Azerbeidzjan trekt naar de stembus voor vervroegde presidentsverkiezingen. Officieel kunnen ze kiezen tussen acht kandidaten, maar nu al staat vast dat Ilham Aliyev (56) zeven jaar langer zijn intrek neemt in het presidentieel paleis.
Ilham Aliyev gaat woensdag voor een vierde termijn als president van de olie- en gasrijke voormalige Sovjetrepubliek. Hij werd voor het eerst verkozen in 2003 en volgde toen zijn overleden vader Heydar op, een voormalig officier bij de KGB die bijna zonder onderbreking de plak zwaaide over het land van 1969 tot 2003.
Voor het leven
Sindsdien heeft Aliyev zijn positie gebetonneerd met behulp van twee referenda. In 2009 werd de Azerische grondwet aangepast, waardoor er geen beperking meer was op het aantal ambtstermijnen voor een president. Dat maakte van hem de facto president voor het leven. In 2016 werd de lengte van een ambtstermijn ook nog eens verlengd van vijf naar zeven jaar.
Vorig jaar verstevigde Alijev nog zijn greep op het land door zijn vrouw tot eerste vicepresident te benoemen.
Boycot
De stembusgang was oorspronkelijk voorzien op 17 oktober maar in februari vaardigde Aliyev een decreet uit met een nieuwe datum: 11 april. De reden voor de vervroeging van de stembusgang is niet duidelijk – officieel heet het dat anders een conflict ontstaat tussen de parlements- en presidentsverkiezingen in 2025 – maar de oppositie denkt dat Aliyev hun voorbereidingen in de war wil sturen.
De belangrijkste oppositie heeft al aangekondigd dat ze de verkiezingen boycot. ‘Wij doen niet mee aan deze show,’ zei leider Jamil Hasanly van de oppositiecoalitie NCDF aan persagentschap Reuters.
De Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE), die nog geen enkele verkiezing in Azerbeidzjan als eerlijk verlopen bestempelde, vaardigt 300 waarnemers af.
Economische crisis
Het land aan de Kaspische Zee verkeert door de lage olieprijs al enkele jaren in een economische crisis, maar dat deert Aliyev niet. Hij slaagde er zelfs in het Formule 1-circus naar Bakoe te lokken.
Kritische stemmen en andersdenkenden worden repressief aangepakt. Volgens Human Rights Watch worden kritische journalisten en politieke activisten vervolgd. Zo werden in 2016 tientallen van hen veroordeeld. Zij riskeren volgens de mensenrechtenorganisatie mishandeling en foltering in de gevangenis.
Internationaal baart ook het conflict met Armenië over Nagorno-Karabach zorgen. Het gebied behoort volkenrechtelijk tot Azerbeidzjan, maar het wordt vooral door Armeniërs bewoond. Beide landen vochten in het begin van de jaren 90 een bitse oorlog uit over de regio. Armenië en Azerbeidzjan onderhandelen sinds 1994 zonder veel resultaat over het zogeheten ‘bevroren conflict’.
Opkomst
Bij de verkiezingen zijn ongeveer 5,2 miljoen van de 9 miljoen inwoners stemgerechtigd. De president wordt direct verkozen met een absolute meerderheid, ongeacht hoe hoog of hoe laag de opkomst is. De eerste resultaten worden enkele uren na het sluiten van de stembussen al verwacht.
