Ki-moon, de secretaris-generaal van de VN.

Die verklaarde op zijn beurt dat het Assad-regime “vele misdaden tegen de mensheid gepleegd heeft.” Volgens hem zouden de inspecteurs op het punt staan om een “overweldigend rapport” afleveren.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content