Een leider zoals Poetin

Hubert van Humbeeck

Bijna drie jaar na de annexatie van de Krim is Vladimir Poetin in Europa verrassend populair.

Wie zich afvraagt hoe het komt dat Vladimir Poetin de voorbije maanden zo veel bijval krijgt, is in goed gezelschap. Onder meer het bloedserieuze Britse zakenblad The Economist en de invloedrijke Amerikaanse nieuwssite Politico bogen zich al over de kwestie. De ontwikkeling is daarvoor ook opmerkelijk genoeg. Na de betwiste aanhechting van de Krim en het begin van de oorlog in Oost-Oekraïne in 2014 werd de Russische president nog internationaal uitgespuwd en weggezet als een politieke paria. De Verenigde Staten en Europa legden Moskou toen een reeks economische sancties op om het Kremlin te doen zwichten. Vandaag is de druk groot om die sancties in stilte op te doeken.

Poetin heeft aan die gang van zaken zelf niet zo veel verdienste. Er is natuurlijk de bloedige en wellicht beslissende interventie van Rusland in Syrië. Het is ook niet gek dat een autocraat zoals Poetin voor een reeks populistische partijen in West-Europa is uitgegroeid tot een na te volgen voorbeeld. Het valt al meer op dat uitgerekend een Republikeinse verkozen president in Amerika, Donald Trump, zijn sympathie voor de voormalige KGB-officier niet wegsteekt. Net zo opvallend is het pleidooi van de ook al rechtse presidentskandidaat in Frankrijk, François Fillon, voor een betere relatie met Moskou. Maar ook aan de linkerzijde zijn, bijvoorbeeld, de Italiaan Matteo Renzi en de Griek Alexis Tsipras niet zeer gelukkig met de Europese Ruslandpolitiek.

Zeker in Centraal- en Oost-Europa zoeken landen, bijna dertig jaar na de val van de Muur, weer toenadering tot Moskou. De belofte aan lage gasprijzen heeft daar veel mee te maken. Tegelijk voelen die landen, die lid zijn van zowel de NAVO als de Europese Unie, zich religieus-cultureel verwant met het sociaalconservatisme dat in het Kremlin wordt gepredikt. De druk die ze voelen om meer migranten uit islamitische landen op te nemen, vervreemdt hen van West-Europa, terwijl Rusland graag appelleert aan veel gemeenschappelijke Slavische wortels.

De migratie, de terreurdreiging en de economische onzekerheid na de brexit maakt dat de Europese Unie niet meer het land van belofte is. Bovendien werpt de twijfel die Trump over de NAVO zaait een schaduw op de toekomst van de westerse alliantie. In die onzekere tijd lijkt Rusland zo bijna een baken van stabiliteit. Als de NAVO en de Europese Unie kantelen, is het weer ieder voor zich.

Hubert van Humbeeck

In deze onzekere tijd lijkt Rusland bijna een baken van stabiliteit.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content