Iran en Australië hebben een akkoord bereikt over het uitwisselen van informatie over militanten in Irak. Dat zou beide landen helpen in hun strijd tegen terreurbeweging Islamitische Staat (IS). Over het Australische migratiebeleid raakten de staten het echter niet eens.
Tijdens haar eerste bezoek aan Iran, slaagde Australisch minister van Buitenlandse Zaken Julie Bishop erin een akkoord te bereiken over het uitwisselen van informatie over buitenlandse strijders bij militantengroepen in Irak. Het zou gaan over informatie verzameld door Iraanse agenten in het land, zo liet de buitenlandminister verstaan na haar ontmoeting met president Hassan Rohani.
‘Iran wil gegevens graag delen’
Vermoedelijk trokken zo’n 100 Australiërs naar Irak en Syrië om er zich bij Islamitische Staat (IS) te voegen. Autoriteiten waarschuwen dat zij een ernstige bedreiging van de binnenlandse veiligheid vormen. Maar daarnaast is er ongerustheid over aanhangers van IS en andere radicale bewegingen binnen Australië zelf, zo bericht Britse omroep BBC. Pas afgelopen weekend werden nog vijf tieners opgepakt op verdenking van een plot voor een aanslag tijdens de herdenking van de Eerste Wereldoorlog.
Volgens Bishop werd het akkoord met Iran als sinds 2014 overwogen. Maar de kwestie werd dringender toen de Iraanse vluchteling Man Haron Monis in december 2014 gedurende zeventien uur achttien mensen gegijzeld hield in een café in Sydney. Daarbij kwamen twee gijzelaars en Monis zelf om het leven.
Uiteindelijk werden er geen banden tussen Monis en bekende terreurbewegingen ontdekt en bleek de man ook niet op een terreurlijst te staan, waardoor hij op het moment van de gijzeling niet in de gaten werd gehouden.
Dat buiten beschouwing gelaten, gelooft Bishop dat het akkoord beide landen zal helpen in de strijd tegen Islamitische Staat en terrorisme in het algemeen. ‘Het gaat om een informeel akkoord over het delen van informatie over Australische strijders’, citeerde ABC News de minister. ‘Ik geloof dat Iran informatie heeft die we zoeken en het land wil die gegevens graag met ons delen.’
Sjiitische milities
Australië maakt deel uit van de door de Verenigde Staten geleide internationale coalitie tegen IS, maar Iran niet. Toch zou het land alsnog erg betrokken zijn bij de strijd tegen de terreurgroep in Irak. In maart hielpen bijvoorbeeld door Iran gesteunde sjiitische milities de Iraakse overheidstroepen bij een groot offensief om de Iraakse stad Tikrit terug te winnen op IS-militanten. De operatie werd mee gecoördineerd door Iraanse militaire adviseurs onder leiding van generaal Qasem Soleimani van de Revolutionaire Garde, aldus BBC.
Geen akkoord over migranten
Tijdens haar bezoek aan Teheran trachtte Bishop nog een doorbraak te bereiken in het aanslepende migratiedispuut tussen Australië en Iran. Zonder succes, zo blijkt ook uit de reacties van vicebuitenlandminister Hassan Ghashgavi.
‘Eender welke gedwongen deportatie gaat in tegen de mensenrechten. Maar we geloven dat de vrijwillige terugkeer van elke Iraniër naar zijn land geen probleem hoeft te stellen’, citeert AFP Ghashgavi. Iran zegt geen gedwongen terugkeer van zijn burgers uit Australië te zullen aanvaarden.
Zo’n 23 procent van de 1.848 vluchtelingen in Australische centra zijn Iraans, zo blijkt volgens het persagentschap uit officiële cijfers van maart 2015. Australië voert een streng beleid tegen asielzoekers die per boot arriveren. Zij worden verplicht in centra opgesloten en kunnen sinds 2013 niet meer op herplaatsing rekenen, ook al blijken ze te voldoen aan het vluchtelingenstatuut. (WB)
