Staatsveiligheid bevestigt herkomst van mysterieuze brief – Eandis gaat door met China-deal

© Belga

Netwerkbeheerder Eandis behoudt het vertrouwen in het Chinese staatsbedrijf State Grid. Er zouden geen veiligheidsproblemen zijn. Ondertussen heeft de Staatsveiligheid bevestigd dat ze de afzender is van de mysterieuze brief die gisteren gestuurd werd naar een aantal ministers.

Eandis behoudt haar vertrouwen in de overeenkomst met State Grid Europe Ltd (SGEL). Dat zegt de distributienetbeheerder nadat de Veiligheid van de Staat een advies formuleerde op de overeenkomst.

Eandis vernam tot haar “verbazing” het advies via de pers. “Op basis van een, zo lijkt het althans, korte analyse van SGEL”, verduidelijkt woordvoerder Simon Van Wijmeersch (Eandis). “Tot het versturen van dit bericht werd Eandis niet op de hoogte gebracht van een eventuele problematische situatie. Indien dit toch het geval is, verwachten we alsnog gecontacteerd te worden door de veiligheidsinstanties.”

In afwachting daarvan zegt het bestuur en het management de conclusies van de analyse formeel te weerleggen.

De distributienetbeheerder herhaalt dat SGEL geen operationele partner wordt, dus geen operationele zeggenschap krijgt, evenmin toegang tot operationele activiteiten. Bovendien, zegt Eandis, is de aanwezigheid van de Chinese partner binnen de bestuursorganen zo klein, dat SGEL dergelijke inmening ook niet via bestuursorganen kan forceren.

De distributienetbeheerder zegt voorts dat vertrouwelijke aangelegenheden enkel in een nieuw op te richten “uitvoerend comité” zullen behandeld worden, waar SGEL niet in zetelt. “Het is vergezocht om op basis van een minderheidsparticipatie van 14 procent en een aanwezigheid in de bestuursorganen van 5,88 procent te vrezen voor een ‘inmenging”‘ van de Chinese overheid via SGEL.”

Gisteren verhevigde het debat rond de Eandis-deal nadat Vlaams minister van Energie Bart Tommelein (Open VLD) gewag maakte van nieuwe informatie, waardoor hij van mening was veranderd.

Verschillende ministers kregen een brief, volgens sommigen van de staatsveiligheid, waarin gevraagd werd ‘grote terughoudendheid’ te tonen.

Ondertussen heeft de Staatsveiligheid bevestigd dat zij achter de nota zit waarin gevraagd wordt om de zaak voorzichtig aan te pakken.

Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Liesbeth Homans (N-VA) zegt dat ze momenteel “geen enkele, maar dan ook geen enkele rol” te spelen heeft in het Eandis-dossier. Ze kan als Vlaams minister haar rol pas spelen nadat de lokale besturen een beslissing hebben genomen in de algemene vergadering van Eandis. Ze wijst er ook op dat de brief van de Staatsveiligheid ook is bezorgd aan de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG).

Volgens de Staatsveiligheid is de brief “eind vorige week” verstuurd. Op het kabinet-Homans zegt men dat de brief gisteren/maandag is toegekomen op het kabinet met de vermelding “beperkte verzending”.

.
.© BELGA

Oppositiepartij Groen had dinsdag meteen forse kritiek op Homans. “Het is toch onvoorstelbaar dat Homans die brief heeft gekregen en vervolgens heeft achtergehouden, niet alleen voor haar eigen minister-president Geert Bourgeois maar ook voor de gemeenten waarvoor ze bevoegd is en die zich nu volop moeten uitspreken over het dossier. Dat is gewoon nalatig. Het is onbegrijpelijk dat ze het als bevoegd minister niet nodig vindt om de gemeenten op de hoogte te brengen van die informatie”, reageert Groen-fractieleider Björn Rzoska.

Maar minister Homans pareert die kritiek. “Als op zo’n brief ‘beperkte verspreiding’ staat, gooi je de inhoud daarvan toch niet meteen in de openbaarheid?”, klinkt het op het kabinet. Bovendien is de brief ook bezorgd aan Luc Martens, de voorzitter van de Vereniging van Steden en Gemeenten (VVSG), merkt men op.

Homans hamert er ook op dat zij als minister voorlopig “geen enkele rol te spelen” heeft in het dossier. “Het is aan de lokale besturen en zij alleen om een beslissing te nemen in dit dossier. Indien zij een beslissing nemen (op de algemene vergadering) dan zal deze beslissing op de bureau van minister Homans komen als toezichthoudende overheid (op de intercommunales) en zal zij controle uitoefenen”, luidt het.

Groen: ‘Vlaamse regering moet dossier naar zich toetrekken

Wouter Van Besien, fractieleider voor Groen in de Antwerpse gemeenteraad en Vlaams Parlementslid, zei eerder op de dag dat de Vlaamse regering het hele Eandis-dossier naar zich toe moet trekken. Dat zei Van Besien dinsdag in De Ochtend op VRT-radio. Volgende week zouden de Vlaamse gemeenten die aandeelhouder zijn van de distributienetbeheerder de Chinese investering normaal gezien goedkeuren op een algemene vergadering.

Wouter Van Besien
Wouter Van Besien© Belga

De Eandis-deal blijft de gemoederen beroeren. Maandagavond lekte een brief uit – die sommige bronnen toeschrijven aan de Staatsveiligheid – waarin wordt opgeroepen tot “grote terughoudendheid” rond de plannen van het Chinese staatsbedrijf State Grid om 14 procent van de Eandis-aandelen te verwerven. Vlaams minister-president Geert Bourgeois hamerde er maandag op dat het dossier behoort tot de gemeentelijke autonomie.

Maar volgens Groen-politicus Wouter Van Besien overstijgt het dossier het gemeentelijke niveau. “Wij zijn eigenlijk van in het begin zeer kritisch geweest over het feit dat heel dit energienetwerk zo versnipperd georganiseerd is. Hier zijn nu meer dan 200 gemeenteraden die dat moeten gaan bediscussiëren. Het zou eigenlijk veel logischer zijn dat je een energienetwerk op Vlaams niveau uitwerkt en dat je daar de democratische controle en het publieke debat voert in het parlement.”

“Nu is dat zeer versnipperd”, vindt Van Besien. “Dat debat moet nu gevoerd worden door mensen in gemeenteraden die voor dit soort bovenlokale, zeer technische dossiers naar de partijhoofdkwartieren kijken om te zeggen wat moeten we hier rond stemmen.” Groen is alvast van plan morgen/woensdag in het Vlaams Parlement een nooddecreet in te dienen om het decreet op de intergemeentelijke samenwerking te veranderen.

De lijst van Chinese investeringen in Belgische ondernemingen groeit traag maar zeker aan. Op donderdag 29 september debatteert Knack in de Antwerpse Singel over de vraag: moeten we bang zijn van China? De Eandis-deal zal uitvoerig besproken worden met Eandis-voorzitter Piet Buyse en China-experts Jonathan Holslag (VUB) en Bart Dessein (UGent) .

Staatsveiligheid bevestigt herkomst van mysterieuze brief - Eandis gaat door met China-deal
© /

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content