Het Congolese regime ziet Reynders als een belangrijke steunpilaar voor de Congolese oppositie, maar de vicepremier sprak die indruk tegen bij een bezoek aan het land.
België kiest in Congo geen kant, in tegenstelling tot wat het regime in Kinshasa minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders (MR) verwijt. Reynders beklemtoonde die positie in zijn toespraak bij de opening van het nieuwe ambassadegebouw in Kinshasa.
‘Wij willen enkel dat de Congolezen vrij kunnen kiezen’, zei Reynders. Daarvoor moet het vertrouwen binnen de Congolese samenleving hersteld worden, door daden te stellen die de Congolezen doen geloven in ‘een betere, veiliger en rechtvaardiger toekomst’. ‘Na motema naza na bino‘, zei Reynders, of ‘Met mijn hart ben ik bij jullie’.
Het Congolese regime ziet Reynders als een belangrijke steunpilaar voor de Congolese oppositie, maar de vicepremier deed er in zijn toespraak alles aan om die indruk tegen te spreken. ‘België praat met iedereen’, aldus de minister. ‘Maar we maken geen keuze, omdat die keuze aan de Congolezen zelf toekomt.’
Relatie onder druk
Voor Reynders toont het nieuwe gebouw de intensieve banden tussen de twee landen en hun bevolking. ‘Dit gebouw is vooral een teken van engagement en betrokkenheid’, zo klonk het.
Maar hij ging dus niet voorbij aan het feit dat de bilaterale relaties een moeilijk moment beleven. Het land zelf kent ook grote moeilijkheden, met een humanitaire crisis in de Kasaï, gewelduitbarstingen in het oosten en een zware economische crisis.
‘Ik ben ervan overtuigd dat de huidige impasse enkel door vrije en transparante verkiezingen opgelost kan worden’, zei Reynders. ‘Daarvoor zijn middelen nodig, maar moet eerst en vooral het vertrouwen hersteld worden.’
Regering stuurt kat
Opmerkelijk was dat van de Congolese regering geen vertegenwoordigers waren. De voorbije dagen waren er vanuit Kinshasa al signalen gekomen dat de regering niet aanwezig zou zijn, vanwege de vermeende steun van Reynders aan de oppositie. Reynders stelde zich geen vragen bij die afwezigheid. ‘Ik heb genoeg contacten met de autoriteiten, en dinsdag zie ik in Ivoorkust mijn ambtgenoot tijdens de Europees-Afrikaanse top.’
Hij kondigde in de marge van de opening ook aan dat hij samen met minister van Ontwikkelingssamenwerking Alexander De Croo hun Congolese ambtgenoten uitgenodigd heeft in Brussel om de toekomst van de Belgische ontwikkelingssamenwerking in Congo te bespreken. ‘Doel van vandaag was de ambassade installeren en de bevolking ontmoeten’, aldus Reynders tijdens een perspunt. ‘De autoriteiten weten dat wij hier zijn.’
De gouverneur van Kinshasa en verschillende volksvertegenwoordigers, zowel meerderheid als oppositie, waren wel aanwezig. Oppositiekopstukken Felix Tshisekedi en Vital Kamerhe woonden de opening eveneens bij.
Protest
De nieuwe ambassade, langs de centrale Boulevard de 30 Juin, kostte ruim 10 miljoen euro en is 4.000 vierkante meter groot. Ze huisvest niet alleen de Belgische diplomatie, maar ook BTC, de gewesten en gemeenschappen én de Nederlandse diplomatie. Die laatste neemt ruim 500 vierkante meter in.
Tegenover de hoofdingang werd geprotesteerd tegen België door aanhangers van Lumumba. ‘Belgique assassin‘ was onder meer te lezen op de spandoeken die ze bij hadden. ‘Ik moet dus vaststellen dat niet alle betogingen verboden worden’, reageerde Reynders na zijn toespraak. Zondag werden voor deze week geplande betogingen in Kinshasa, van zowel oppositie als meerderheid, nog verboden.
De internationale gemeenschap dringt er al maanden op aan dat de mensenrechten in het land voldoende gerespecteerd worden. De oppositie is echter niet van plan dat verbod te respecteren, en blijft oproepen om op 30 november de straat op te trekken.