John Crombez (SP.A)

‘Miljardencriminaliteit krijgt bij ons nog altijd een beschermd statuut’

John Crombez (SP.A) Kamerlid en gewezen voorzitter SP.A

De Zwitserse openbare aanklager eist 6 jaar gevangenisstraf voor de man die het einde van het internationale bankgeheim inluidde toen hij bankreus HSBC op de knieën dwong. ‘Dit tart werkelijk alle verbeelding’, vindt SP.A-voorzitter John Crombez.

Wat hebben topbankiers, Al-Qaeda, Mexicaanse drugkartels en de Zwitserse justitie met elkaar gemeen? Ze willen het vel van klokkenluider Hervé Falciani. Afgelopen weekend raakte immers bekend dat de Zwitserse openbare aanklager 6 jaar gevangenisstraf eist voor de man die het einde van het internationale bankgeheim inluidde toen hij bankreus HSBC op de knieën dwong. Falciani leeft sindsdien samen met zijn gezin ondergedoken, uit vrees voor zijn leven. Dat het Zwitserse gerecht hem nu nog eens voor jaren achter de tralies wil, tart werkelijk alle verbeelding.

Moedige mensen moet men koesteren

Het is de wereld op zijn kop. Zij die bedrog aan de kaak stellen en publiek maken, worden achtervolgd en vervolgd, terwijl zij die bedrog plegen en met miljarden goochelen vrijuit gaan. Minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders zou de Zwitsers duidelijk moeten maken wat Falciani heeft betekend. Ook voor ons land. Om in één adem eraan toe te voegen dat ze moedige mensen horen te koesteren, in plaats van te vervolgen.

Miljardencriminaliteit krijgt bij ons nog altijd een beschermd statuut

Waarover gaat dit? Flashback naar eind 2008, toen Hervé Falciani met zijn gezin naar Frankrijk vluchtte. De informaticus van de Zwitserse afdeling van HSBC neemt er contact op met het Franse gerecht en overhandigt de bankgegevens van meer dan 100.000 HSBC-klanten uit 203 landen. Totaal bedrag op die rekeningen? Meer dan 100 miljard dollar. Op de klantenlijst van HSBC staan terroristen, drughandelaars, politici, popsterren, erfgenamen van zakenimperia. Alle alarmbellen gingen onmiddellijk af: behalve de uitlevering van Falciani eiste Zwitserland alle bankgegevens terug. Een verzoek dat Frankrijk terecht naast zich neerlegde, want de zaak stonk. Zo ontdekten de Fransen met de hulp van Falciani dat 99,8% van het HSBC-vermogen niet was aangegeven bij de fiscus. Om u een idee van de fraude-omvang te geven: de 3.000 belangrijkste Franse HSBC-rekeningen alleen al telden bijna 5 miljard euro aan zwart geld. In juli 2010 ontving ook de Belgische Bijzondere Belastinginspectie de bankgegevens van een duizendtal HSBC-Belgen. Maar liefst een half miljard euro zwart geld kwam aan het licht, en dat dus voor amper één Zwitsers bankfiliaal.

De gevolgen van Falciani’s daad gaan veel verder dan de recuperatie van belastingen of bewijs voor miljardenfraude en vervolging. Deze zaak bracht wereldwijd aan het licht hoe het financiële systeem erop georganiseerd was om belastingfraude door de superrijken mogelijk te maken en en passant ook het witwassen van drugsgeld, opbrengsten uit mensenhandel en corruptie. Een these die enkele weken geleden nog economisch sociologe Elisabeth Brooke Harrington bevestigde. Deze Amerikaanse vrouw ging undercover, deed acht jaar onderzoek en kwam tot de conclusie dat de rijkste 0,1% zich boven en buiten de wet stellen door financiële tussenpersonen. De bevolking gelooft nog met moeite dat een samenleving die rijkste 0,1% tot een eerlijke bijdrage kan dwingen.

En toch kan het.

Ommekeer zonder weerga

Zijn ergens in Europa de schuldige bankiers van destijds dan ook zes jaar weggestopt?

Zwitserland, Luxemburg en vele andere traditionele belastingparadijzen, die teerden op het bankgeheim om grote vermogens uit de hele wereld aan te trekken en belastingontduiking mogelijk te maken, hebben hun bankgeheim intussen moeten opgeven. Die landen ondertekenden een internationaal verdrag dat de automatische uitwisseling van bankinlichtingen mogelijk maakt vanaf 2018. Dat zal zorgen voor een ommekeer zonder weerga: verregaande en structurele financiële transparantie – met respect voor de privacy – die het zo goed als onmogelijk maakt dat grote vermogens zich verstoppen en superrijken zich boven de wet stellen. Alleen is het denkbaar dat duistere krachten ‘backstage’- zoals professor Harrington het noemt – zich nog niet neerlegden bij die omwenteling.

Juist daarom moet dit laatste signaal van het Zwitserse gerecht niets minder dan keiharde reactie uitlokken. Zijn ergens in Europa de schuldige bankiers van destijds dan ook zes jaar weggestopt? Het antwoord is neen.Volgens een andere professor, de Fransman Gabriel Zucman, werkten Amerika en Europa destijds nochtans een kader uit om corrumperende bankiers zwaar te straffen. Guess what? In Amerika is dat gebeurd, in Europa niet. Miljardencriminaliteit krijgt bij ons nog altijd een soort ‘verjarend-beschermd’ statuut. Daar bestaat een woord voor: klassenjustitie. Kortom, niet alleen België, maar de hele Europese Unie tot de VS, waar internationale fiscale samenwerking hoog op de agenda staat, zou Zwitserland op de vingers moeten tikken. Als we naar een financieel systeem willen dat eerlijk is én als we willen dat wetten voor iedereen gelden en justitie ze voor iedereen gelijk toepast, dan is dit een halszaak.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content