Het Hooggerechtshof heeft met 5 tegen 3 een Texaanse wet geschrapt die abortuscentra zodanig strenge criteria oplegde dat ze de deuren moesten sluiten. In de helft van de Amerikaanse staten bestaan gelijkaardige beperkingen, die nu ook onder druk komen.
Het door Republikeinen gedomineerde parlement van Texas had in 2013 twee regels uitgevaardigd die abortuscentra in moeilijkheden brachten. De eerste regel was dat abortuscentra aan de criteria van een dagkliniek moesten voldoen, inzake gebouwen, personeel, beschikbare parkeerplaatsen etc. De tweede was dat de artsen die abortussen uitvoeren, moeten werken in een plaatselijk ziekenhuis. De regels waren uitgelegd als een poging om over de gezondheid van de vrouw te waken tijdens de procedure maar volgens tegenstander kwam het neer op pestgedrag van de machthebbers in Texas, die het nationaal erkende recht op abortus zoveel mogelijk probeerden te fnuiken.
In combinatie hebben de twee regels sindsdien geleid tot de sluiting van 19 van de 40 abortuscentra in Texas, en de verwachting was dat er uiteindelijk maar 10 centra zouden kunnen overleven. In de grote steden van Texas, Houston, Dallas, San Antonio, zouden centra zich kunnen handhaven, terwijl ten zuidwesten van San Antonio in wat de New York Times omschrijft als “een gebied ter grootte van Californië” zouden de centra compleet verdwijnen.
‘Ongepaste druk’
Het Hooggerechtshof heeft de regels nu verworpen met een meerderheid van 5 tegen 3 (de overleden rechter Antonin Scalia is nog altijd niet vervangen, met hem erbij zou het wellicht 5 tegen 4 geweest zijn). De conservatief Anthony Kennedy, benoemd onder president Ronald Reagan, die eerder het holebihuwelijk ondersteunde, schaarde zich ook dit keer aan de kant van de 4 progressieve rechters van het hof.
De argumentatie is dat de twee beperkingen “ongepaste druk” uitoefenen op wie een wettelijke abortus wil.
Rechter Stephen Breyer, die de meerderheidsopinie vertolkte, schreef in zijn besluit “dat geen van de twee bepalingen medische voordelen bieden die de problemen van toegang (voor abortus) verantwoorden. … elk is een ongepaste rem op toegang tot abortus, en elk overtreedt de federale grondwet”.
In een afwijkend standpunt stelde Samuel Alito dat het niet bewezen is dat de abortuscentra verdwijnen omwille van deze beperkingen.
Volgens The Washington Postzijn er naast Texas nog 25 staten die minstens 1 van de 2 regels opleggen aan abortuscentra (en nog 3 staten die ze allebei opleggen). De kans is groot dat nu ook hun regels voor het Hooggerechtshof aangevochten zullen worden.
‘Overwinning voor vrouwen’
De uitspraak van het Hooggerechtshof wordt beschouwd als een van de belangrijkste sinds de huidige abortuswetgeving (Roe vs Wade) in 1973 van kracht werd.
De Democratische presidentskandidaat Hillary Clinton noemde de uitspraak van het hof “een overwinning voor vrouwen in heel de VS”.
Today’s #SCOTUS decision upholding reproductive rights is a major victory–but we can’t take it for granted. https://t.co/ouzojIS937
— Hillary Clinton (@HillaryClinton) June 28, 2016
“Door politiek gemotiveerde beperkingen te schrappen die het bijna onmogelijk maakten voor Texanen om hun reproductieve rechten volledige uit te oefenen, heeft de rechtbank het recht van elke vrouw op een veilige, wettelijke abortus gehandhaafd, om het even waar ze woont”.
Donald Trump, die eerder aankondigde dat hij anti-abortusrechters zou aanduiden voor vacatures in het Hooggerechtshof, heeft niet gereageerd op de beslissing.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier