Overwinning Kenyatta zorgt voor dilemma in het Westen

Niet iedereen is even opgezet met de verkiezing van Uhuru Muigai Kenyatta tot nieuwe president van Kenia. Kenyatta wordt door het Internationaal Strafhof van Den Haag immers beschuldigd voor het schenden van de mensenrechten.

Uhuru Muigai Kenyatta is sinds kort officieel de nieuwe president, het vierde staatshoofd, van Kenia. Hij behaalde 50,07 procent van de stemmen tegenover 43,31 procent voor zijn tegenstander en uittredend vicepresident Raila Odinga. Die laatste heeft ondertussen laten weten zich niet neer te leggen bij de uitslag. Hij beweert dat er geknoeid is met de resultaten. Zo heeft de kiescommissie er vijf dagen over gedaan om het resultaat bekend te maken en zou het aantal stembiljetten hoger liggen dan het aantal geregistreerde kiezers. Odinga heeft zijn aanhangers gevraagd de kalmte te bewaren en geen geweld te gebruiken. Hij zal het verkiezingsresultaat uitvechten in het Hooggerechtshof.

Onbesproken is Kenyatta nochtans niet. Hij is berucht voor zijn vele drinken, drugsgebruik en banden met de criminele organisatie Mungiki. In 2010 werd hij bovendien aangeklaagd door het Internationaal Strafhof van Den Haag voor het schenden van de mensenrechten. Samen met zijn aanhanger en toekomstig vicepresident William Ruto wordt hij verdacht van het financieren en het aanmoedigen van het etnisch conflict na de verkiezingen van 2007. Waarom heeft het Keniaanse volk dan toch voor hem gekozen?

Man van het volk

Kenyatta, de rijkste man van het land volgens het zakenblad Forbes, profileerde zich tijdens deze verkiezingen als ‘man van het volk’ die streeft naar economische groei en politieke transparantie. Ook soevereiniteit van Kenia en onafhankelijkheid van het Westen is een belangrijk punt. Hij beloofde om te investeren in ziekenhuizen, het gratis verspreiden van muskietennetten en private investeerders in sport, kunst en entertainment van belastingen te ontheffen.

Uhuru Kenyatta werd geboren op 26 oktober 1961 als zoon van Jomo Kenyatta, die in 1964 de eerste president werd na de onafhankelijkheid van Kenia. Wat meteen ook zijn voornaam Uhuru, ‘vrijheid’ in het Kiswahili, verklaart.

In 1980 trok Uhuru naar de Verenigde Staten om politieke en economische wetenschappen te studeren aan het Amherst College in Massachusetts. Na zijn opleiding keerde hij terug naar zijn geboorteland en richtte het tuinbouwbedrijf Wiham Kenya Limited op. Dat hij in 1994 verkocht om zich te focussen op de politiek en het familie-imperium, bestaande uit luxehotels, landbouwgronden en banken.

Schending mensenrechten

De echte start van Kenyatta’s politieke carrière kwam er in 2002 wanneer Daniel Arap Moi, toenmalig leider van de Keniaanse Afrikaanse Nationale Unie (KANU), Kenyatta naar voren schoof als kandidaat voor de presidentsverkiezingen. Maar het was oppositiekandidaat Mwai Kibaki die tot president werd verkozen.

In de aanloop naar de verkiezingen van 2007 trok Kenyatta zich terug als presidentskandidaat en schaarde zich achter Mwai Kibaki, die net als Kenyatta tot de etnische Kikuyu-gemeenschap behoort. De verkiezingen werden een nek-aan-nekrace tussen Kibaki en Odinga. Uiteindelijk was het Odinga die het onderspit moest delven.

Na de verkiezingen in 2007 braken bloedige rellen los. In totaal kwamen tussen de 1.000 en 1.500 Kenianen om. Vooral het conflict tussen de gemeenschappen Kikuyu en Kalenjin ten noordwesten van Nairobi kostten velen het leven. Kenyatta wordt beschuldigd van het aanzetten en financieren van het etnisch conflict. De zaak zal in juli dit jaar aan bod komen in het Internationaal Strafhof in Den Haag.

Dilemma voor het Westen

Verschillende westerse landen feliciteerden het Keniaanse volk met het vreedzame verloop van de recente verkiezingen, maar vermeldden de naam Uhuru Kenyatta niet. Ze lieten eerder weten de contacten met Kenyatta tot het minimum te zullen beperken mocht hij president worden. Enerzijds prediken ze voorzichtigheid naar aanleiding van de aanklacht door het Internationaal Strafhof. Anderzijds willen ze de diplomatieke en militaire banden met Kenia niet in gevaar brengen. Zo is Kenia een belangrijke bondgenoot in de Amerikaanse strijd tegen het moslimfundamentalisme. Een ding staat vast, na de overwinning van Kenyatta is het niet meer ‘business as usual’ in Kenia.