Syrië blijkt steeds zwaardere dobber voor Obama

VS-president Barack Obama druipt onverrichter zake af op de G-20 in Sint-Petersburg. © REUTERS
Tom Vandyck
Tom Vandyck Tot 2014 correspondent in de VS voor Knack.be

Mogelijk zal Barack Obama zich nog de dag beklagen dat hij het Congres vroeg om te stemmen over een aanval op Syrië. Nadat hij op de G-20 het deksel op de neus kreeg voor zijn plannen, wil ook het VS-parlement er niet van weten.

Barack Obama kwam met zo goed als lege handen terug van de G-20 in Sint-Petersburg. Slechts vier landen schaarden zich achter zijn plannen voor een militaire strafmissie tegen Syrië, dat beschuldigd wordt van een gifgasaanval op 21 augustus die het leven kostte dan meer dan 1400 mensen in een buitenwijk van Damascus. Die landen zijn Frankrijk, Canada, Turkije en Saoedi-Arabië.

Een aantal andere landen -Australië, Groot-Brittannië, Italië, Spanje, Japan en Zuid-Korea – ondertekenden een verklaring waarin het gebruik van gifgas in Syrië veroordeeld wordt en opgeroepen wordt om de daders “aansprakelijk te stellen”. Die tekst maakt echter geen melding van militair optreden.

‘Niet onze oorlog’

Alsof dat niet genoeg is, komt Obama thuis in een Amerikaanse hoofdstad die zich ook al tegen zijn plannen gekeerd lijkt te hebben. Komende week stemt het Congres (het Amerikaanse parlement) over de aanval op Syrië. Dat is geen bindende stemming, maar Obama zal de resultaten niet naast zich neer kunnen leggen. Op dit moment ziet het ernaar uit dat hij flink kans maakt om de stemming te verliezen.

Volgens een voorlopige telling van de krant The Washington Post ziet het er in beide huizen van het Congres onheilspellend uit voor Obama. In de 100 zetels tellende Senaat zijn 23 leden gewonnen voor militaire actie. 25 zijn tegen of geneigd om ‘nee’ te stemmen. De zaak kan echter alle kanten uit, want 52 senatoren zijn onbeslist.

Politici die potentiële carrièrebepalende stemmen moeten uitbrengen, zijn uiteraard beïnvloedbaar. Wat dat betreft, spreken de peilingen boekdelen. Die geven stuk voor stuk aan dat Amerika na de katers van Irak en Afghanistan bij grote meerderheid tegen een aanval op Syrië is.

Politici in Washington laten ook weten dat ze van hun kiezers te horen krijgen dat gewapend ingrijpen in Syrië niet gewenst is. John McCain, de Republikeinse havik bij uitstek en een voorstander van gespierd optreden in Syrië, kreeg op een meeting in Phoenix de wind ongemeen van voren van zijn achterban. Eén man had een zak marshmallows (zachte suikerspekjes) bij zich om zijn punt kracht bij te zetten.

“Dit is wat ik denk over het Congres”, zei hij, geciteerd door CNN. “Jullie zijn een hoop marshmallows. Waarom luisteren jullie niet naar het volk en blijven jullie niet weg uit Syrië? Dat is niet onze oorlog.”

En dan is er het Huis van Afgevaardigden, het Amerikaanse equivalent van onze Kamer van Volksvertegenwoordigers. Daar ziet het er volgens de telling van de Washington Post nog slechter uit voor Obama. Van de 433 leden zijn er slechts 25 voor de militaire strafmissie. 108 zijn tegen, 116 zijn geneigd om tegen te stemmen en 184 zijn onbeslist. Wil Obama het daar halen, dan zal er voor hem een half mirakel moeten gebeuren.

Zwaar gezichtsverlies

“Ik wist dat dit een zware dobber zou worden”, zei Obama na afloop van de G-20, opgetekend door de New York Times. “Ik maakte me geen illusies toen ik dit pad insloeg, maar ik denk dat dit de juiste keuze is. Het is goed voor onze democratie. We zullen effectiever zijn als we eensgezind voorwaarts gaan.”

Dat laatste lijkt meer en meer wishful thinking. Door de zaak aan het parlement over te laten, ziet het ernaar uit dat Obama vooral verdeeldheid gezaaid heeft. Als hij verliest – en daar ziet het tot nader order naar uit – zal hij ongetwijfeld flink wat politiek averij oplopen.

Het is een slecht moment voor Obama om zwaar gezichtsverlies te lijden. De president heeft zijn politieke kapitaal de komende weken hard nodig. Dan moet er in Washington namelijk beslist worden over de begroting en het verhogen van het schuldplafond (de wettelijke limiet op de Amerikaanse staatsschuld). Beide dossiers kunnen leiden tot politieke crises en bijzonder nare economische gevolgen.

In beide gevallen zijn de Republikeinen van plan om Obama zwaar de duvel aan te doen. Als hij verzwakt uit de Syrië-stemmingen komt, zou dat dus wel eens tot nog veel grotere binnenlandse politieke averij kunnen leiden. Om van het buitenlandse prestigeverlies nog maar te zwijgen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content