Bruce Riedel

‘De wapendeal van 110 miljard tussen de VS en Saoedi-Arabië is fake news’

Bruce Riedel Senior onderzoeker Brookings Instituut

Het bezoek van Amerikaans president Donald Trump aan Saoedi-Arabië was een groot succes, als we het Witte Huis en de media mogen geloven. Er werd een wapendeal van 110 miljard dollar gesloten. Maar helaas, volgens senior onderzoeker Bruce Riedel van Brookings Institute, is dat fake news.

Vorige maand bracht Amerikaans president Trump een bezoek aan Saoedi-Arabië. Zijn regering kondigde aan dat het een wapendeal van 110 miljard dollar had afgesloten met het koninkrijk. Het enige probleem: er is geen deal. Het is fake news.

Ik heb met contacten in de defensie-industrie en op Capitol Hill (het politiek district in Washington DC, nvdr.) gesproken, en allemaal zeggen ze hetzelfde: het is geen deal van 110 miljard. Er zijn slechts een handjevol intentieverklaringen, maar geen contracten. Veel daarvan zijn aanbiedingen waarvan de defensie-industrie denkt dat de Saoedis er ooit interesse in zullen hebben. Tot nu toe is er nog niets ter beoordeling naar de Senaat gestuurd. Het Defensie Veiligheids- en Samenwerkingsagentschap, het departement binnen het Pentagon dat wapenverkoop overziet, noemt het “voorgenomen verkopen”. Geen van de deals die tot nu toe bekend gemaakt zijn zijn nieuw. Ze zijn allemaal gestart onder de regering van Obama.

Vier fregatten, een raketschild en 150 helikopters

Een voorbeeld is een voorstel om vier fregatten (zogenaamde multi-mission surface combatant schepen) aan de koninklijke marine van Saoedi-Arabië. Het voorstel werd voor het eerst gedaan in 2015 door het ministerie van Buitenlandse Zaken. Er volgde geen contract. Het type fregat is een afgeleide van een schip dat de Amerikaanse Marine gebruikt maar de afgeleide bestaat in feite nog niet.

De wapendeal van 110 miljard tussen Amerika en Saoedi-Arabië is u003cemu003efake newsu003c/emu003e.

Een ander voorbeeld is het Terminal High Altitude Air Defense systeem (THAAD) dat recent is ingezet in Zuid-Korea. De Saoedi’s hebben interesse getoond in het systeem, maar er is vooralsnog geen contract afgerond. Obama keurde de verkoop in principe goed tijdens een top op Camp David (een buitenverblijf van de Amerikaanse president waar hij vaak buitenlandse leiders ontvangt voor onderhandelingen, nvdr.) in 2015.

Op het wensenlijstje van de Saoedi’s staan ook 150 Black Hawk-helikopters. Wederom is het oude wijn in nieuwe zakken. Wat de Saoedi’s en de regering wel hebben gedaan is een denkbeeldig pakket samengesteld op basis van het wensenlijstje van Saoedi-Arabië en het aan de wereld voorgeschoteld als een deal. Maar het rekensommetje klopt niet. Het is fake news.

Wensenlijstje

Het is bovendien nog maar de vraag of de Saoedi’s een deal van 110 miljard dollar wel kunnen betalen, nu de olieprijs zo laag staat en ze al twee jaar een oorlog voeren in Jemen. President Obama verkocht het koninkrijk 112 miljard aan wapens in acht jaar, waarvan het leeuwendeel een enorme deal in 2012 was, onderhandeld door toenmalig Defensieminister Bob Gates. Om die deal goedgekeurd te krijgen door het Congres moest Gates ook een wapendeal met Israel sluiten om hen te compenseren en om hun voordeel op hun Arabische buren te helpen behouden. Met de val van de olieprijzen hebben de Saoedi’s het moeilijk gehad sindsdien hun betalingen te doen.

Je weet dat de Trump-deal echt is als Israel begint te vragen om een pakket dat het strategisch voordeel van de Israeli Defense Forces (IDF, het Israelische leger, nvdr) behoudt. Wat er snel zal komen is een deal van miljarden dollars aan munitie voor de oorlog in Jemen. De koninklijke luchtmacht van Saoedi-Arabië heeft meer munitie nodig om de luchtbombardementen op het armste land van de wereld voort te zetten.

Je weet dat de Trump-deal echt is als Israel begint te vragen om een pakket dat het strategisch voordeel van de IDF behoudt

Qatar

Tenslotte is, net als de wapendeal, de gehypete verenigde islamitische campagne tegen terrorisme niet zoals het voorgeschoteld wordt. De Golfstaten hebben zich tegen een van hun leden gekeerd. Saoedi-Arabië is een campagne gestart om Qatar te isoleren. Vorige week braken Saoedi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten, Bahrein en Egypte de banden met Qatar. Bondgenoten van de Saoedi’s als de Maldiven en Jemen sprongen gelijk aan boord. Saoedi-Arabië heeft z’n landsgrens met Qatar gesloten.

Dit is niet de eerste keer dat zo’n geschil zich voordoet, maar het zou wel eens de gevaarlijkste kunnen zijn. De Saoedi’s en hun bondgenoten zijn gretig Qatar te straffen voor diens steun aan het Moslimbroederschap, voor de banden met Iran en voor het huizen van Al-Jazeera. In plaats van een verenigd front te bieden aan Iran, kiest Riyad ervoor sektarische en politieke spanningen in de regio op scherp te stellen.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk in het Engels op de website van het Brookings Institute.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content