De bekende Duitse filosoof Jürgen Habermas heeft tijdens een lezing in Leuven gepleit voor de transformatie van de Europese Monetaire Unie tot een politieke unie. Duitsland moet vooraan lopen.
Het is in tijden van economische crisis volgens Habermas (83) de hoogste tijd dat de EU-leiders opteren voor een solidair en ‘supranationaal democratisch’ perspectief voor de EU. Duitsland moet hierin volgens Habermas het voortouw nemen.
De spanningen tussen lidstaten zijn de afgelopen maanden sterk toegenomen door maatregelen die EU neemt om de euro te redden, waardoor stappen naar een verdere politieke integratie uitgesteld dreigen te worden.
Habermas waarschuwde er echter voor dat de EU zonder de realisatie van een politieke unie verder de speelbal zal blijven van “de imperatieven van de markten”. Het is nu in ieders belang dat gemeenschappelijk en solidair geopteerd wordt voor een aanpak die groei en competitiviteit in de hele eurozone nastreeft. stelt hij.
De EU-landen die toetreden tot deze politieke unie behouden volgens Habermas hun integriteit als staat en nemen verder taken op zich zoals administratie en bescherming van civiele vrijheden. Op die manier zou de EU worden opgedeeld in een kern en een periferie.
Democratische onderbouw
De transformatie naar een politieke unie mag echter geen technocratisch gebeuren worden en dient democratisch onderbouwd, zegt Habermas. De uitbouw van Europese politieke partijen, die tevens nationale belangen overstijgen is hiervoor aangewezen.
Duitsland heeft volgens Habermas de sleutel in handen van de toekomst van de EU, en het land heeft er wel degelijk belang bij een politieke unie na te streven. Duitsland zou uit zijn geschiedenis moeten leren dat situaties waarin het binnen Europa een semi-hegemonie heeft altijd slecht dreigen af te lopen, omdat de drang om die positie te handhaven tot conflicten leidt.
Duitsland heeft ook een morele plicht om nu initiatieven te nemen, omdat het land meest geprofiteerd heeft van de invoering van de euro, en dat met haar lage intrestlasten nog steeds doet.
Scherpe kritiek
Jürgen Habermas wordt gezien als een van de meest vooraanstaande hedendaagse filosofen. Hij is een van de belangrijkste vertegenwoordigers van de Frankfurter Schule. Zijn bijdragen situeren zich vooral in het domein van ethiek, politieke filosofie en taalfilosofie.
In zijn politieke analyses levert hij scherpe kritiek waarbij zowel de democratie als de betrokkenheid van burgers een prominente plaats innemen. Herman van Rompuy, voorzitter van de Europese Raad, leidde vrijdagavond de lezing van Habermas in Leuven in. (Belga/TV)
