Amerika komt steeds dichter bij de gevreesde ‘fiscal cliff’. Een Republikeins plan om alleen miljonairs meer belastingen te laten betalen, faalde. Er wilden niet genoeg Republikeinen voor stemmen.
Het zogenaamde plan B van John Boehner, de voorzitter van Het Huis van Afgevaardigden, zou ervoor zorgen dat de belastingen per 1 januari alleen voor miljonairs zouden stijgen. Obama wil dat ze stijgen voor alle inkomens boven 250.000 dollar, maar bood Boehner eerder deze week een compromis aan waarbij iedereen die tot 400.000 dollar verdient dezelfde belastingvoeten zou houden.
Is er ten laatste op 31 december geen akkoord, dan gaat Amerika over de fiscal cliff (de ‘begrotingsafgrond’) en treden er automatisch besparingen en belastingverhogingen in werking voor meer dan 500 miljard dollar. Die zouden de VS wellicht in een nieuwe recessie storten.
Misrekening
Belastingverhogingen voor hoge inkomens zijn nodig om het Amerikaanse begrotingstekort aan te zuiveren, stelt Obama. Op termijn moet dat ook de torenhoge staatsschuld doen dalen.
De Republikeinen zijn echter tegen belastingverhogingen. Maar Boehner misrekende zich met zijn Plan B, dat iedereen zou ontzien, behalve miljonairs – de 400.000 rijkste gezinnen van de VS.
Aanvankelijk dacht hij Obama daarmee in de hoek te drummen, omdat Plan B de huidige, lage belastingvoeten zou behouden voor de rest van de 310 miljoen koppen sterke bevolking. Uiteindelijk bleek dat een stuk of vijftig leden van zijn eigen Republikeinse fractie in het Huis weigeren om voor welke belastingverhoging dan ook te stemmen, zelfs als het alleen voor miljonairs is.
Boemerang
Feit is: Plan B was meer een politiek manoeuvre dan wat anders. De stemming was louter symbolisch, omdat Obama had aangekondigd dat hij zijn veto zou gebruiken als de wettekst ooit op zijn bureau zou terechtkomen.
Dat politieke manoeuvre is nu als een boemerang weer in Boehners gezicht gevlogen. Niet president Obama, maar hijzelf staat met de rug tegen de muur.
Voor Boehner zijn er twee mogelijkheden: hij kan met een deel van zijn fractie samen met de Democraten voor een compromis met Obama stemmen en daarmee de toorn van de Republikeinse hardliners en de Tea Party-achterban over zich afroepen, of hij kan toezien hoe de VS op 1 januari over de klif gaat, goed wetende dat de peilingen aangeven dat de bevolking de Republikeinen daar voor verantwoordelijk zou achten.
Gespannen vergadering
Plan B werd teruggetrokken vlak voor het tot een stemming zou komen. Wat volgde, was een naar verluidt bijzonder gespannen Republikeinse fractievergadering en een korte persmededeling van Boehner.
“Het Huis heeft de belastingmaatregel vandaag niet behandeld omdat ze niet genoeg steun had van onze leden om goedgekeurd te worden”, luidde die.
Hachje in gevaar
In ieder geval is Boehners politieke hachje in gevaar. Wanneer in januari het nieuwe Huis van Afgevaardigden wordt ingezworen, moet er een nieuwe voorzitter worden aangeduid. Daarvoor is in het 435 koppen sterke halfrond een absolute meerderheid nodig.
De Republikeinen hebben 234 zetels in handen in het Huis. Wil hij zijn baan als voorzitter houden, dan kan Boehner het zich dus niet permitteren om de steun van meer dan een handjevol van zijn fractieleden te verliezen.
Minder dan een week over
Ondertussen begint de fiscal cliff nu echt wel zeer dichtbij te komen. Het Huis van Afgevaardigden komt niet meer samen tot na Kerstmis. Ook de Senaat ligt de komende dagen stil. Er is dus minder dan een week over om een deal te maken. Dat gaat er op zijn zachtst gezegd om spannen.
Ook de rest van de wereld lijkt met argusogen toe. Een nieuwe Amerikaanse recessie zou de fragiele wereldeconomie bepaald geen goed doen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier