‘De Egyptenaren betogen terecht: hun revolutie staat op het spel’

Koert Debeuf, waarnemer van de Arabische Lente op het Egyptische Tahrirplein, geeft de revolutionairen gelijk dat ze opnieuw op straat komen: ‘Waar ze voor gevochten hebben staat op het spel.’

Koert Debeuf vertegenwoordigt in het Midden-Oosten en Noord-Afrika de Europese Liberale fractie en volgt daarvoor de omwentelingen op de voet. De afgelopen dagen was hij elke dag op het Tahrirplein in de Egyptische hoofdstad Caïro.

Dat legendarische geworden plein wordt weer bezet door Egyptenaren die vrezen dat ze met het militaire regime dat in de plaats kwam van de gevallen dictator Hosni Mubarak zeker even slecht af zijn.

Koert Debeuf deelt hun bezorgdheid: “Noem de bezetting van de afgelopen dagen een tweede revolutie of een tweede golf: het staat vast dat waar ze voor gevochten hebben, op het spel staat.” Net zoals Mubarak, analyseert Debeuf, begrijpt het leger niet wat de bevolking wil en reageert het verkeerd. “Maarschalk Hussein Tantaoui, die aan het hoofd van het militaire regime staat, had deze week meteen moeten de datum van de verkiezingen meedelen en een andere grondwet voorstellen. Dan zouden er niet opnieuw duizenden op het Tahrirplein staan.”

De Egyptenaren protesteerden tegen een grondwet waarin het leger een presidentiële status kreeg, en dus parlementaire wetten kon afschaffen. Of nog: het leger wilde laten inschrijven dat de militaire begroting geheim mocht blijven voor het parlement. “Komt daarbij dat hun reactie op de nieuwe bezetting ronduit onaanvaardbaar was: 90 procent van de doden en gewonden waren geraakt in het gezicht. Het leger richtte met rubberen kogels op de ogen en met scherp op het hoofd. Dat heeft het volk woedend gemaakt.”

Debeuf: ‘Ze zullen blijven tot Tantaoui vertrekt’

De excuses die het leger nu biedt, zijn dus complete onzin, vindt Debeuf. Maar die onhandige reactie past in hun denken. “Een democratisch verkozen persoon voelt zich ongemakkelijk als duizenden om zijn of haar aftreden vragen. Maar het leger ziet zichzelf nog steeds als de staat, zonder wie het land in duigen valt.”

“De revolutionairen hebben gelijk dat ze weer op straat komen: hun revolutie staat op het spel.” Debeuf ziet veel vastberadenheid bij de Egyptenaren: “Ze zullen blijven staan tot ook Tantaoui vertrekt.”

De grote betoging die vandaag voorspeld wordt, is een lakmoesproef, meent Debeuf. “Hoeveel mensen zullen opdagen, wie zal willen doorgaan tot Tantaoui valt?” Want de meningen zijn verdeeld. De zogenaamde pragmatici, zoals de Moslimbroeders, willen nu focussen op de verkiezingen van maandag 28 november. Die groep wil het democratiseringsproces haar werk laten doen, zegt Debeuf. “Het antwoord op de vraag wat er na het leger moet komen, is onduidelijk.”

Kloof

En dat niet alleen: ook wat na de verkiezingen komt, blijft koffiedikkijken. “Er is een grote kloof tussen de mensen die massaal op straat kwamen, en de politici. Die eersten hebben zich niet politiek georganiseerd. De politiek partijen staan dus wat los van de revolutie.” Die kloof bewijst dat de verkiezingsuitslag tijdelijk zal zijn, meent Debeuf: “De revolutionairen zullen zich in de komende maanden, jaren organiseren. Wat er nu dus ook uit de stembus komt, het zal tijdelijk zijn.”

Wat de verkiezingen zelf betreft is Debeuf vooral bezorgd om de verdeeldheid onder de seculiere partijen. (SD)