Europese leiders bereiken akkoord over begroting

De Europese leiders zijn er na ruim 24 uur vergaderen in geslaagd een akkoord te bereiken over de meerjarenbegroting.

De Europese leiders zijn er na ruim 24 uur vergaderen in geslaagd een akkoord te bereiken over de meerjarenbegroting.

Het budget voor de Europese Unie voor de periode 2014-2020 bedraagt 960 miljard euro aan financiële verbintenissen en 908,4 miljard aan effectieve betalingen door de lidstaten.

Voorzitter van de Europese raad Herman Van Rompuy maakte op Twitter alvast duidelijk dat hij tevreden is met het akkoord. “De Europese Raad is het eens over een meerjarig financieel kader voor de rest van het decennium. Het wachten waard”, schreef hij.

960 miljard

Van Rompuy legde deze morgen al een voorstel van 960 miljard euro aan verbintenissen op tafel. Zo bezuinigt de Belgische oud-premier nog eens 12 miljard euro op het voorstel waarover de leiders tijdens een eerdere top in november geen consensus konden bereiken. In vergelijking met de oorspronkelijke plannen van de Europese Commissie is inmiddels voor 85 miljard euro gesnoeid.

Cameron en Merkel

De meerjarenbegroting stond onder druk van de Britse premier David Cameron, die samen met de Duitse bondskanselier Merkel aandrong op een afgeslankt budget.

Belgische enveloppe

Ons land krijgt een enveloppe van 133 miljoen euro voor Limburg en Luik, de provincies die het zwaar te verduren kregen door de sluiting van Ford Genk en Arcelor-Mittal. België mag ook rekenen op 80 miljoen euro steun voor plattelandsontwikkeling. Dat bedrag moet dienen als gedeeltelijke compensatie voor verminderde steun aan de landbouwers. Het aandeel van de douane-inkomsten dat België mag houden, bedraagt tijdens de volgende begrotingsperiode 20 procent.

‘Onaanvaardbaar’

De door de Europese leiders vastgelegde inkomsten en uitgaven van de Europese Unie tot 2020 moeten wel nog de goedkeuring krijgen van een absolute meerderheid van de Europarlementsleden.

De grootste fractieleiders hebben evenwel al duidelijk laten verstaan dat het huidige compromis onaanvaardbaar is. Ze betreuren ook dat Van Rompuy de voorbije maanden niet met hen onderhandeld heeft.

“Dit akkoord versterkt de concurrentiekracht van de Europese economie niet. Dit is niet in het belang van onze Europese burgers”, luidt de gezamenlijke kritiek van conservatief Joseph Daul, de socialist Hannes Swoboda, de liberaal Guy Verhofstadt en de groene leiders Rebecca Harms en Daniel Cohn-Bendit.

Verantwoordelijkheidszin

In een reactie op de kritiek riep Van Rompuy de volksvertegenwoordigers op tot ‘verantwoordelijkheidszin’. Van Rompuy wees erop dat de Europese begroting van groot belang is voor de ontwikkeling van talrijke regio’s en bedrijven, voor de werkgelegenheid en de welvaart. “Men moet goed nadenken voor men dit verwerpt”, aldus de voorzitter van de Europese raad.

Elio Di Rupo “opgelucht” en “teleurgesteld”

De provincie Limburg krijgt 66,5 miljoen euro uit de Europese meerjarenbegroting 2014-2020. Dat heeft Elio Di Rupo gezegd. De premier is “opgelucht” over de resultaten voor België van de marathononderhandelingen, maar is “teleurgesteld” over het globale akkoord.

In de laatste uren van de discussies kon de Belgische delegatie de enveloppes voor Limburg en voor Luik en Wallonië nog optrekken naar 66,5 miljoen euro elk. Vrijdagochtend zag het er nog naar uit dat beiden 50 miljoen zouden krijgen. “Het geld voor Limburg is sui generis”, zei Di Rupo, wat betekent dat het om een aparte bijdrage gaat. “Het komt aan het Vlaamse gewest toe om te beslissen met welke projecten het die middelen wil besteden.”

Zoals bekend hoopte Limburg op een Europese bijdrage na het nieuws over de sluiting van Ford Genk. De bijdrage voor Wallonië en Luik past in de steun die de Europese transitieregio’s krijgen, een categorie waar bijna heel Wallonië in zal vallen. De recent aangekondigde ontslagen bij ArcelorMittal hebben niet rechtstreeks bijgedragen tot de toekenning van de enveloppe, maar het dossier heeft wel zijn impact gehad, liet Di Rupo verstaan.

De Belgen slaagden er ook in de extra steun voor plattelandsontwikkeling op te trekken van 70 naar 80 miljoen euro, als gedeeltelijke compensatie voor de daling van de directe steun aan de landbouwers. In vergelijking met de lopende meerjarenbegroting gaat het om een stijging met tien procent. Di Rupo wees ook op het belang van het nieuwe mechanisme om jongeren sneller aan het werk te krijgen. Dat kan rekenen op een fonds dat met 6 miljard euro wordt gespijsd, Brussel en Wallonië zullen daarvan 48 miljoen kunnen krijgen.

Het aandeel van zijn douane-inkomsten dat België mag houden, zal tijdens de volgende begrotingsperiode 20 procent bedragen (in plaats van 25 procent nu), omgerekend 150 miljoen euro per jaar. “Dat is voor ons land geen groot verlies”, zei Di Rupo. “Omwille van de algemene daling van de Europese begroting betekent dit nog altijd dat de totale Belgische bijdrage aan het Europese budget daalt met 70 miljoen euro.”

Over die daling van de meerjarenbegroting kon Di Rupo zijn ontgoocheling niet wegsteken. “We hebben een kans gemist om een sterker Europa te bouwen. Globaal blijft het budget teleurstellend”, legde de premier zijn “dubbel gevoel” uit. “België wilde een ambitieus budget, vooral op het vlak van groei en jobs, maar anderen wilden minder.”

Desondanks is Di Rupo tevreden dat er geld zal worden vrijgemaakt voor infrastructuurwerken, het uitwisselingsprogramma Erasmus en onderzoek en ontwikkeling.

Peeters blij met geld voor Limburg, maar betreurt verlaging landbouwsteun
Vlaams minister-president Kris Peeters (CD&V) reageert gemengd op het compromis over de Europese meerjarenbegroting dat uit de bus kwam. Hij is blij met het extra geld voor Limburg en bedankt premier Elio Di Rupo voor zijn steun, maar betreurt dat Vlaanderen minder landbouw- en cohesiesteun zal krijgen. Globaal genomen lijkt het akkoord hem “het best haalbare”.

De Vlaamse regeringsleider had liever “een iets ambitieuzere begroting gehad”. Hij erkent echter dat besparingen nodig waren en toont zich dan ook tevreden dat de focus toch op groei en jobs kwam te liggen. “Goed nieuws” is in elk geval de 66,5 miljoen euro extra voor de provincie Limburg. Peeters had bij de Europese instellingen geijverd voor dat geld en bedankt premier Di Rupo ook uitdrukkelijk “voor de inzet waarmee hij dit heeft verdedigd tijdens de onderhandelingen”.

In het landbouwluik ziet Peeters echter “een gemiste kans” om de knelpunten ten gronde aan te pakken. Hij betreurt bovendien dat Vlaanderen minder landbouwsteun zal krijgen, ook al wordt die deels
gecompenseerd door de bijkomende middelen voor plattelandsontwikkeling. De Vlaamse land-en tuinbouwsector moet een “disproportioneel grote” bijdrage leveren aan de verdeling van de landbouwmiddelen, oordeelt Peeters.

“Uitermate positief” is dan weer het extra geld voor onderzoek, ontwikkeling, studentenmobiliteit en de trans-Europese netwerken, besluit de minister-president. Hij roept alle Vlaamse betrokkenen op
volop mee te dingen naar Europese subsidies “die mee het Vlaamse toekomstproject ‘Vlaanderen in Actie’ ondersteunen”.

Guy Verhofstadt en Jean-Luc Dehaene achten fiat Europarlement twijfelachtig
“Zoals het akkoord over de Europese meerjarenbegroting nu voorligt, zie ik het niet gebeuren dat het Europees Parlement er zijn goedkeuring aan geeft.” Parlementslid Jean-Luc Dehaene (CD&V) zet zich daarmee op de lijn van zijn collega Guy Verhofstadt (Open Vld), die eerder ook al openlijk twijfelde aan het groen licht van de volksvertegenwoordigers.

“Het akkoord van de top houdt onvoldoende rekening met de voorwaarden van het Europees Parlement”, herhaalt Dehaene de grieven die vier fractieleiders in een gemeenschappelijke mededeling uitten. “Ik denk niet dat het Parlement dit zonder meer zal goedkeuren, ik hoop dat er enige marge overgelaten wordt.”

Volgens Dehaene toont het ontbreken van (het uitzicht op) echte eigen inkomsten voor de Europese begroting dat “het systeem van nationale bijdragen niet werkt, de lidstaten gijzelen Europa”. Dat vooral het landbouwbeleid en de structuurfondsen enigszins ontzien worden, levert volgens de Belgische ex-premier een “conservatief budget” op. Gevraagd naar de mogelijkheid voor het Europees Parlement om een geheime stemming over de meerjarenbegroting te houden – om zo de druk van de lidstaten op de leden te verminderen – antwoordt Dehaene dat hij er principieel geen voorstander van is. “Ik vind dat niet erg parlementair. Maar als het zo is dat de regeringsleiders de druk op de volksvertegenwoordigers van hun land opvoeren, moeten we die mensen ook beschermen.”

De stemming in het Parlement is nog niet voor meteen. Dehaene denkt dat het nog zeker enkele maanden zal duren. (Belga/BO/SD)