Het ABC van 2014

© .
Annelies Van Erp
Annelies Van Erp Medewerker van ngo Memisa

2014 was het jaar waarin panda’s een communautair relletje verzoorzaakten in ons land, ‘kalifaat’ plots geen historisch begrip meer was en waarin de Kamikazecoalitie evolueerde naar een Zweedse regering.

A: Aanschuiven aan ponton in Antwerpen

Tijdens het weekend van 3 tot en met 5 oktober werd in Antwerpen opnieuw een vredesbrug aangelegd, net zoals tijdens de Eerste Wereldoorlog. Maar de oversteek verliep alles behalve vlot en leidde zelfs tot chaos. Vele mensen die een ticket hadden, konden de brug uiteindelijk toch niet oversteken, waardoor het groots aangekondigde evenement eindigde in mineur. ‘Men heeft wellicht berekend dat er meer mensen over de brug zouden wandelen in een bepaald tempo. Maar mensen wandelen veel trager omdat ze natuurlijk foto’s willen nemen’, analyseerde Antwerps burgemeester Bart De Wever (N-VA).

B: Boko Haram – #BringBackOurGirls

De extremistische terreurorganisatie Boko Haram, die in 2002 werd opgericht, zaait al jaren geweld en terreur, voornamelijk tegenover christelijke slachtoffers. Het nieuws over de ontvoering van 200 schoolmeisjes half april, raakte aanvankelijk niet erg wijdverspreid. Maar het ongenoegen over de laksheid van de overheid groeide in Nigeria, en na twee weken bood de Verenigde Staten steun aan om de meisjes terug te vinden. Helemaal ‘populair’ werd het onderwerp toen de Amerikaanse presidentsvrouw Michelle Obama op Moederdag een emotionele oproep deed. Ze schaarde zich achter de internetcampagne #BringBackOurGirls waarbij anonieme en minder anonieme mensen op sociale media hun afschuw over de ontvoering kenbaar maakten.

C: Charles Michel

Op 11 oktober legde de 38-jarige Charles Michel de eed af als jongste premier van België. Michel was reeds vanop jonge leeftijd erg politiek actief. Op zijn 18e zat hij al in de provincieraad en op zijn 24e was hij Waals minister.

Het ABC van 2014
© belga

D: 3.419 overleden drenkelingen

In 2014 probeerden een recordaantal bootvluchtelingen over de Middelandse Zee Europa te bereiken.3.419 personen kwamen daarbij om het leven, aldus de Vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties (UNHCR). Dit jaar waren het vooral mensen uit Syrië en Eritrea die zich aan de gevaarlijke oversteek waagden. In totaal zijn 207.000 vluchtelingen de Middelandse Zee overgestoken, meer dan drie keer het recordaantal van 2011. De oorlog in Libië zorgde toen voor een stroom van 70.000 vluchtelingen.

E: Ebola

Hoewel de eerste gevallen van ebola reeds in het voorjaar voorkwamen in Guinee, Sierra Leone en Liberia, schoot de internationale gemeenschap pas in gang vanaf de zomermaanden. De angst nam toe, soms tot overdreven hysterie in het Westen.

In totaal heeft de ziekte al aan 7.373 mensen het leven gekost en blijft de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) ijveren voor extra middelen. Het Amerikaanse magazine TIME riep de ebolabestrijders uit tot ‘Persoon van het jaar’. De duizenden dokters, verplegers en logistieke medewerkers in West-Afrika hebben, volgens het magazine, de wereld van een veel grotere epidemie bespaard, met risico op eigen leven.

F: Ferguson

De dood van de 18-jarige Michael Brown veroorzaakte dagenlange rellen en protesten in Ferguson, een voorstad van de Amerikaanse stad Saint Louis. Brown overleed na enkele schoten uitgevoerd door een politieman, die nadien werd beschuldigd, door de voornamelijk zwarte bevolking van Ferguson, van racisme. Ook in december, toen de rechtbank de agent vrij sprak, laaide de spanningen opnieuw in alle hevigheid op.

De woede gaat over veel meer dan de dood van Michael Brown. Ongelijkheid, racisme en politiegeweld zijn volgens de zwarte gemeenschap nog aan de orde van de dag. Ze voelen zich, ondanks een zwarte president, nog steeds tweederangsburgers van hun land.

G: Gaza

Afgelopen zomer bestookte het Israëlische leger 50 dagen lang de Gazastrook vanuit de zee en de lucht. 2.188 Palestijnen vonden de dood, onder wie minstens 1.658 burgers. Er vielen 11.231 gewonden. 13 procent van alle woningen in de Gazastrook werden gedeeltelijk of volledig vernietigd. Langs Israëlische zijde vielen 73 doden, onder wie 66 militairen.

Aanleiding voor ‘Operation Protective Edge’, was de ontvoering van drie Israëlische tieners die dood werden teruggevonden. Israël beschuldigde Hamas ervan verantwoordelijk te zijn voor de dood van deze tieners.

H: Hete Herfst

Als reactie op de besparingsmaatregelen van de regering Michel I organiseerden de vakbonden een heleboel stakingsdagen. Op 6 november werd de ‘hete herfst’ afgetrapt met een betoging in Brussel. Het vreedzame protest werd onder leiding van elke heethoofden erg grimmig waarbij 112 agenten gewond raakte. Nadien volgde een wekelijkse provinciale stakingsdag en met als sluitstuk een nationale staking op 15 december, die erg ‘succesvol was’, volgens de bonden.

I: IS(IS) – Interventie in Irak

De extremistische terreurgroep in Syrië en Irak opereerde aanvankelijk onder de naam ISIS, maar riep in juni het kalifaat uit en doopte zich tot kortweg IS (Islamtische Staat). De organisatie breidde zijn grondgebied snel uit door eerst de oliestad Mossul in te nemen en daarna op te rukken naar de Koerdische stad Erbil. Deze opmars gebeurde niet zonder internationale gevolgen: om onder meer de Amerikaanse militairen in Erbil te beschermen besloot de VS de IS-stellingen te bombarderen. Een internationale coalitie die bommen zou droppen kwam op de been. Ook Belgische F-16’s nemen deel aan de missie.

IS-strijder viert een overwinning in de buurt van Raqqa
IS-strijder viert een overwinning in de buurt van Raqqa© Reuters

J: Joods Museum

Een dag voor de ‘Moeder aller verkiezingen’ op 25 mei, drong een gewapende man het Joods Museum in Brussel binnen en opende het vuur. Daarbij vielen vier doden. Al vlug werd de verdachte opgepakt en werd duidelijk dat het ging om een teruggekeerde Syriëstrijder. De aanslag zorgde voor een verhoogde waakzaamheid, vooral in de buurt van Joodse instituten in Antwerpen. Ook onder de bevolking nam de angst voor een mogelijke terroristische aanslag toe.

K: Kalifaat

Voor 2014 deed het woord kalifaat denken aan geschiedenislessen. Maar hoe meer invloed IS(IS) verwierf, hoe duidelijker haar eis werd: ‘Het kalifaat herstellen.‘ Een eengemaakte zone in Syrië en Irak waar de Islamitische wet geldt. In juni riep Aboe Bakr Al-Baghdadi zichzelf uit als kalief.

L: Luxemburg Leaks

Een internationaal team van onderzoeksjournalisten bracht aan het licht dat Luxemburg 48 vertrouwelijke belastingakkoorden sloot met 343 bedrijven. De documenten tonen hoe Luxemburg groen licht geeft voor zeer verregaande constructies tussen 2002 en 2010.

M: MH 371

Tijdens een vlucht van Kuala Lumpur naar Peking, verdween de Boeing van Malaysia Airlines met vluchtnummer MH371, spoorloos van de radar. De gekste theorieën doken op en een heuse zoekactie werd opgestart. Tot op vandaag is het vliegtuig nog niet teruggevonden.

N: ‘NEGER’

Op de gevel van VRT-journalist Peter Verlinden, getrouwd met een ‘zwarte vrouw’ en vader van een ‘bruine dochter’, werd ‘NEGERS!’ gekalkt. ‘Ik was even van slag. Dit had ik in ons dorp nog nooit meegemaakt. Toch had ik het kunnen weten’, reageerde Verlinden. Hij gebruikte het voorval om racisme in onze samenleving aan de kaak te stellen en riep N-VA op, dat het Vlaams Belang leegzoog, om duidelijk stelling in te nemen tegen racisme.

O: Oekraïne

Hoewel de recente crisis in Oekraïne haar wortels heeft in 2013, toen president Viktor Janoekovitsj op 21 november 2013 de voorbereidingen van een toenaderingsakkoord met de Europese Unie opschortte, werd de kloof dieper zodat 2014 eindigde als een zwart jaar voor de Oekraïners.

Vanaf januari werden de protesten op het Onafhankelijkheidsplein in Kiev steeds grimmiger en vielen er dodelijke slachtoffers vielen. De protesten breidden zich uit en het agressieve optreden van pro-Russische rebellen leidden tot een gewelddadig conflict in het Oosten van het land. Een van de dieptepunten was ongetwijfeld de neergestorte Boeing MH 17 van Malaysian Airlines waarbij 298 personen om het leven kwamen. Vermoedelijk werd het vliegtuig uit de lucht geschoten door pro-Russische separatisten.

Een gewapende pro-Russische separatist staat op een brokstuk van vlucht MH17 in het oosten van Oekraïne.
Een gewapende pro-Russische separatist staat op een brokstuk van vlucht MH17 in het oosten van Oekraïne.© REUTERS

P: Panda’s in Pairi Daiza

Onder luid gejuich van zo’n tweeduizend genodigden werden twee Chinese reuzenpanda’s Hao Hao (Vriendelijke) en Xinghui (Fonkelende Ster) in februari enthousiast onthaald in dierenpark Pairi Daiza. De media-aandacht was ongezien voor twee dieren, want nog voor de komst hadden een kleine communautaire rel veroorzaakt. Een paar jaar eerder greep Antwerpen namelijk nipt naast de komst van enkele panda’s. ‘Ik kan me niet van de indruk ontdoen dan Elio Di Rupo diplomatieke middelen heeft ingezet om een dierenpark in zijn eigen buurt een handje te helpen’, aldus Zuhal Demir (N-VA). In aanloop naar de verkiezingen stonden PS-burgemeester Elio Di Rupo en N-VA-burgemeester Bart De Wever lijnrecht tegenover elkaar.

Q: Queen Fabiola

Koningin Fabiola, de vijfde koningin van België, overleed op 86-jarige leeftijd in het Kasteel Stuyvenberg. Sinds een longontsteking in 2009 ging haar gezondheidstoestand achteruit. Haar laatste officiële optreden dateerde van 31 juli 2013, toen ze de herdenkingsmis bijwoonde voor de 20ste verjaardag van het overlijden van koning Boudewijn.

R: Rode Duivels

De Rode Duivels-gekte bereikte tijdens het WK in Brazilië een ongezien hoogtepunt. Elke winkel had zijn eigen assortiment tricolore gadgets, in elke straat waren menig Belgische vlaggen te spotten en een kijkcijferrecord sneuvelde toen de match van de Rode Duivels werd uitgezonden. ‘Onze jongens’, deden het allesbehalve slecht. Ze haalde de kwartfinale, waarin ze verloren tegen Argentinië (1-0).

Het ABC van 2014
© Reuters

S: Sabotage?

Op 5 augustus lekt op 37 minuten 65.000 liter smeerolie weg uit de kerncentrale van Doel. De turbines liepen daardoor zware schade op, waardoor ze werden stilgelegd. Zonder Doel 4 ontstond de vrees dat België tijdens een koude winter onder een stroompanne zou leiden. Daarom startte de overheid een bewustwordingscampagne op, om de Belg zuiniger te laten omgaan met energie. Dreigende onverwachte black-outs zouden worden opgevangen met een afschakelplan, waarbij gemeenten op momenten van stroomtekorten tijdelijk zonder stroom zouden worden gezet.

T: Tinder

In 2014 blaasde Tinder de mobiele datingindustrie nieuw leven in. Het concept is eenvoudig: je logt in op je smartphone (via Facebook) en krijgt foto’s van andere gebruikers in de buurt te zien. Met een swipe naar rechts geef je te kennen dat je iemand leuk vindt, met een veeg naar links wijs je iemand af. Tijd voor herkansingen is er niet, staat te lezen op de website van Tinder: you only swipe once. Het stukje technologie is op dit moment zo’n 750 miljoen à 1 miljard dollar waard

U: Uber

Het was een zwaar jaar voor het internetbedrijf Uber, dat via een smartphone-applicatie bestuurders en klanten met elkaar in contact. Zowel in de Verenigde Staten, Duitsland als in Nederland werd de app van het bedrijf ervan beschuldigd de wet te overtreden en ‘illegaal taxivervoer’ aan te bieden. Ook de Belgische taxibedrijven roepen de federale regering op om maatregelen te nemen.

V: Vlaams minister-president

Voor de eerste maal leidt een Vlaams-nationalist (Geert Bourgeois) de Vlaamse regering. De tot standkoming van Bourgeois I kreeg in zijn slotfase een verrassende wending. Lange tijd zag het er naar uit dat CD&V en N-VA samen zouden regeren, deze partijen onderhandelden dan ook over het regeerakkoord. Maar Open VLD bleef voet bij stuk houden dat ze enkel op federaal niveau wenste mee te regeren, als ze ook een plek kreeg in de Vlaamse regering. Doordat de partij noodzakelijk was om een Zweedse coalitie op de been te helpen, werd ze daarom ook aan boord gehaald langs Vlaamse kant. Daardoor werd de oppositie sterk gereduceerd en is er een ‘monstercoalitie’ met 89 van de 124 zetels aan de macht.

W: WOI

Honderd jaar geleden startte de Eerste Wereldoorlog. 2014 stond in het teken van deze Grote Oorlog met herdenkingen, speciale boeken en ingerichte musea. Een van de hoogtepunten vond plaats in Ieper, waarbij bekende internationale royals en prominenten the last post bijwoonden.

X: Xenofobie

De angst en afkeer tegenover vreemde bevolkingsgroepen nam toe in een heleboel Europese landen. Verkiezingsuitslagen zijn hiervan een treffend bewijs. In Frankrijk behaalde het extreemrechts Front National van Marine Le Pen bij de Europese verkiezingen 25 procent van de stemmen en werd het zo de grootste partij van het land. In Hongarije werd de extreemrechtse partij Jobbik de tweede grootste van het land. Jobbik deinst niet terug voor racistisch taalgebruik en wordt beschouwd als een fascistische partij.

Het ABC van 2014
© Reuters

Y: Yes or No?

Op 18 september konden de Schotten tijdens een referendum antwoorden op een eenvoudige vraag met grote gevolgen: moet Schotland vanonder de vleugels van Groot-Brittannië? Uiteindelijk werd het NO, 55 procent van de deelnemers stemde tegen onafhankelijkheid.

Z: Zweedse Coalitie

Onmiddellijk na de verkiezingsuitslag gonsde het van de scenario’s van mogelijke coalitiepartners. Onder meer een klassieke tripartite behoorde tot de mogelijkheden, maar ook de term Kamikazecoalitie dook op. Nadat duidelijk werd dat Benoît Lutgen met zijn CDH niet in zee zou gaan met N-VA, kwam het idee van een coalitie met drie Vlaamse partijen (N-VA, Open VLD en CD&V) en slechts één Waalse (MR) naar boven. Dit stond volgens sommigen gelijk aan een zelfmoordactie, vandaar de Kamikazecoalitie genoemd.

Hoe realistischer het scenario werd, hoe meer de politici af wilden van deze negatieve connotatie en plots kwam de term ‘Zweedse coalitie’ in voege. Dit wijst naar de vlag van Zweden: Blauw staat voor de twee liberale partijen, geel voor N-VA en het kruis voor de christendemocraten.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content