Saudi-Arabië bestookt Jemen met westerse wapens

Straatbeeld uit Jemen, in de buurt van de zuidelijke stad Aden © Reuters

Het Westen blijft Saudi-Arabië politiek en militair steunen, ook al klinkt er steeds luider kritiek op het buitensporige geweld dat het koninkrijk gebruikt in zijn oorlog met buurland Jemen.

Een coalitie onder leiding van de Saudi’s wordt ervan beschuldigd clusterbommen te gebruiken, burgerdoelwitten te bombarderen en – per ongeluk of moedwillig – ziekenhuizen te vernietigen. Hun wapens hebben ze voornamelijk in de VS, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk aangekocht.

De oorlog eist zijn tol. Volgens het Bureau van de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de VN, heeft het gewapende conflict in Jemen in december alleen al aan minstens 81 burgers het leven gekost. Van 26 maart tot 31 december 2015 vielen er meer dan 8000 slachtoffers, ofwel bijna 2800 doden en meer dan 5300 gewonden.

Geavanceerd wapentuig

Westerse grootmachten zijn er normaal snel bij om burgerslachtoffers te veroordelen en verantwoordelijke landen sancties op te leggen. Maar in het geval van Saudi-Arabië en diens bondgenoten – waaronder Egypte, Jordanië, Marokko, Soedan, de Verenigde Arabische Emiraten, Koeweit, Qatar en Bahrein – steken ze geen vinger uit.

De wapenverkoop aan Saudi-Arabië levert dan ook miljarden op voor Britse, Franse en Amerikaanse leveranciers. Het gaat om geavanceerd wapentuig zoals straaljagers, helikopters, raketten, tanks en elektronische systemen. De westerse grootmachten willen hun markt, vooral in Saudi-Arabië, niet in het gedrang brengen.

Winstbejag

Natalie J. Goldring, onderzoeker bij het Security Studies Programme van de Georgetown School of Foreign Service, verklaart dat de Amerikaanse regering jarenlang Saudische mensenrechtenschendingen heeft vermeld in haar eigen rapporten. Maar dat heeft de VS niet verhinderd om wapens te leveren aan de Saudische regering, merkt ze op.

De regering-Obama maakte van wapenhandel een speerpunt in haar buitenlands beleid, als een manier om militaire invloed uit te oefenen zonder zelf grote legers te sturen

William D. Hartung,

“Het is tijd dat de Amerikaanse regering handelt in overeenstemming met het wapenhandelverdrag en met haar eigen wetten”, verklaart Goldring. Het winstbejag van wapenfabrikanten mag het Amerikaanse militaire en buitenlandse beleid niet bepalen, meent ze.

“Het Amerikaanse ministerie van Defensie doet op korte termijn misschien haar voordeel met buitenlandse orders. Maar de risico’s voor de Amerikaanse belangen en voor het militair personeel zouden een veel groter gewicht moeten krijgen bij de beslissing”, stelt Goldring, die ook het Acronym Institute inzake conventionele wapens en wapenhandel vertegenwoordigt bij de VN.

Onverstandige oorlog

In het laatste nummer van Time Magazine valt te lezen dat Saudi-Arabië in vergelijking met andere landen een groter deel van zijn bruto binnenlands product (11 procent) blijft besteden aan defensie. Voor de VS bijvoorbeeld is dat 3,5 procent.

“Het land jaagt er 6 miljard dollar per maand door om Jemen te bombarderen, een onverstandige oorlog die niet lang na de troonsbestijging van de Saudische koning Salman vorig jaar van start ging”, schrijft Time.

De militaire uitgaven zullen waarschijnlijk wel afnemen als gevolg van de scherpe daling in de olieprijs, die vorige week onder de grens van 30 dollar per vat dook.

Volgens het Stockholm Instituut voor Vredesonderzoek waren het Verenigd Koninkrijk en de VS tussen 2010 en 2014 de topleveranciers voor Saoedi-Arabië, goed voor respectievelijk 36 en 35 procent van de Saudische wapenimport. Frankrijk bleef steken op 6 procent.

Speerpunt in Amerikaans buitenlands beleid

In een artikel in Counter Punch van november, beargumenteerde William D. Hartung, directeur van het Arms and Security Project bij het Center for International Policy, dat de recente stijging in de Amerikaanse wapentransfers naar het Midden-Oosten past in een ongekende stijging van de wapenverkoop onder leiding van de regering-Obama.

“De meerderheid van de grote wapenleveringen onder Obama zijn naar het Midden-Oosten en de Perzische Golf gegaan, waarbij Saudi-Arabië de kroon spant met nieuwe contracten ter waarde van meer dan 49 miljard dollar”, legde Hartung uit.

Houthi-aanhangers protesteren tegen de luchtaanvallen in Jemen door Saudi-Arabië.
Houthi-aanhangers protesteren tegen de luchtaanvallen in Jemen door Saudi-Arabië.© Reuters

De expert noemt dat zorgwekkend vanwege de complexe conflicten die de regio teisteren en het feit dat het Saudische regime deze wapens inzet bij zijn militaire interventie in Jemen.

Hij wees er ook op dat de regering-Obama van wapenhandel een speerpunt heeft gemaakt in haar buitenlands beleid, als een manier om militaire invloed uit te oefenen zonder zelf grote legers te sturen, iets wat de regering-Bush wel deed in Irak – met rampzalige gevolgen.

“Dit beleid is een zegen geweest voor de Amerikaanse wapenfabrikanten, die van de toegenomen export hun hoofdactiviteit hebben gemaakt. De buitenlandse verkoop genereert bedrijfswinst, maar houdt ook productielijnen open die anders gesloten zouden zijn omdat er steeds minder bestellingen van het Pentagon binnenlopen”, aldus Hartung.

“Maar het draait niet alleen om geld. De wapens die de VS leveren, drijven het conflict in de regio aan. De meest verontrustende deal in de recente wapenverkoop betreft een bestelling van bommen en raketten voor de Saudische luchtmacht, ter waarde van minstens een miljard dollar. Die zijn bedoeld om tegen Jemen in te zetten”, zei hij. (IPS)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content