Islamitische Staat (IS) zou zijn eerste bank geopend hebben in de Iraakse stad Mosoel en budget hebben vrijgemaakt voor een welvaartssysteem. Een poging van de terreurbeweging om een legitieme staat te worden?
Het is moeilijk te bevestigen of Islamitische Staat (IS) – de beweging van extremistische soennieten die een kalifaat heeft uitgeroepen over delen van Syrië en Irak – werkelijk zijn eerste bank geopend heeft in de Iraakse stad Mosoel. Maar, zo bericht Al Jazeera, een religieuze leider uit de stad sprak met nieuwssite Al-Araby Al Jadeed en beweerde dat het menens is met de financiële plannen van IS.
Naar voorbeeld van taliban
De man zegt in het interview dat IS een budget van zo’n 2 miljard dollar (1,7 miljard euro) en een surplus van 250 miljoen dollar (209 miljoen euro) heeft voorzien. Aanzienlijke bedragen voor een welvaartsysteem van salarissen voor strijders en basisdiensten in de territoria in Syrië en Irak zoals bouwwerken, afvalverwerking, onderwijs en steun aan armen en andersvaliden.
Het lijkt erop dat IS het beeld van terreurorganisatie wil afwenden en de focus wil richten op de legitieme Islamitische Staat die het verlangt. De zet doet denken aan wat de talibanoverheid in Afghanistan deed, meent professor Geschiedenis van het Midden-Oosten aan de universiteit van Qatar, Mahjoob Zweiri, op Al Jazeera. ‘Die handelden op een gelijkaardige manier, met budgetten om hen te legitimeren.’
Volgens de Arabische nieuwssite werd de talibanoverheid toen bovendien door zowel Pakistan als Saoedi-Arabië erkend. Beide landen huisden zelfs consulaten van de groep. Hun steun aan de taliban leidde ertoe dat de beweging ook internationaal – zij het beperkt – legitimiteit verwierf.
‘Natuurlijk was Afghanistan wel een erkende staat met grenzen. IS heeft zulke grenzen niet en is verdeeld over Irak en Syrië’, verklaart Zweiri. ‘Maar uit deze recente zet en andere acties zoals propagandavideo’s, kunnen we afleiden dat IS een strategie heeft om concrete beslissingen te nemen om een staat te creëren.’
Jobcreatie
Anders dan de taliban, kan IS rekenen op inkomsten uit olievelden en steden die ze controleren. Daarom zijn ze in staat zo’n budget te leveren, stelt de Arabische nieuwssite.
‘Het is een boodschap van IS aan sympathisanten buiten Irak en Syrië’, zegt Zweiri. ‘Dat het jobs kan verzekeren voor wie naar de gecontroleerde gebieden verhuist. En dat is altijd het doel van IS geweest: moslims naar de Islamitische Staat krijgen. De vraag rijst of ze de kennis en mogelijkheid hebben om hun beloftes waar te maken.’
Maar ook dat laatste lijkt – afgaande op anekdotes van voormalige rekruten en inwoners in de media – minder een probleem te stellen. IS beschikt over een adviesraad, de Shura, waar alle beslissingen over de beweging genomen worden. Een militant in de oliestad Beiji vertelde Al Jazeera dat de groep Iraakse ambtenaren in zijn rangen had, met de nodige vaardigheden om een stad te besturen.
Strijders van zeer verschillende achtergronden voegden zich in de loop der tijd bij IS. Hoewel het oprichten van een bank de nodige expertise vergt, kan die kennis waarschijnlijk ook bij militanten uit de beweging zelf gehaald worden.
Stap naar eigen land
Als het nieuws van de nieuwe IS-bank klopt, is dat een voortzetting van eerdere beleidspogingen, stelt nieuwssite The Atlantic. Er werd reeds een bureau voor consumentenbescherming opgericht en er was de organisatie van sociale diensten, religieuze lezingen en bekeringen van lokale bevolkingsgroepen. In november was er nog sprake van het willen slaan van een eigen munt.
Dat IS legitimiteit en erkenning als staat nastreeft bij moslims werd ook duidelijk uit de propaganda die de groep verspreidt. Maar als het nieuws over het budget en de bank waar blijkt te zijn, heeft de terreurbeweging iets bereikt dat geen andere gewapende groep hen heeft voorgedaan: een stapje dichter bij een eigen land.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier