Wordt het ontslag van FBI-directeur James Comey het begin van het einde van president Donald Trump?
Heeft Donald Trump zich met het plotse ontslag van FBI-directeur James Comey bezondigd aan hoogverraad, omkoping of high crimes and misdemeanors? Dat zijn volgens de Amerikaanse grondwet de drie aanleidingen die tot de afzetting van een president kunnen leiden. Al wordt nergens gespecificeerd wat ‘zware misdaden en misdragingen’ exact betekent.
Het onderzoek wordt met het ontslag van Comey niet beëindigd, al kan een nieuwe, Trumpgezinde FBI-baas het onderzoek wel kortwieken
Onder leiding van Comey voerde de Amerikaanse inlichtingendienst al enkele maanden een onderzoek naar de banden tussen de Trumpcampagne en Rusland. Trump liet in die periode meermaals blijken dat hij die interesse in the Russia thing maar niets vond. Naaste medewerkers van de ex-FBI-baas beweren dat de president tijdens een diner Comeys ‘loyauteit’ zou geëist hebben. In een interview met nieuwszender NBC beweerde Trump dat Comey hem meermaals heeft verzekerd dat hij zelf niet onderzocht werd – iets wat Comey ontkent – en gaf hij toe dat zijn irritatie over ‘het Ruslanddingetje’ een van de redenen was om Comey te ontslaan. Het is niet duidelijk of Trump daarmee de rechtsgang heeft belemmerd. Het onderzoek wordt met het ontslag van Comey niet beëindigd, al kan een nieuwe, Trumpgezinde FBI-baas het onderzoek wel kortwieken.
Voorlopig lijkt een impeachment niet aan de orde. Om een president af te zetten is een gewone meerderheid in het Huis van Afgevaardigden en een tweederdemeerderheid in de Senaat nodig. In de gepolariseerde sfeer tussen Democraten en Republikeinen lijkt het onwaarschijnlijk dat de Senaat – waar de Republikeinen 52 van de 100 zetels in handen hebben – een tweederdemeerderheid tegen een Republikeinse president kan leveren. Een tweede theoretische mogelijkheid is amendement 25 van de grondwet, dat stelt dat de vicepresident in samenspraak met een aantal topfunctionarissen kan oordelen dat de president tijdelijk niet in staat is om zijn plichten te vervullen.
In beide scenario’s zou vicepresident Mike Pence het presidentschap overnemen, iets wat veel Republikeinse senatoren en volksvertegenwoordigers ongetwijfeld stiekem zouden toejuichen. Pence is een strenggelovige partijman, terwijl Trumps ideeën over protectionisme en overheidsinvesteringen vloeken met het Republikeinse partijprogramma.
Toch is een afzettingsscenario voorlopig hoogst onwaarschijnlijk. Zolang Trump conservatieve rechters benoemt en ondertekent wat de partij wil, lijkt het onwaarschijnlijk dat de Republikeinen bereid zouden zijn een impeachment te steunen. Al geldt ook hier voorbehoud: aangezien het Ruslanddingetje zich razendsnel blijft ontwikkelen zijn nieuwe onthullingen niet uitgesloten.
Pence zelf lijkt geen aanstalten te maken om zijn baas af te vallen. De vicepresident rijdt voorlopig een onopgemerkt parcours en slaagt erin weg te blijven van de controverse en het interne gekibbel van de regering-Trump. Christopher Ruddy, ceo van de conservatieve mediagroep Newsmax en een vriend van Pence, noemde Pence Trumps perfecte vicepresident: ‘Hij laat de president ongestoord stralen.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
