Europese verkiezingen: Eurosceptici en extreemrechts winnen

Front National-topvrouw Marine Le Pen eist haar overwinning op. © REUTERS
Tom Vandyck
Tom Vandyck Tot 2014 correspondent in de VS voor Knack.be

Bij de Europese verkiezingen wint eurosceptisch rechts. Dat is vooral in Frankrijk zo, waar het Front National de grootste partij wordt. Ook uitgesproken links gaat er her en der echter op vooruit. De christendemocraten verliezen, maar blijven de grootste fractie.

Het extreemrechtse Front National wint in Frankrijk een kwart van de stemmen, waarmee het ongeveer een derde van de Franse zetels in het Europees parlement zou grijpen. Kopvrouw Marine Le Pen eiste meteen dat president François Hollande het Franse parlement zou ontbinden. “Wat kan de president anders doen na zo’n afstraffing?”, zei ze. “Het is niet acceptabel dat de assemblée het Franse volk zo weinig weerspiegelt.”

Christendemocraten blijven de grootste

Volgens een eerste officiële schatting van de zetelverdeling die werd vrijgegeven door het Europees parlement blijven de christendemocraten de grootste fractie met 211 zetels. Dat is een verlies van 63.

De socialisten blijven min of meer stabiel, met 193 zetels. Dat waren er vorige keer 196. Ook de liberalen lijden en minimaal verlies van hun 83 zetels in 2009 houden ze er 76 over. De groenen gaan één zetel vooruit en komen uit op 58 zetels.

Bedoeling was dat de grootste fractie in het Europees Parlement de nieuwe voorzitter van de Europese Commissie zou aanduiden. In principe zou dat dus de Luxemburgse christendemocraat Jean-Claude Juncker worden. Nu blijkt dat diens fractie zwaar verloren heeft, klinken er alweer stemmen om de christendemocraten de hoofdvogel afhandig te maken. Daardoor komt de Duitse socialist martin Schultz weer in beeld.

Ook Guy Verhofstadt, de kandidaat-Commissievoorzitter van de liberale groep, ziet zijn kansen groeien. Hij is van plan om gesprekken aan te knopen met de christendemocraten en de socialisten, zei hij aan de Radio 1. “We zitten in een goeie positie om te onderhandelen.”

Winnaars

De winnaars van de avond zijn enerzijds extreemrechts en de eurosceptici en anderzijds extreemlinks. Samen met het Franse Front National, dat Frankrijk uit de EU en de euro wil, wonnen ook in een reeks andere lidstaten soortgelijke partijen: de Deense Volkspartij in Denemarken, de Vrijheidspartij in Oostenrijk, de UK Independence Party van Nigel Farage in Groot-Brittannië en de Vijfsterrenbeweging van komiek Beppe Grillo in Italië.

In Griekenland is de grootste winnaar de links-populistische Syriza-partij. Die houdt om andere redenen niet van de EU zoals ze er vandaag uitziet: ze is vooral tegen het vanuit de EU-cenakels opgelegde besparingsbeleid. Ook opvallend in Griekenland is dat de neofascistische partij Gouden Dageraad aan de haal gaat met tien procent van de stemmen.

Dat het links-liberale D66 in Nederland als winnaar uit de bus komt, wisten we al, zij het dat de christendemocraten van CDA uiteindelijk toch nog de grootste blijven. Euroscepticus Geert Wilders krijgt enigszins verrassend klappen met zijn PVV. In Duitsland houdt de coalitie van socialisten en christendemocraten van kanselier Angela Merkel stand. Aan de andere kant gaven de exitpolls daar aan dat ook het eurosceptische Alternative für Deutschland zeven zetels zou halen. Ook de neonazistische NPD krijgt wellicht een zetel in Brussel en Straatsburg.

Eurokritische fractie

Dat het Europees parlement er heel anders gaat uitzien, staat vast. De huidge Europese Commissievoorzitter José Manuel Barroso, een christendemocraat, roept de pro-Europese partijen op om de rangen te sluiten, meldt Belga. “De bezorgdheden van zij die een proteststem uitbrachten of niet stemden, worden het beste beantwoord met vastberaden politieke actie voor economische groei en jobs.”

Hoe dan ook krijgen de eurofoben nu meer dan ooit vaste voet aan wal in het Europees parlement. Geert Wilders, wiens partij uiteindelijk een zetel minder verliest dan de exitpolls in Nederland lieten vermoeden, wil dan ook dat ze voor het eerst een eigen fratcie gaan vormen. “Op naar een grote eurokritische fractie in het EP, samen met de volgende President van Frankrijk, Marine Le Pen!”, roept hij op via Twitter.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content