‘Met Patriot-raketten in Turkije slaat de paniek bij Assad toe’

© Reuters
Simon Demeulemeester

De Navo stemt in met het plaatsen van Patriot-raketten op de Turks-Syrische grens. Wat betekent dit voor het Syrische conflict? Drie vragen aan Midden Oosten-expert Koert Debeuf.

De NAVO gaat in op de vraag van Turkije om aan diens grens met Syrië Patriot-raketten te plaatsen. Ankara wil zich zo te verzekeren van verdediging tegen Syrische aanvallen. NAVO-lid Turkije had daar al een tijdje om gevraagd. Wat betekent deze eerste echte internationale beslissing voor het Syrische confict waarin het dictatoriale regime van Bashar Al-Assad al maanden de opstanden in het land bloedig neerslaat? Drie vragen aan Koert Debeuf, vertegenwoordiger van de Europese liberalen in de Arabische wereld. Is het een goede zaak dat de NAVO Patriot-raketten aan de Tuks-Syrische grens gaat installeren?

Koert Debeuf: Dat is absoluut een goede zaak, al was het maar omdat het de eerste keer is dat de NAVO een beslissing durft nemen, tegen de sputteringen van Rusland in. Het is ook de eerste keer dat de VS, Duitsland en Nederland effectief publiekelijk bewegen, als enige NAVO-landen met dergelijke raketten.

Deze actie mag dan wel defensief zijn, want ze beperkt zich tot het Turks grondgebied, maar Bashar Al-Assad weet ook dat indien hij chemische wapens inzet, dit plots binnen de grenzen van Syrie kan komen. Het is niet toevallig dat deze NAVO-beslissing tegelijkertijd komt met de waarschuwing van de VS over chemische wapens.

Met andere woorden, hoewel dit alles enkel over de NAVO-solidariteit met Turkije lijkt te gaan, en in hoofde van velen ook zo is, ziet Assad het zonder twijfel als een NAVO-complot tegen hem en een kans om een no-fly zone te installeren. Laat ons ook niet vergeten dat op dit moment Assad erg onder druk staat.

Er gaan geruchten over high level people die al dan niet overlopen. De FSA is duidelijk in opmars, ze probeert luchthavens in handen te krijgen. Aleppo zit vast, Deir Ezzor is gevallen, enz. Het feit alleen dat Damascus airport aangevallen kan worden, toont aan dat de zaken er voor Assad niet goed voorstaan.

Komt Syrië hiermee dan in een laatste, beslissende fase?

Koert Debeuf: Ik denk sowieso dat Syrië in een beslissende fase zit. Vraag is hoe lang die kan duren? Van de landing in Normandië tot de val van Berlijn, duurde het ook nog een jaar. Maar het is nu voor het eerst echt duidelijk dat Assad dit niet meer kan winnen. Dat was een paar maanden terug niet zo zeker. Assad moet altijd gelachen hebben na elke VN-bijeenkomst: er werd nooit een blok tegen hem gevormd. Dat is nu anders. De paniek zal wel toeslaan nu.

Wat de Patriot toevoegen, is gelijkaardig aan wat de Nationale Coalitie (een samengaan van de opposanten, red) toevoegt: een veranderde externe situtatie. Het regime ziet in alles een groot complot. Het feit dat de Nationale Coalitie is gelukt, is te danken aan VS, Qatar, Turkije. Ik zie dat ook in Twitterberichten van de pro-Assad mensen. De Patriot-raketten is er kunnen komen met een ander complot, denken ze. En het feit dat Rusland niet meer tegenstribbelt, of toch niet genoeg, maakt van Rusland een grote verrader.

Met andere woorden: de internationale verdeeldheid, en die in de oppositie, is geëvolueerd naar eenheid en actie. Dit zijn grote opstekers voor de FSA. De zwakte van het Assad-leger is al langer duidelijk, de gebreken van de FSA door de verdeeldheid ook. Nu er eenheid is, geeft dit de FSA vleugels. Het enige wat ze nog echt nodig heeft is munitie om een groot offensief in te zetten in Aleppo en Damascus.

Moet de internationale gemeenschap daarvoor zorgen?

Koert Debeuf: Zeker en vast. Als we al eerder betere wapens hadden gegeven aan de juiste mensen, was het misschien al voorbij geweest. De vraag is echter: wie zijn de juiste mensen? Door de verdeeldheid van de oppositie is men altijd bang geweest wapens te geven aan de foute groepen. Die dus voor het post-Assadregime problematisch zouden zijn. In Libie blijkt duidelijk dat een samenleving met te veel wapens gevaren inhoudt. Ook veel van die wapens komen dan in illegale wapenhandel terecht. Het is bijvoorbeeld duidelijk dat Libische wapens naar Sinaï en naar Syrië gaan.

Toch weegt dit nadeel niet op tegen het voordeel: vandaag zijn de best bewapenden net al de extremere groepen. De anderen bewapenen, verzwakt de extremen en maakt hen minder aantrekkelijk. Bovendien, wat is er erger dan wat we vandaag zien?

Daarenboven onderschatten we het toenemende vluchtelingenprobleem. Nu de winter nadert zal dit een enorme humanitaire ramp worden. In Egypte alleen al zijn er, officieel, een paar duizend vluchtelingen. In werkelijkheid zijn dat er al honderdduizend. Elke dag komen er duizend vluchtelingen binnen in Egypte. Die leven voorlopig van eigen middelen, maar in februari maart is dat voorbij. Dan zullen we plots wakker worden met 350.000 Syrische vluchtelingen in Cairo! En dat in het huidige Egypte. Zelfde verhaal, maar groter in Jordanië, Turkije, Libanon. Onderschat dit drama niet!

Men zegt te vrezen voor een burgeroorlog. Maar vandaag moordt een regering haar bevolking uit. Vandaag is Libië zoveel beter af dan onder Muammar Khaddafi. Hebben we nu spijt? Ik vind die twijfel in zekere zin schuldig verzuim. (SD)





Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content