‘De Paradise Papers stemmen mij optimistisch’

'Wat Europa groots maakt, is dat we met democratische middelen de markt temmen.' © Franky Verdickt

‘Facebook krijgt al onze gegevens, maar betaalt daarvoor geen fractie van wat die waard zijn’, zegt de Deense eurocommissaris voor Mededinging Margrethe Vestager.

De afgelopen jaren bent u bekend geworden omdat u multinationals fikse boetes hebt opgelegd. Maar tonen de Paradise Papers niet aan dat de Europese Unie machteloos staat tegenover hun belastingconstructies?

Margrethe Vestager: Zulke verhalen stemmen mij zeer optimistisch, want ze zorgen voor veel onzekerheid. Iemand die zijn geld verdient met het uittekenen van belastingconstructies zal er waarschijnlijk slechter door slapen. Bovendien zijn we de wetgeving al een hele tijd aan het aanscherpen: denk maar aan de richtlijnen rond belastingontduiking of de automatische informatie-uitwisseling tussen belastingdiensten van verschillende landen.

U hebt Apple bevolen dertien miljard euro terug te betalen omdat het in Ierland een gunstig belastingtarief genoot. Onlangs bleek dat de technologiegigant nog steeds belastingvrijstellingen vraagt aan landen voor hij zich ergens vestigt. Maakt dat u boos?

Vestager: Je verandert de wereld niet met boosheid of frustraties. EU-landen die meedoen aan dat fiscale opbod zouden tegen hun burgers moeten zeggen: onze lokale bedrijven worden belast, maar multinationals, die laten we met rust. Ik ben benieuwd hoe de bevolking daarop zou reageren.

Hebt u een probleem met de technologiesector? U hebt ook al Amazon, Facebook en Google geviseerd.

Vestager: We onderzoeken ook of Duitse autoconstructeurs illegaal een kartel hebben gevormd. Ze kunnen een boete krijgen die kan oplopen tot tien procent van hun omzet. Het gaat altijd om bedrijven die een bocht willen afsnijden om snellere of betere resultaten te krijgen.

De grondleggers van de EU wisten uit eigen ervaring dat sommige bedrijven hun monopoliepositie gebruikten om bijna onbeperkte macht te krijgen. Dan heerst de wet van de jungle. Wat Europa groots maakt, is dat we met democratische middelen de markt temmen.

Vroeger tweette u weleens foto’s van uw zelfgebakken koekjes. Vandaag gebruikt u sociale media enkel voor professionele mededelingen. Wantrouwt u sociale media?

Vestager: Nee, maar ik vond het nogal aanmatigend om aan iedereen te vertellen dat ik was gaan joggen. Het probleem met sociale media is dat ze slechts een fragment van je leven tonen. Daardoor krijg je de indruk dat mensen een perfect leven leiden, maar dat klopt niet.

U hebt uw Facebookaccount opgezegd nadat u de gebruikersovereenkomst had gelezen.

Vestager: Facebook kreeg al mijn gegevens. Maar ze betaalden zelfs geen fractie van wat die waard zijn: daarom is hun businessmodel zo lucratief.

Mensen kunnen toch kiezen of ze Google of Facebook gebruiken? Ze kunnen ook de gebruikersovereenkomst lezen?

Vestager: Als je geen Facebook hebt, kun je geen actieve burger zijn, want het schoolfeest of de activiteiten van je vereniging worden vaak langs die weg aangekondigd. En kent u iemand die zo’n gebruikersovereenkomst tot op het einde gelezen heeft, al was het maar een keertje? Het is ongelofelijk wat wij allemaal accepteren: internetbedrijven kunnen je gegevens verkopen hoe en aan wie ze willen. Daarom onderzoeken wij of Facebook gegevens wel voldoende beschermt.

Partner Content