In de Amerikaanse Senaat is een Republikeinse poging om het debat over een strengere nieuwe wapenwet te blokkeren mislukt. Dat wil echter niet zeggen dat de wet veel kans op slagen heeft.
Het meest opvallende onderdeel van de wettekst die in de VS-Senaat op tafel ligt, zijn verplichte achtergrondonderzoeken voor alle commerciële wapentransacties, dus ook op de talrijke wapenbeurzen door het hele land die daar tot nog toe aan ontsnapten. Op dit moment is slechts zestig procent van de vuurwapenverkoop in de VS onderworpen aan achtergrondonderzoeken.
Negentig procent
De meeste Democraten willen liever achtergrondonderzoeken voor iederéén die een wapen wil kopen, inbegrepen wie dat koopt van een vriend of familielid. Daar is volgens de peilingen negentig procent van de Amerikaanse bevolking voorstander van. Een aantal Republikeinse senatoren waren daar niet voor te vinden. Zij kondigden aan dat ze het debat zouden blokkeren.
Na een compromis dat uitgewerkt werd door de Republikein Pat Toomey uit Pennsylvania en zijn Democratische collega Joe Manchin uit West Virginia kunnen zulke privéverkopen nu toch vrijgesteld worden. Daarmee trokken ze voldoende Republikeinen over de streep om in de honderd zetels grote Senaat de vereiste zestig stemmen te halen om het debat aan te vatten.
Uiteindelijk stemden 68 senatoren voor het aanvatten van het debat. Zestien Republikeinen stemden mee met de Democraten. Twee Democraten stemden tegen.
Emotioneel debat
De roep om de wapenwetten te verstrengen ging op na het bloedbad op de Sandy Hook-school in Newtown (Connecticut), afgelopen december. Familieleden van de slachtoffers struinden de afgelopen dagen door de wandelgangen van het Capitool om politici van hun zaak te overtuigen.
Het debat over het aanvatten van het debat was dan ook emotioneel. De Democratische senator Chris Murphy uit Connecticut pakte uit met levensgrote foto’s van de kinderen die in Newtown neergekogeld werden.
De Republikein Mike Lee uit Utah zwaaide met een brief van een bejaard stel uit zijn staat dat pas een eerste vuurwapen gekocht had en vreesde dat hen dat afgepakt zou worden. “De bescherming van onze rechten, de weinige die we nog hebben, is van het grootste belang”, zei Lee.
Kans op slagen is klein
Dat de filibusterende Republikeinen het niet haalden, wil geenszins zeggen dat de wapenwet vrij baan heeft.
Om het senaatsdebat af te breken en tot stemming over te gaan, zijn er nogmaals zestig stemmen nodig. Ondertussen liggen er amendementen klaar om de wet nog strenger te maken, onder andere door verboden in te voeren op semiautomatische aanvalswapens en magazijnen voor meer dan tien kogels, zoals president Barack Obama wil.
Ook daar zijn de meeste Amerikanen voor, zij het met aanzienlijk kleinere meerderheden, maar de Republikeinen willen er evenmin van weten. Daarin worden ze gevolgd door een aantal Democraten uit conservatieve staten.
Vervolgens moet de wet bij simpele meerderheid goedgekeurd worden. Of daarvoor genoeg stemmen gevonden kunnen worden, is dubieus.
Lukt dat wel, dan gaat het wetsvoorstel naar het Huis van Afgevaardigden (de Amerikaanse evenknie van onze Kamer van Volksvertegenwoordigers). Daar is de kans op slagen wellicht nog kleiner, omdat de Republikeinen er in de meerderheid zijn en een flink deel van hun fractie bestaat uit radicale Tea Party-leden.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier