Israël: ‘Aanval niet gericht tegen Syrië, wel tegen Hezbollah’

© AFP
Simon Demeulemeester

Israël verklaart dat haar luchtaanvallen niet gericht waren tegen het Syrische regime, maar enkel op een wapenkonvooi van Hezbollah. Syrië sprak van een ‘oorlogsverklaring’.

Israël heeft twee luchtaanvallen uitgevoerd op Syrisch grondgebied. Dat schrijven Amerikaanse media, zeggen een Israëlische hoge functionaris, twee Israëlische diplomatieke bronnen en het Syrische regime. Het Israëlisch leger en premier Benjamin Netanyahu ontkenden aanvankelijk. Nu klinkt het dat de aanval niet gericht is tegen Syrië. “Israël wil geen partij kiezen in dit concflict”.

Doelwit van de aanval zouden een centrum voor wetenschappelijk onderzoek en een konvooi met raketten voor de Libanese terreurbeweging Hezbollah geweest zijn. Het Syrische regime, bondgenoot van Hezbollah, noemt de Israëlische aanvallen ‘een oorlogsverklaring’.

Israël had eerder al gewaarschuwd dat het zou ingrijpen mocht het conflict in buurland Syrië een bedreiging voor hen vormen. Deze aanvallen zijn dan ook niet de eerste. Daarmee blijft de oorlog tussen Bashar Al-Assad en tegenstanders van zijn regime de regio beroeren.

Een reeks zware explosies heeft in de vroege zondagochtend (5 mei) de Syrische hoofdstad Damascus wakker geschud. De Israëlische luchtmacht heeft een konvooi met Iraanse wapens gebombardeerd, zo berichtte de Israëlische radio onder aanhaling van westerse inlichtingendiensten. Officieel wilde het Israëlische leger geen
commentaar geven over de berichten.

De gevechtsvliegtuigen hadden een militair onderzoekscentrum ten noorden van Damascus aangevallen, zei een Amerikaanse topambtenaar aan de nieuwszender NBC. Het was de tweede luchtaanval van Israël binnen de 48 uur in het hart van Syrië. Doel van de aanvallen waren naast het onderzoekscentrum ook Iraanse raketten van het type Fateh-110 die bestemd waren voor de Libanese Hezbollah-militie, meldde Radio Israël. Die raketten hebben een reikwijdte van ongeveer 300 kilometer. Syrië wordt gebruikt als “transitland” voor Iraanse wapenleveringen aan Hezbollah.

Op de Arabische nieuwszender al-Jazeera verluidde het dat de kazerne van een elite-eenheid van het leger en de Republikeinse Garde alsook een onderzoekscentrum werden aangevallen. Een inwoner van Damascus zei dat de ontploffingen de stad door elkaar schudden als een aardbeving. Andere ooggetuigen berichtten over helle lichtflitsen in de omgeving van Damascus en oorverdovende explosies.

Syrische staatsmedia: ‘Poging om moreel terroristen op te krikken’

“De recentste Israëlische aanval is een poging om het moreel op te krikken van de terroristische groepen, die wankelen tegenover de klappen die ze krijgen van ons heldhaftige leger op Syrisch grondgebied”, luidde het op de Syrische staatstelevisie. Informatie over eventuele slachtoffers werd niet gegeven. Het onderzoekscentrum werd in januari al eens onder Israëlisch vuur genomen.

Zaterdag 4 mei waren er al berichten over een raid van de Israëlische luchtmacht in Syrië, wellicht met als doel wapens bestemd voor de Libanese terreurgroep Hezbollah, bondgenoot van Assad en Iran. Israël hield de lippen stijf op elkaar. De enige commentaar was dat de Israëlische overheid toezicht houdt op de transfer van wapens aan de sjiitische beweging Hezbollah in Libanon.

Israël: ‘Aanvallen niet op Syrië gericht’

Een Israëlische hoge functionaris bevestigde dat Israël de afgelopen 48 uur twee luchtaanvallen heeft uitgevoerd op Syrië. Die aanvallen waren gericht tegen wapens voor de Libanese Hezbollah, luidde het. “Elke keer Israël lucht krijgt van het transport van raketten en wapens van Syrië naar Libanon, mogen ze zich aan een aanval verwachten”, aldus de verantwoordelijke, alluderend op de Hezbollah. “De luchtmacht verkeert in de hoogste staat van paraatheid (…).”

Ook een diplomatieke bron in Beiroet en Syrië zelf maken melding van Israëlische aanvallen op Syrië. Het Israëlische leger en de Israëlische premier Benjamin Netanyahu weigerden aanvankelijk elke bevestiging omtrent de veronderstelde Israëlische luchtaanvallen. “We geven geen commentaar op die berichten”, stelde een Israëlische legerwoordvoerster in Tel Aviv.

Nadien klonk het dat de aanvallen niet gericht waren op Syrië: “Israël wil geen partij kiezen in dit conflict.”

Deze communicatie doet denken aan die eind april van dit jaar. Een hooggeplaatste binnen de Israëlische militaire inlichtingendienst, Itai Brun, zei toen bewijzen te hebben dat het regime in Syrië reeds meermaals chemische wapens heeft gebruikt tegen rebellen. Maar dat kon de Israëlische premier Benjamin Netanyahu niet bevestigen, zo reageerde de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry toen. De uitlatingen van Brun werden ook op de korrel genomen door een andere hoge militair.

Barack Obama: ‘Israël mag zich beschermen tegen wapentransfers naar Hezbollah’

Deze keer bestaat de Amerikaanse reactie uit de mededeling van president Barack Obama dat Israël het recht heeft zich te beschermen tegen Syrische wapentransfers naar Hezbollah: “Ik blijf erin geloven dat Israël, op een gerechtvaardigde manier, zich mag beschermen tegen de overdracht van gesofisticeerde Syrische wapens naar terroristische organisaties als Hezbollah.” Hij weigerde wel te bevestigen of de aanvallen daadwerkelijk plaatsvonden. Hij zei dat het aan de Israëlische autoriteiten is de luchtaanvallen te bevestigen of te ontkennen. Amerikaanse media bevestigden wel.

Militaire maatregelen

Israël zette meteen een en ander in beweging.

Het Israëlische leger heeft twee raketafweersystemen in het noorden van het land gestationeerd. Een militaire woordvoerster in Tel Aviv zei dat twee batterijen van het “Iron Dome”-systeem (IJzeren Koepel) in stelling zijn gebracht. Het gaat om een routinemaatregel die na “operationele overwegingen” werd genomen. Ze wilde geen commentaar geven of het om een voorzorgsmaatregel gaat na de Israëlische luchtaanvallen in Syrië. De Israëlische radio meldde dat de batterijen zijn opgesteld in de omgeving van de steden Haifa en Safed.

Daarnaast werd ook het luchtruim in het noorden van Israël gesloten voor passagiersvluchten. Dat heeft de Israëlische radio gemeld. Luchtvaartmaatschappij Arkia Israeli Airlines liet intussen weten dat ze al haar vluchten vanuit de noordelijke havenstad Haifa naar het zuidelijke vakantieoord Eilat zal afgelasten.

Syrië: ‘Israëlische luchtaanvallen zijn oorlogsverklaring’

Syrië reageert woedend en noemt de Israëlische luchtaanvallen “een oorlogsverklaring”. De Israëlische luchtaanval op militaire stellingen ten noorden van Damascus
maken aldus het Syrische regime de toestand in de regio gevaarlijker en zet de deur opent voor alle mogelijkheden. “De internationale gemeenschap moet weten dat de complexe toestand in de regio gevaarlijker geworden is na deze agressie”, zei minister van Informatie Omran al-Zohbi, die een mededeling van de regering voorlas aan journalisten.

“De regering van de Arabische republiek Syrië bevestigt dat deze agressie de deur wagenwijd openzet voor alle mogelijkheden, vooral omdat ze geen twijfel laat over de werkelijkheid van de banden tussen alle componenten die oorlog voeren tegen Syrië”, voegde de minister er op een persconferentie in Damascus aan toe.

In een brief aan de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties beschuldigt Damascus Israël van het verlenen van steun aan de rebellen, met name het Al-Nusra Front, de Syrische tak van al-Qaïda, waartegen het Syrische leger sinds meer dan twee jaar vecht.

Syrische confict exporteren

Met die verklaring raakt Syrië een gevoelige snaar. Het werd eerder al gezegd door waarnemers dat Assad er belang bij heeft het conflict in zijn land te exporteren naar de buurlanden en de regio – nog woeliger dan anders door de Arabische Lente. Dat zou de aandacht afleiden van de oorlosmisdaden waaraan hij zich bezondigt.

Hubert Van Humbeeck, senior writer van Knack, zei in januari, nadat sprake was van de eerste Israëlische aanvallen op Syrische doelwitten: “Een escalatie van het Syrische conflict naar andere landen in de regio behoort al een tijd tot de mogelijkheden. En dan liggen Libanon en Israël natuurlijk in de vuurlijn.”

Beide landen zijn buurlanden van Syrië. Lange tijd zwaaide Syrië de plak in het multi-religieuze Libanon. Israël en Syrië zitten al langer op ramkoers. Dat Iran en (het Libanese) Hezbollah het regime in Syrië steunen, gooit daarbij olie op het vuur.

Ban Ki-moon roept op ‘escalatie te vermijden’

VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon is erg bezorgd over het Syrische conflict, na de raids die Israël in Syrië uitvoerde. Hij riep op tot kalmte om een escalatie van het conflict te vermijden. Ban Ki-moon “is erg bezorgd over de informatie omtrent raids door de Israëlische luchtmacht in Syrië, zei zijn woordvoerder Martin Nesirky.

Maar de Verenigde Naties “hebben op dit moment geen details over de incidenten en kunnen dus niet op een onafhankelijke wijze bepalen wat er is gebeurd”.

De secretaris-generaal roept alvast alle partijen op “om de kalmte zo veel mogelijk te bewaren, terughoudend te zijn en op een verantwoordelijke manier te handelen om een escalatie te vermijden van een conflict dat al verwoestend en zeer gevaarlijk is”. Hij roept ook op om “de nationale soevereiniteit en de territoriale integriteit te
respecteren van alle landen in de regio”.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content