Obama wil Republikeinse meerderheid breken in 2014

© Reuters
Tom Vandyck
Tom Vandyck Tot 2014 correspondent in de VS voor Knack.be

VS-president Barck Obama’s machtige campagnemachine draait alweer warm. Doel deze keer: de Republikeinen hun parlementaire meerderheid ontfutselen in 2014 en Obama’s politieke erfenis veiligstellen.

Obama had bij zijn herverkiezing nog de hoop uitgedrukt dat “de koorts zou breken” en dat de Republikeinen, die een meerderheid hebben in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden en een blokkeringsminderheid in de Senaat, meer tot samenwerking bereid zouden zijn nu hij opnieuw voor vier jaar in het Witte Huis zit .

Na een dikke maand in Obama’s tweede ambtstermijn zitten beide partijen in Washington echter nog net zoveel in hun loopgraven als voordien. Getuige daarvan: de onmacht van Washington om een oplossing te vinden voor de draconische ‘sequester’-besparingen die vorige week van kracht werden.

En dus gooit Obama het volgens de krant The Washington Post over een andere boeg. Vanaf nu wil hij de Republikeinen decimeren in het Huis van Afgevaardigden, het Amerikaanse equivalent van onze Kamer van Volksvertegenwoordigers.

“Wat ik niet kan, is het Congres dwingen om ’the right thing’ te doen”, zei Obama vorige week, in de marge van de discussies over de sequester. “Het Amerikaanse volk heeft wel de capaciteit om dat te doen.”

Tweespalt

Dat een VS-president zijn partij graag in de meerderheid ziet in het parlement, is logisch. Obama, die politiek carrière maakte als een verzoener die Democraten en Republikeinen weer zou doen samenwerken na de tweespalt van de jaren van president George W. Bush, raakt er nu blijkbaar steeds meer van overtuigd dat hij met de Republikeinse meerderheid geen beleid kan voeren.

“De president begrijpt dat hij een Democratische meerderheid in het Huis van Afgevaardigden nodig heeft om eender wat gedaan te krijgen”, zei Congresman Steve Israel, de voorzitter van het Democratische campagnecomité aan de Washington Post.

De eerstkomende tussentijds parlementsverkiezing in de VS vindt plaats eind 2014. De Democraten moeten in het 435 koppen sterke Huis van Afgevaardigden zeventien zetels extra winnen om de meerderheid te grijpen.

Campagnemachine

Volgens de Washington Post begon het Witte Huis vrijwel onmiddellijk na Obama’s herverkiezing eind vorig jaar aan een strategie te werken om het Huis te heroveren. Obama plant zich volgens de krant aanzienlijk wat actiever op te stellen dan voorheen bij de tussentijdse verkiezingen.

Obama heeft toegezegd om mee te werken aan fondsenwerving voor Democraten en om te helpen bij het vinden van kandidaten met winstkansen. Obama heeft nu al toegezegd dat hij aanwezig zal zijn op acht Democratische fundraisers voor 2014, schrijft de Post.

Ter vergelijking: bij de vorige tussentijdse verkiezingen, in 2010, deed hij er twee. Toen verloor zijn partij haar meerderheid in het Huis. Democraten verwijten Obama nog steeds dat hij zich te passief opstelde.

Obama is ook van zin om zijn machtige campagnemachine in te schakelen, met tienduizenden vrijwilligers, goed gestockeerde databanken en geheime algoritmes die de communicatie toesnijden op individuele kiezers.

Lamme eend

Of Obama kan slagen in de opdracht die hij zichzelf gesteld heeft, is een levensgroot vraagteken. Traditioneel verliest de partij van de president bij de tussentijdse verkiezingen.

Van alle naoorlogse presidenten was Bill Clinton de enige die zetels won tijdens zijn tweede ambtstermijn. Let wél: de economie was toen bezig aan een nooit geziene boom, de werkloosheid was zeer laag, de overheidsfinanciën waren gezond en Clintons populariteitscijfers waren torenhoog, wat van die van Obama niet gezegd kan worden.

Bijkomend probleem is dat een Amerikaanse president in de laatste twee jaar van zijn tweede ambtstermijn doorgaans een ‘lame duck’ is, een lamme eend waar parlementsleden, die meer bezig zijn met hun eigen herverkiezing, nauwelijks nog naar luisteren. Net dan zou Obama zijn erfenis dus moeten betonneren.

Muur van verzet

Bovendien zijn Amerikaanse Congresleden zeer moeilijk uit het zadel te krijgen. De deelstaten tekenen de kiesdistricten uit. Vooral degene die geleid worden door Republikeinse besturen hebben dat de jongste jaren zo gedaan dat Republikeinen opkomen in kiesarrondissementen waar ze nauwelijks tegenstand hebben. Afgelopen november haalden de Democraten nationaal honderdduizenden stemmen meer voor het Huis van Afgevaardigden, maar dat leverde hen geen meerderheid op in het halfrond.

Te verwachten valt echter dat Obama de komende twee jaar campagne zal voeren met een reeks standpunten die het goed doen in de peilingen, maar op een muur van verzet stuiten bij de Republikeinen in het Congres. Daaronder: verplichte achtergrondonderzoeken voor wie vuurwapens wil kopen, klimaatverandering en een verhoging van het minimumloon. Hij zal de boodschap proberen te verkopen dat actie in die dossiers niet haalbaar is met een Republikeinse meerderheid.

Referendum

Obama schilderde Republikeinen de voorbije weken al af als ideologisch onbuigzaam. Te verwachten valt dat hij zal pogen om de verkiezing van 2014 niet over individuele politici in kleine districten te laten gaan, maar er een nationaal referendum over de Republikeinse partij van te maken.

“Als 2012 een referendum was over president Obama, dan zal 2014 een referendum zijn over Tea Party-Congres”, bevestigde Israel aan de Washington Post. “Daar zijn de president en de Democraten in het Huis het over eens.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content