Hoogspanning in Washington over begrotingsstrop

© Reuters

In de VS praatten president Barack Obama en de leiders van de Democraten en Republikeinen over een nieuwe begrotingsdeal. Komt die er niet voor 1 januari, dan dreigt een nieuwe recessie.

Wittebroodsweken krijgt Barack Obama niet na zijn herverkiezing. In Washington heerst er hoogspanning rond de ‘fiscal cliff’, de zogenaamde ‘begrotingsafgrond’.

Is er voor 1 januari geen deal over de VS-begroting, dan worden automatisch voor honderden miljarden dollars belastingverhogingen en besparingen van kracht. Aangenomen wordt dat dat de VS in een nieuwe recessie zou storten – de afgrond waarvan sprake, dus – die kan uitwaaieren tot in de rest van de wereld.

Na een ontmoeting in het Witte Huis tussen Obama en de leiders in het Congres (het Amerikaanse parlement) was te horen dat beide partijen tot een compromis bereid zijn.

Of dat waar is, valt te bezien. De voorbije vier jaar stonden Democraten en Republikeinen constant met getrokken messen tegenover elkaar als het over de begroting ging. De huidige noodsituatie is een rechtsreeks gevolg van hun onvermogen om compromissen te maken.

Vers politiek kapitaal

Dat wordt deze keer anders, zeiden de betrokkenen na hun vergadering. “We voelen ons zeer comfortabel met elkaar en we zullen niet tot de laatste dag van het jaar wachten om de zaak af te ronden”, zei Harry Reid, de Democratische voorzitter van de Senaat.

Of dat zal lukken valt te bezien. Bij de vorige confrontaties duurde het telkens te op het allerlaatste nippertje. Telkens was het breekpunt Obama’s voornemen om de belastingverlagingen voor de rijken uit de tijd van zijn voorganger George W. Bush af te schaffen. Telkens moest de president op de valreep inbinden.

De laatste confrontatie kwam er in de zomer van 2011, tijdens de discussies over het verhogen van het schuldplafond, de wettelijke bovengrens op de Amerikaanse staatsschuld. Toen werd afgesproken dat er op 1 januari 2013 automatische belastingverhogingen en besparingen van kracht zouden worden als er geen akkoord was. Op die manier zetten de partijen de fiscal cliff op voor zichzelf. De VS verloor daar overigens haar vlekkeloze kredietrating bij.

Nu hij herkozen is en vers politiek kapitaal op zak heeft, maakt Obama zich sterk dat hij in geen geval een akkoord zal goedkeuren waar geen hogere belastingen voor de rijken in zitten.

Belastingen op tafel

“Dit is niet de eerste keer dat we met deze zaken te maken hebben”, zei de Republikeinse voorzitter van het Huis van Afgevaardigden John Boehner na afloop. “Om aan te tonen dat we dit serieus nemen, zijn wij bereid om belastinginkomsten op tafel te leggen, op voorwaarde dat er ook significante besparingen in de uitgaven tegenover staan.”

Ook Mitch McConnell, de Republikeinse nummer één in de Senaat, stelde dat hij bereid is om over hogere belastinginkomsten te praten, “zelfs al geloven de meeste van mijn leden – zonder uitzondering, denk ik – dat we niet met dit dilemma zitten omdat de belastingen te laag zijn, maar omdat we teveel uitgeven.”

Tea Party-sympathisanten

Of er een deal uit de bus komt, zal de komende weken duidelijk worden. Probleem blijft dat Obama hogere belastingvoeten wil voor de rijken, terwijl de Republikeinen de inkomsten alleen willen verhogen door achterpoortjes te sluiten en aftrekposten af te schaffen.

Bijkomend probleem is dat er een kloof bestaat tussen de Republikeinse leiders en hun backbenchers. Vooral in het Huis van Afgevaardigden zitten de Republikeinen met een groot aantal Tea Party-sympathisanten die tegen elke vorm van hogere belastingen zijn. Zij schoten in 2011 al eens een gemaakte deal tussen Boehner en Obama af.

“We moeten ervoor zorgen dat de belastingen niet stijgen voor de middenklasse en dat de economie strek blijft”, verklaarde Obama. “Dat is een agenda die Democraten, Republikeinen, onafhankelijken en mensen in heel het land delen. Onze uitdaging is om ervoor te zorgen dat we kunnen samenwerken om moeilijke compromissen te maken.” (TV)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content