Minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders wil dat Europa de dialoog opstart nu Donald Trump nadrukkelijk aan de zijde van Israël gaat staan. Maar Stephan Keukeleire, expert internationale politiek aan de KU Leuven, vreest dat Europa te weinig gewicht in de schaal kan werpen.
De Amerikaanse president Donald Trump heeft met één aankondiging het Israelisch-Palestijnse conflict flink opgepookt. De Verenigde Staten zullen Jeruzalem erkennen als de hoofdstad van Israël, en ook hun ambassade naar daar verhuizen. Terwijl Israël zich in een overwinningsroes waant, spreekt de radicale Palestijnse beweging Hamas van een oorlogsverklaring en roept ze op tot een nieuwe intifada in de Palestijnse gebieden.
In Europa wordt vol onbegrip gereageerd op de beslissing van Trump, die door veel Westerse landen als roekeloos en onnodig wordt gezien. Minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders (MR) vindt dan ook dat Europa nu op de voorgrond moet treden en de dialoog over een tweestatenoplossing moet heropstarten. Maar dat is weinig meer dan wishful thinking, zegt Stephan Keukeleire (KU Leuven), expert buitenlands EU-beleid.
Europa moet niet de illusie koesteren als diplomatieke actor een rol te kunnen spelen
‘Ik denk niet dat Europa daar een rol kan spelen. In ieder geval zal die rol zeer beperkt zijn. Israël waardeert de EU in economische relaties en allerlei samenwerkingsvormen in onderzoek en technologische ontwikkeling, maar heeft de nooit echt als een belangrijke partner gezien in diplomatiek overleg. Israël heeft daar een veel betere partner – de VS.’
Bovendien vormen de Europese mogendheden geen verenigd front. ‘Verscheidene landen, zoals Nederland en Duitsland, staan toch relatief sterk achter Israël, of durven om historische of cultureel-economische redenen geen druk te zetten op het land.’ Duits bondskanselier Angela Merkel sprak zich gisteren dan wel negatief uit over de beslissing van Trump, maar het ontbreekt de EU aan echte drukkingsmiddelen, zegt Keukeleire. Daarom wordt het moeilijk om de vuist op een geloofwaardige manier te ballen.
De mogelijke impact van een Europese reactie wordt ook beperkt door de koele relatie tussen Donald Trump en de EU, zegt hij. ‘Op dat vlak brengen deze ontwikkelingen weinig nieuws. Trump voert uit wat we van hem mochten verwachten, en de EU gaat daar niet mee akkoord. In die zin is dit een bevestiging van wat we al wisten.’
‘Europa moet niet de illusie koesteren als diplomatieke actor een rol te kunnen spelen. Didier Reynders heeft allicht gewoon gezegd wat hij moest zeggen, maar hij heeft heel weinig mogelijkheden,’ denkt Keukeleire. Al houdt hij nog een slag om de arm. ‘Achter de schermen speelt zich altijd meer af dan onderzoekers en journalisten weten.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
