Hof van Justitie zet Europese aanhoudingsbevelen uit Polen op lossen schroeven

Op 24 juni protesteerden nog Poolse burgers voor vrij rechtbanken voor het Senaatsgebouw in Warschau. Op de plakkaat staat: 'Tijd voor de dag des oordeels' naar aanloop van de uitspraak van het Europees Hof van Justitie. © Reuters
Kamiel Vermeylen

Het Europees Hof van Justitie heeft vandaag beslist dat Europese lidstaten een uitzetting naar Polen in uitzonderlijke situaties kunnen weigeren omdat de rechtstaat in Polen in slechte staat verkeert. Een belangrijke uitspraak die de automatische erkenning van de Poolse rechtstaat opheft.

In Ierland moest het hooggerechtshof zich vorig jaar buigen over een zaak van een Pool tegen wie de Poolse gerechtelijke autoriteiten drie Europese aanhoudingsbevelen hadden uitgevaardigd. De man wordt verdacht van verschillende drugsfeiten en werd in mei 2017 gearresteerd in Ierland.

De man verzette zich tegen zijn overlevering omdat hij door de omstreden hervormingen aan het recherlijke systeem in Polen geen kans meer zag op een eerlijk proces. Het Ierse hooggerechtshof legde de kwestie voor aan het Europees Hof van Justitie. Kan de uitvoering van een Europees aanhoudingsbevel geweigerd worden indien er geen garanties zijn op een onafhankelijke en eerlijke rechtsgang?

Het Hof oordeelt nu dat de overlevering inderdaad kan geweigerd worden wanneer het fundamentele recht op een onafhankelijke en eerlijke rechtsgang in het gedrang is. Het Europees Hof van Justitie benadrukt daarbij wel dat er telkens individueel moet worden onderzocht of de mogelijk uitgeleverde persoon daadwerkelijk een ‘onfaire’ behandeling riskeert. Het Hof hield bij haar uitspraak ook rekening met de huidige Europese inbreukprocedure die tegen Polen loopt.

De Europese Commissie is namelijk van mening dat de Poolse regering onder leiding van de PiS-partij de rechtstaat aan het uithollen is. Daarom loopt momenteel de Artikel-7 procedure, die op termijn de Europese rechten van Polen kan opschorten indien het geen bereidheid toont om haar rechtstaat terug aan de Europese normen te spiegelen. Deze uitspraak is van belangrijke historische waarde in de Europese Unie. Het betekent namelijk dat de Poolse rechtspraak au fond niet automatisch erkend blijft.

Het is nu aan het Ierse High Court om de knoop door te hakken, wat natuurlijk een aanzienlijke politieke druk met zich meebrengt. Weigert het Ierse Hooggerechtshof om de man inderdaad aan Polen uit te leveren, kan dat leiden tot een stevige diplomatieke rel tussen beide landen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content