Het farmaceutisch bedrijf Pfizer zal alles in het werk stellen om te verhinderen dat zijn producten nog langer bij executies gebruikt worden. Daarmee is de laatste ‘officiële’ bron afgesloten voor VS-staten die met injectie de doodstraf willen uitvoeren.
Er zijn, schrijft The New York Times, al ruim 20 Europese en Amerikaanse farmaceutische bedrijven die om morele of zakelijke redenen niet langer bij executies willen betrokken worden. Maar met Pfizer, aldus de nieuwssite van de krant, beslist het laatste bedrijf dat nog de goedkeuring had gekregen van de Food and Drug Administration (FDA, het controleorgaan van het ministerie van Volksgezondheid) nu alle gebruik van producten bij executies tegen te gaan. Voortaan moeten staten die nog met dodelijke injecties willen executeren, zich behelpen met “ondergrondse methodes” om aan een dodelijke cocktail te komen.
Pfizer kocht vorig jaar het bedrijf Hospira, dat 7 producten produceerde, die bij executies werden gebruikt. Hospira had zelf vergeefs getracht het gebruik bij executies te voorkomen. Sommige staten hebben voorraden van de Hospira-producten aangelegd.
‘Streng toezicht’
In een mededeling stelt Pfizer dat het producten maakt die het leven verbeteren of redden, en dat het “er sterk tegen gekant is dat die producten gebruikt worden als dodelijke injecties bij de doodstraf”.
De zeven producten die bij doodstraffen gebruikt worden, zullen voortaan alleen nog aan groothandelaars geleverd worden die de garantie geven dat ze niet aan strafinrichtingen zullen verkopen. Daar zal “streng” op worden toegezien.
De beslissing van Pfizer, schrijft de Times, heeft vele oorzaken. Mensenrechtenorganisaties voerden de druk op tegen de doodstraf in het algemeen en de dodelijke injecties in het bijzonder, maar ook aandeelhouders maakten bezwaar.
In de voorbije jaren zijn enkele executies met een dodelijke cocktail slecht verlopen.
De problemen begonnen in 2009 toen de enige fabriek die in de VS het vaakst gebruikte middel, sodium thiopental, produceerde, de deuren sloot.
Problematiche cocktails
Sindsdien behelpen de 32 staten in de VS waar de doodstraf nog wordt uigevoerd zich met cocktails, die wisselend maar soms gruwelijk resultaat geven.
Vaak wordt het middel midazolam in de cocktails gebruikt maar ook dat staat hevig ter discussie.
Zo hadden geëxecuteerden in de staten Arizona, Oklahoma en Ohio een verlengde en duidelijk pijnlijke doodstrijd, die in één geval ruim 40 minuten duurde.
In Oklahoma bleek in september dat een verkeerd middel klaarlag – dat werd kort voor een executie vastgesteld.
Sindsdien is daar een onderzoek aan de gang en worden executies voorlopig niet uitgevoerd. Ook wordt in Oklahoma en Utah nagegaan of men niet kan terugkeren naar oudere executiemethodes, zoals de elektrische stoel of het vuurpeleton.
Een aantal staten proberen via omwegen aan middelen te komen. Zo werden, opnieuw volgens de Times, afgelopen herfst ladingen van sodium thiopental aangeslagen die de staten Texas en Arizona in India hadden besteld – die middelen waren besteld bij een bron die niet door de FDA als legitiem was erkend.
De meerderheid van de staten die nog wel met injectie de doodstraf uitvoeren, kampen met tekorten, weigeren te bevestigen hoe ze toch aan producten komen en wat ze precies in de coctails mengen.
Mede onder invloed van dit alles daalt het aantal executies in de VS, aldus de Times, van 98 in 1999 tot 28 in 2015.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier