‘Geld dat migranten terug naar huis sturen, blijft tenminste niet plakken bij corrupte leiders’

Remittances Somalië © Reuters
Annelies Van Erp
Annelies Van Erp Medewerker van ngo Memisa

Het bedrag dat migranten terug naar hun herkomstland sturen (remittances), ligt drie keer hoger dan de officiële ontwikkelingshulp. Maar dragen deze sommen ook bij tot ontwikkeling?

‘Nieuwe vaardigheden. Nieuwe ideeën. Nieuwe invalshoeken. Nieuwe vooruitgang: als mensen migreren, brengen ze heel wat meer mee dan een koffer. En wat ze meebrengen, daar wordt iedereen beter van.’

De Internationale Organisatie voor Migratie (IOM), aanwezig in meer dan 100 landen, benadrukt op de Internationale Dag van de Migrant (18 december) de link tussen migratie en economische, sociale en culturele ontwikkeling. Migranten dragen bovendien niet alleen bij aan de bestemmingslanden maar ook aan hun herkomstlanden via onder meer ‘remittances.’ Dit is geld dat migranten opsturen naar het thuisland.

Mislukte oogst

Voor veel families is het extra beetje geld dat ze toegestuurd krijgen, essentieel om te overleven, medische zorg te betalen om een familielid naar school te laten gaan

In 2014 liep dat bedrag, volgens schattingen van de Wereldbank, op tot 583 miljard dollar. Dit cijfer ligt minstens drie keer hoger dan de officiële ontwikkelingshulp. Maar draagt dit geld per definitie bij tot de ontwikkeling van het land vraagt, vraagt Olivier Ferrari van IOM (Internationale Organisatie voor Migratie) zich af. In een bijdrage voor het World Economisch Forum (WEF) zet hij de voor- en nadelen op een rijtje.

De impact kan je niet ontkennen, schrijft hij. Voor veel families is het extra beetje geld dat ze toegestuurd krijgen, essentieel om te overleven, medische zorg te betalen of om de onderwijskosten van een familielid te dekken. Remittances kunnen ook erg hulpvol zijn bij onverwachte tegenslagen zoals een natuurramp of een mislukte oogst.

Corrupte leiders

In vergelijking met ontwikkelingsgelden gaat opgestuurd geld, rechtstreeks naar de bevolking en komt het niet terecht in de zakken van corrupte leiders of op de bankrekening van ngo-medewerkers. Maar dat is slechts een deel van het verhaal.

Elaine Zuckerman, directeur van Gender Action, is kritischer. ‘Er zijn geen ontwikkelingsdoelen verbonden aan remittances’, zegt ze. ‘Doordat het geld direct naar families gaat, winnen projecten van publiek belang er niet bij. Nochtans hebben projecten die hiv/aids bestrijden of gendergelijkheid stimuleren, ook middelen nodig.’

Het geld wordt bovendien niet besteed aan infrastructuur of algemene nutsvoorzieningen, waardoor de economie er nauwelijks van profiteert.

Verzekering

Remittances kunnen nadelig zijn, bijvoorbeeld wanneer een individu helemaal afhankelijk wordt van dit geld en geen andere bron van inkomsten heeft. Zo creëert dit geld ongelijkheid tussen zij die wel familieleden hebben in het buitenland (en daar geld van ontvangen) en zij die niet kunnen rekenen op deze hulp. Bovendien wordt er een grote druk gelegd op de migrant om geld te sturen.

‘Een verzekering’, zo omschrijft de econoom Dilip Ratha remittances. Hij is een grote voorstander en hekelt de hoge kostprijs die het opsturen van geld met zich meebrengt. ‘Overheden moeten erkennen dat het opsturen van kleine hoeveelheden geld, niet gelijkstaat aan het witwassen van geld.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content