De kwetsbaarste vluchtelingen zoals alleenstaande vrouwen blijven ook volgend jaar in de kou. Slechts een klein deel zal zich kunnen hervestigen. De meeste landen bieden te weinig plaatsen, zegt het VN-Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen (UNHCR).
UNCHR verwacht volgend jaar slechts 170.000 kwetsbare vluchtelingen te kunnen hervestigen. Het gaat om vluchtelingen die niet naar hun thuisland kunnen of willen terugkeren of die in het opvangland gevaar lopen. Voor die kwetsbare vluchtelingen hebben de Verenigde Naties (VN) hervestigingsprogramma’s.
Oproep van Ban Ki-moon
Voor hervestiging komen 1,2 miljoen vluchtelingen in aanmerking. Het aantal beschikbare plaatsen is dus veel te weinig, ondanks de oproep van secretaris-generaal Ban Ki-moon aan de regeringen om meer plaatsen aan te bieden.
Er is dringend een forse stijging van het aantal hervestigingsplaatsen nodig, reageerde een groep van 35 niet-gouvernementele organisaties op de nieuwe UNHCR-cijfers.
Vluchtelingen die voor hervestiging in aanmerking komen, zijn onder meer slachtoffers van foltering, alleenstaande vrouwen voor wie seksueel misbruik dreigt in vluchtelingenkampen en homoseksuele vluchtelingen die ook in het opvangland nog vervolgd kunnen worden.
Geen man om vrouw te escorteren
“Dat kan bijvoorbeeld een vrouw zijn wier man gedood is in Syrië, die nu alleen gezinshoofd is, van een gezin met meerdere kinderen, en in het Zaatari-kamp in Jordanië woont”, zegt Bill Frelick, directeur vluchtelingenrechten van Human Rights Watch. “Alleen al om naar de toiletten te gaan is ze kwetsbaar omdat ze geen man heeft om haar te escorteren.”
“Of het kan iemand zijn die homo is en van de Democratische Republiek Congo naar Oeganda gevlucht is, waar het ook niet veilig is voor hem.”
Naar 340.000 plaatsen
Wereldwijd zijn er meer dan 60 miljoen vluchtelingen, nooit eerder sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog waren dat er zoveel. Daardoor is ook het aantal kwetsbare vluchtelingen toegenomen. “Hervestiging is belangrijker dan ooit”, zegt UNHCR-baas Filippo Grandi.
Het aantal hervestigingsplaatsen optrekken naar 340.000 wordt een van de agendapunten op de toppen over migratie en vluchtelingen in september; de ene top wordt door de VN georganiseerd, de andere door de Amerikaanse president Barack Obama.
“Er is geen twijfel mogelijk: hervestiging redt levens”, zegt Jasper Kuipers van Vluchtelingenwerk Nederland, een van de 35 ngo’s die de oproep deed.
170.000 plaatsen geen zekerheid
Maar zelfs de 170.000 plaatsen vandaag zijn geen zekerheid, zegt Frelick. De meeste hervestigingsplaatsen bevinden zich in de VS maar die staan onder steeds zwaardere druk van lokale politici. Amerikaanse staten verklaren steeds vaker dat ze bepaalde vluchtelingen niet zullen opnemen. “Ze hebben de rode loper weer opgerold en willen niet langer Syrische en Iraakse vluchtelingen opvangen”, zegt Frelick.
Presidentskandidaat Donald Trump zei al dat hervestigde Syrische vluchtelingen terug moeten.
Maar ook andere landen zouden meer moeten doen, zoals Rusland, zegt Frelick. “Veel landen reageren amper op de UNHCR-oproep voor meer hervestigingsplaatsen.” (IPS/NSK)
