Factchecker

© illustratie FRED

In de aanloop naar de brexitonderhandelingen die vorige week begonnen zijn, zei Europees commissaris voor Handel Cecilia Malmström in De Standaard dat Europa ‘vertrouwen moet tonen’. ‘Zelfs zonder het Verenigd Koninkrijk is de Unie de grootste markt ter wereld, alsook de grootste exporteur, importeur, investeerder en ontvanger van buitenlandse investeringen’, zei Malmström eind januari, na het bezoek van de Britse premier Theresa May aan president Donald Trump in de VS. In een filmpje dat de EU in maart via sociale media verspreidde naar aanleiding van zestig jaar Verdrag van Rome, noemt die zich ook ‘de grootste economische macht ter wereld’.

Zijn we dat, ook ‘zonder het VK’, zoals Malmström zei?

Nee. Niet zonder het VK. Om uit te maken welke markt ‘de grootste ter wereld’ is, halen economen verschillende benaderingen uit de kast. ‘Het bevolkingsaantal – het aantal consumenten – is rudimentair, maar als maatstaf toch het vermelden waard’, zegt economieprofessor Jacques Vanneste (UAntwerpen). Volgens recente cijfers van de Wereldbank (2015) telt de EU net geen 510 miljoen inwoners. Na de brexit zijn dat er 65 miljoen minder. De EU telt dan nog altijd meer consumenten dan de VS – de Amerikanen zijn met 321 miljoen – maar veel minder dan China (1,3 miljard) of India (1,3 miljard).

Een betere maatstaf, de beste zelfs volgens professor internationale economie Glenn Rayp (UGent) en Econopolis-hoofdeconoom Bart Van Craeynest, is het bruto binnenlands product (bbp) in dollars. Dat is de waarde van alle goederen en diensten geproduceerd in een land of regio. ‘Dat geeft optimaal de internationale verhoudingen weer’, zegt Van Craeynest.

Nemen we dat bbp volgens de jongste cijfers van de OESO, dan ondersteunen die net niet Malmströms claim: de EU met 28 lidstaten (19.900 miljard dollar) is een beetje groter dan China (19.800 miljard dollar). Maar zonder het VK (2800 miljard dollar) valt de Unie naar de derde plaats, achter de VS (18.000 miljard dollar) die op twee staat.

Strenger voor Malmström zijn de bbp-cijfers van de Wereldbank (2015). Die wijken licht af van die van de OESO, en tonen de Unie ook inclusief het VK kleiner dan de VS.

Een complexere parameter, maar volgens economieprofessor Gert Peersman (UGent) de beste omdat die het reële productievolume tussen landen vergelijkt, is het bbp uitgedrukt in koopkracht. ‘Ook dan is de VS groter dan de EU zonder het VK’, zegt Peersman. ‘Wat Malmström zegt, is overdreven. Al blijft de EU sowieso vergelijkbaar met de VS en China, want het gaat om kleine verschillen.’

Claimen dat je de grootste bent, klinkt natuurlijk wel stoer. ‘Je moet die uitspraak in de context zien van toegenomen anti-EU-sentimenten, zoals in Nederland en Frankrijk’, zegt Van Craeynest. ‘Malmström wil intern de onzekerheid temperen, en zet tegen het VK de hakken in het zand.’

Last but not least: volgens de Europese Commissie zelf, in het Witboek voor de toekomst van Europa van maart 2017, vertegenwoordigt de EU zonder het VK 22 procent van het mondiale bbp. Dat is minder dan de VS (24 procent), lezen we daar.

Is de EU zonder het VK dan niet de tweede in plaats van ‘de grootste’ markt?

‘Zonder het VK blijft de EU de grootste bron en bestemming van buitenlandse investeringen wereldwijd’, beklemtoont een woordvoerder van de Commissie. ‘Vergeet niet dat de EU zonder het VK nog altijd 445 miljoen consumenten vertegenwoordigt en een bbp waarmee het de tweede economie van de wereld is, na de VS, net zoals vandaag.’

CONCLUSIE

De EU-markt ‘zonder het VK’ is groot, maar de VS is groter. Knack beoordeelt de stelling als onwaar.

ONWAAR

Door JAN JAGERS, illustratie FRED

‘Zelfs zonder het VK is de EU de grootste markt ter wereld’ Europees commissaris voor Handel Cecilia Malmström, in De Standaard

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content