Oegandese kindergevangenis: ’12-jarige in isoleercel voor 1 dag spijbelen’

In de Oegandese hoofdstad Kampala staat een ‘kindergevangenis’ waar door de politie van straat geplukte weeskinderen in schrijnende omstandigheden opgesloten worden.

Journalist Chris Michel trok naar een ‘kindergevangenis’ in de hoofdstad van Oeganda, Kampala om er een documentaire te draaien. De kinderen die er zitten hebben zelden echt iets op hun kerfstok: “Ik zag een jongen van 12 jaar, die al zes weken in de isoleercel zat omdat hij 1 dag niet naar school was geweest.”

Het probleem is immens: 10.000 weeskinderen zwerven op straat. En de Oegandese autoriteiten kunnen er niets aan doen. “De meeste kinderen worden van de straat geplukt door de politie, in vrachtwagens geladen en naar die gevangenis, ze noemen het een opvangtehuis, in Kampala gestuurd.”, zegt Chris Michel aan Knack.be.

“Dat komt omdat de Oegandese autoriteiten geen middelen hebben om die weeskinderen, vooral AIDS-, oorlogs- en hongerwezen, op te vangen. Er is simpelweg geen geld voor die meer dan 10.000 weeskinderen. ‘Ze zijn dan tenminste van de straat af’, zo wordt geredeneerd.

“De kinderen worden er ook afgezet, vooral door stiefouders die van hen af willen. Zij laten ze dan opsluiten omdat ze bijvoorbeeld een mango gestolen hebben. Ik zag een jongen van 12 jaar die al vier weken in de isoleercel zat: zijn stiefmoeder had hem binnengebracht omdat hij één dag school gemist had.”

Chris Michel: ‘Van de ergste situaties die ik in 30 jaar Afrika zag’

Chris Michel heeft 30 jaar ervaring in Afrika, maar dit is een van de ergste situaties die hij zag: “Ik werd meegesmokkeld met de hulpverleners, twee keer een dag ging ik binnen. De eerste dag kon ik niets zeggen, ik had de hele tijd tranen in mijn ogen. Het was nog veel erger dan ik gedacht had. In Kampala zag ik kinderen van anderhalf jaar oud, alleen in een cel. Zonder eten, zonder matras, zonder mogelijkheden om zich te wassen. Niemand praat daarmee, niemand raakt die aan. Die kinderen spreken niet. De ondervoeding versterkt hun onderontwikkeling nog.”

Er zijn in het ‘opvangtehuis’ van Kampala 5 à 10 begeleiders ,voor zo’n 500 kinderen, aldus Michel. “De meeste begeleiders staan erbij en kijken ernaar. Ze kunnen niet veel meer doen dan de kinderen wat bewaken, zorgen dat er niet gevochten wordt. Waarschijnlijk worden ze zelf nauwelijks betaald. De oudste kinderen moeten koken. Maar stel je daar niet al te veel bij voor: dat zijn maiskolven of bonen.”

Oegandese samenleving ontwricht

“Als ze niet door familie opgehaald worden, blijven die kinderen in die opvangtehuizen tot ze 18 jaar oud zijn. Maar AIDS, honger en oorlog doden teveel (jong)volwassenen, waardoor er teveel wezen zijn. Dat maakt dat de Oegandese samenleving ontwricht is. Er zijn niet genoeg volwassenen om voor die kinderen te zorgen.”
Dergelijke opvangtehuizen, “waar weinig sprake is van opvang of ’tehuis'”, zijn er overal in Afrika, weet Michel. Maar Oeganda is het enige land dat hulpverleners toelaat. “De organisatie die mij meenam, Foodstep, is de enige hoop daar. Het zou dan ook veel zinvoller zijn om hen te helpen, in plaats van de energie te steken in het veroordelen van de Oegandese autoriteiten. Zij staan met de rug tegen de muur, ze hebben gewoon geen geld.”

Foodstep haalt kinderen uit die tehuizen, om ze op te vangen en te begeleiden. Volgens Chris Michel vangt Food Step nu al 45 kinderen op. “Maar ze gaan verhuizen zodat ze kunnen uitbreiden tot honderden.” (SD)