Het geweld in Congo, tegen de plannen van president Kabila om de kieswet te wijzigen, heeft zich verspreid naar het oosten van het land. De sluiting van alle winkels en banken in Goma werkt averechts en lokt meer protest uit.
Na dagen van protest en onrust in de Congolese hoofdstad Kinshasa heeft het geweld zich verspreidt naar het oosten van het land. Ook in Goma, de grootste stad in het oosten van het land, zijn er gisteren doden gevallen.
De gevechten begonnen begin deze week toen veel Congolozen op straat kwamen om hun ongenoegen te uiten over de nieuwe plannen van president Joseph Kabila. Aanvankelijk wilde Kabila een wetswijziging in de grondwet doorvoeren, zodat dat de limiet van twee ambtstermijnen wordt geschrapt. Zo zou Kabila ook na 2016 nog president kunnen blijven, want dan loopt zijn tweede termijn op zijn einde. Intussen is Kabila al vijftien jaar aan de macht.
‘Sluw plan’
Maar het volksprotest in het West-Afrikaanse land Burkina Faso zou hem op andere gedachten hebben gebracht. Meer dan duizend betogers bestormden er in november het nationaal parlement en staken het gebouw in brand. Ze protesteerden hevig tegen de controversiële grondwetswijziging waardoor de president zich een extra keer verkiesbaar kon stellen. In samenspraak met politieke, religieuze, burgerlijke, traditionele en militaire leiders werd de voormalig buitenlandminister Michel Kafando aangeduid als interim-president van het land.
Daardoor kwam Kabila (en zijn adviseurs) met een veel sluwer plan zoals voormalig journalist Walter Zinzen het noemt in De Standaard. Niet de constitutie wordt gewijzigd, wel de kieswet. Voortaan moet er eerst een volkstelling plaatsvinden vooraleer verkiezingen kunnen worden georganiseerd. Op zich is dit geen controversieel idee. Al sinds Mobutu van het toneel verdween in 1997 bestaat er geen burgerlijke stand meer en door een volkstelling kunnen meer Congolezen zich laten registreren als kiezer. De organisatie van zo’n telling zal volgens deskundigen ongeveer twee jaar in beslag nemen (tot na 2016), waardoor Kabila zichzelf weer even veilig stelt.
Katholieke kerk tegen Kabila
Nochtans levert het manoeuvre van Kabila hem ook extra tegenstanders op. Opposant Etienne Tshisekedi (82), die momenteel in Brussel verblijft vanwege gezondheidsproblemen, roept de Congolezen op ’te blijven betogen, om het op zijn einde lopende regime te overtuigen af te treden’. Ook de katholieke kerk keert zich tegen Kabila. In een verklaring was kardinaal Kardinaal Monsengwo Pasinya bijzonder fel: ‘Stop met het doden van onze mensen. Wij keuren elke herziening van de kieswet af die tot doel heeft onwettig de datum van de verkiezingen uit te stellen’, klonk het.
In Kinshasa zouden volgens de regering de afgelopen dagen 12 doden zijn gevallen, mensenrechtenorganisatie schatten de situatie ernstiger in en spreken van meer dan 40 slachtoffers. Het regime beschuldigt van haar kant de demonstraten van plunderingen en vandalisme.
Internet afgesloten
Om manifestaties te bemoeilijken heeft de regering in Kinshasa de toegang tot het internet afgesloten. In Goma zijn alle winkels en banken, gesloten en dat blijft nog zo tot zondag. Deze maatregelen zullen waarschijnlijk net meer protest uitlokken. De dagelijkse consumptie van Congolezen gebeurt namelijk volledig met cash geld, dus de meeste inwoners zullen snel zonder financiële middelen vallen, waardoor voorzien in dagelijkse behoeften moeilijk wordt.
België heeft al bij monde van minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders (MR) laten weten dat ze het verkiezingsproces alleen wil steunen indien de grondwet gerespecteerd wordt. Bovendien vraagt ons land een duidelijk tijdschema. ‘Ik ben bezorgd over de mogelijkheid dat de datum van de verkiezingen wordt verschoven’, aldus Reynders. Ook het geweld moet dringend stoppen volgens de minister. Hij roept op tot ‘kalmte en terughoudendheid.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier