Voor het eerste sinds het verdict heeft Barack Obama gesproken over de zaak Trayvon Martin. Hij stelde dat het ook hemzelf had kunnen overkomen en stelde toegeeflijke zelfverdedigingswetten in vraag.
Obama verscheen onaangekondigd in de perszaal van het Witte Huis. Het was ook de eerste keer dat Obama uitgebreid over rassenproblemen sprak sinds hij in 2008 president werd.
De ongewapende, zwarte, toen zeventienjarige Trayvon Martin werd in 2012 in Florida doodgeschoten door buurtwachter George Zimmerman. Die claimde dat hij Martin doodde uit zelfverdediging. Een jury in Florida gaf hem daar afgelopen weekend gelijk in en sprak hem vrij.
“Toen Trayvon Martin neergeschoten werd, zei ik dat hij mijn zoon geweest had kunnen zijn”, zei Obama. “Anders gezegd: Trayvon Martin, dat had ik kunnen zijn, 35 jaar geleden.”
‘Dat overkwam mij ook’
“Het is belangrijk om te erkennen dat de Afro-Amerikaanse gemeenschap deze zaak bekijkt door een set ervaringen en een geschiedenis die niet zomaar weggaat”, zei Obama. “Er zijn maar hele weinig Afro-Amerikanen die het nooit hebben meegemaakt dat ze gevolgd werden terwijl ze winkelden in een grootwarenhuis, inclusief ikzelf.”
“Er zijn maar weinig Afro-Amerikaanse mannen die het nog nooit hebben meegemaakt dat ze de sloten van de auto’s hoorden klikken terwijl ze over straat liepen”, vervolgde hij. “Dat overkwam mij ook – tenminste, voor ik senator was. Er zijn maar weinig Afro-Amerikanen die het nooit hebben meegemaakt dat ze in een lift stapten en een vrouw nerveus haar tas vastklemde en haar adem inhield tot ze de kans kreeg om uit te stappen.”
Obama stelde dat hij die ervaringen bepalen hoe zwarte Amerikanen de zaak Trayvon Martin beoordelen. “Het is onmogelijk om die ervaringen geen rol te laten spelen.”
Raciale ongelijkheden
Obama sprak zich niet uit over de juridische afwikkeling van de zaak Martin. Justitie heeft de zaak ‘professioneel’ afgehandeld, zei hij. Hij gaf wel aan dat er volgens hem problemen zijn met de toepassing van de wetten in de VS.
“De Afro-Amerikaanse gemeenschap weet ook dat er historische raciale ongelijkheden bestaan in hoe onze strafwetten worden toegepast in alles van de doodstraf tot de toepassing van de drugswetten. Ook dat heeft een impact op hoe mensen de zaak beoordelen.”
“Dat betekent niet dat de Afro-Amerikaanse gemeenschap naïef is over het feit dat zwarte jongemannen disproportioneel vaak in aanraking komen met het gerecht, dat ze disproportioneel vaker zowel dader of slachtoffer zijn van geweld. Dat is niet om excuses te zoeken voor dat feit, maar wel om te zeggen dat zwarte mensen de redenen daarvoor in een historische context zien.”
Een deel van het geweld in arme zwarte buurten ligt aan het ‘gewelddadig verleden’ van de VS, zei Obama. “De armoede en disfunctie kunnen teruggevoerd worden op een zeer moeilijke geschiedenis.”
Incidenten en confrontaties
Obama gaf ook aan dat hij vraagtekens heeft bij de ‘Stand your ground’-wetten die van kracht zijn in Florida en meer dan dertig andere staten in de VS. Wie zich daar ernstig bedreigd voelt, heeft het recht om zich met dodelijk (vuur)wapengeweld te verdedigen, zelfs als hij op veilige wijze aan de aanvaller kan ontsnappen.
“Ik denk dat het zinvol zou zijn om deelstaats- en lokale wetten te onderzoeken om te zien of ze niet het soort incidenten en confrontaties die we in Florida gezien hebben aanmoedigen, in plaats van de lont uit potentieel dodelijke ruzies te trekken.”
“Als we als maatschappij het signaal geven dat iemand die gewapend is potentieel het recht heeft om dat vuurwapen zelfs te gebruiken als hij een manier heeft om zich te verwijderen uit een situatie, draagt dat dan echt bij aan het soort orde, vrede en veiligheid dat we graag zouden zien?”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier