Vlinks

‘Dit trio staat symbool voor een bizarre paradox waar democraten vandaag geen raad mee weten’

Vlinks Vlinks streeft naar een sociaal, rechtvaardig en inclusief Vlaanderen met maximale autonomie.

Edi Clijsters, kernlid van Vlinks, legt drie staatsleiders onder de loep die naar eigen zeggen ‘hun land weer groot zullen maken’ en ontdekt een boeiende paradox.

Oef. De nieuwjaarsfestiviteiten zijn achter de rug. Miljarden ‘beste wensen’ suisden over de hele wereld heen en weer, de ene al obligater dan de andere. Geluk, gezondheid, voorspoed; het kon niet op.

Vermoedelijk is ook het woord ‘vrede’ vaker opgedoken dan de jaren voordien, want daar was reden genoeg voor. En misschien waren hier of daar mensen die hoopten dat in 2017 democratie en mensenrechten niet onherstelbaar veel averij zouden oplopen, of toch minder dan gevreesd.

Zij hoeven zich vooral niet teveel illusies te maken.

Dit trio staat symbool voor een bizarre paradox waar democraten vandaag geen raad mee weten.

Laten we wel wezen: natuurlijk wordt de heer Wilders geen eerste minister in Nederland, natuurlijk wordt ene mevrouw Le Pen geen president in Frankrijk. Speculaties daaromtrent zijn meer door schuldbewuste angst geïnspireerd dan door rationele overwegingen.

Maar 2017 wordt wel het jaar van de PET-paradox. Het letterwoord staat voor ‘Poetin, Erdogan en Trump‘, een allesbehalve luimig trio dat wel zijn stempel zal drukken op het jaar dat begonnen is, en waarvan niemand precies durft voorspellen hoe het eindigen zal.

Ze zullen de bestaande binnenlandse en internationale verhoudingen zwaar onder druk zetten, omdat ze er alle drie rotsvast van overtuigd zijn dat zij – en zij alleen – zich de spreekbuis mogen noemen van het eigen volk. Zelfs als dat volk daar anders zou over denken. Want wanneer het gaat over respect voor mensenrechten en democratie klinken die drie namen als een vloek in de kerk, de een al godslasterlijker dan de ander.

Na de ineenstorting van de Sovjet-Unie werd in Rusland even een venster geopend voor wat later een democratie zou kunnen worden. Maar het duurde niet lang voor dat venster door Poetin vakkundig werd verduisterd, en vervolgens zo goed als dichtgemetseld werd.

Turkije doorliep in de voorbije halve eeuw een proces van veel vallen en opstaan in de ontwikkeling naar een gelaïciseerde en democratische samenleving. Die ontwikkeling werd de jongste jaren door Erdogan stap voor stap teruggedraaid, tot de poging tot staatsgreep in juli vorig jaar hem het perfecte alibi gaf om – met een niets of niemand ontziende brutaliteit – een dictatuur te vestigen.

Kan je Donald Trump zomaar op één lijn stellen met die twee potentaten, terwijl hij nog aan zijn eerste ambtstermijn moet beginnen ?

Tijdens verkiezingsmeetings riep hij dan wel dat zijn tegenkandidate moest worden opgesloten, maar niemand verwacht echt dat hij tegenstanders – of zelfs maar critici – zal laten folteren of zal liquideren.

Wie begaan is met mensenrechten en democratie weet dat van dit sinistere trio geen goeds te verwachten valt. Maar tegelijk moet men erkennen dat ze wel elk minstens de passieve steun genieten van een meerderheid van de bevolking.

Trump onderscheidt zich ook van Erdogan en Trump wat betreft zijn standpunten inzake het Nabije en Midden-Oosten. Terwijl de ‘erfvijanden’ Rusland en Turkije vanuit manifest eigenbelang proberen de situatie daar te ‘stabiliseren’, giet Trump door zijn verdediging van de Israëlische bezettingspolitiek in die brandhaard vooral olie op het vuur.

Of de komende VS-president inderdaad de gevaarlijke gek is waarvoor hij maandenlang werd versleten door al wat naam en faam had in de Wereld der Weldenkenden, moet nog blijken. Maar niemand kan om het feit heen dat hij (nog) op de handen wordt gedragen door tientallen miljoenen burgers van de Verenigde Staten.

En daar duikt de PET-paradox op. Wie begaan is met mensenrechten en democratie weet dat van dit sinistere trio geen goeds te verwachten valt. Maar tegelijk moet men erkennen dat ze wel elk minstens de passieve steun genieten van een meerderheid van de bevolking.

Ze schreeuwen van de daken dat ze hun land “weer groot zullen maken” en zo trekken ze de aandacht van miljoenen burgers die in beklagenswaardige omstandigheden leven. Met vrijheid en democratie kan je je niet voeden of verwarmen, mopperen die miljoenen. En mensenrechten kunnen hen al helemaal gestolen worden, zeker als het gaat om rechten van lieden die een andere kleur, taal of geloof hebben.

Toegegeven, de heren zijn wis en waarachtig niet de enige bestuurslieden die met loze beloftes en gevaarlijke kreten het gros van de bevolking achter zich krijgen, maar toch een beleid voeren dat haaks staat op de noden van diezelfde bevolking.

Er lopen in Azië, Afrika, Latijns-Amerika, en in Europa wel meer van die bedenkelijke figuren rond. Maar het trio staat wel symbool voor een bizarre paradox, waar vele democraten vandaag niet zo gauw raad mee weten.

Als democratie werkelijk draait om – zoals het woord zegt – het ‘regeren van het volk’, hoe verklaar je dan dat een meerderheid van dat volk zijn steun verleent aan een bewind dat lijnrecht ingaat tegen de fundamentele belangen van dat volk?

Het antwoord op die vraag raakt de essentie van het functioneren van een democratie, en wordt in de komende maanden en jaren ook in Europa van vitaal belang.

Edi Clijsters is kernlid van Vlinks.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content