Het hanengevecht tussen de VS en China loopt uit de hand, vindt econoom Larry Summers. ‘Het gaat niet langer om tactische manoeuvres, er wordt met scherp geschoten.’
Larry Summers (63) was een van de jongste professoren aan de universiteit van Harvard, hoofdeconoom bij de Wereldbank, minister van Financiën onder de Amerikaanse president Bill Clinton en adviseur van zijn opvolger Barack Obama. Hij ziet met lede ogen het beleid van president Donald Trump aan.
Trump heeft nieuwe invoertaksen op Chinese goederen aangekondigd ter waarde van 200 miljard dollar, voor het geval Peking eerdere Amerikaanse prijsverhogingen zou counteren met taksen. Kunnen we nu spreken van een handelsoorlog?
Larry Summers: We zitten in een negatieve spiraal van escalatie. Nationalistische en protectionistische tendensen domineren, het haantjesgedrag schaadt beide economieën. Het gaat niet langer om tactische manoeuvres maar om een conflict waarbij met scherp wordt geschoten.
Heeft Trump dan geen gelijk? China schermt zijn markten af voor buitenlandse bedrijven, daar heeft het Westen al jaren problemen mee.
Summers: Trump neemt absoluut verkeerde beslissingen. Uit weinig blijkt dat zijn gescheld en geschreeuw iets positiefs oplevert. En dat onze traditionele bondgenoten stilaan meer sympathie gaan koesteren voor China dan voor ons, is diplomatiek gezien bijzonder kwalijk.
Dit keert zich tegen Trumps kiezers
Hoe zal China reageren op Trumps uitspraken?
Summers: Het kan de Amerikaanse export naar China bemoeilijken, maar ook de belangen van Amerikaanse bedrijven in China zelf raken. Het handelsklimaat zou voor onze bedrijven erg moeilijk kunnen worden, afhankelijk van de reacties van de regering en de Chinese consumenten. Maar de grootste moeilijkheden liggen elders.
Wat bedoelt u?
Summers: Uitgerekend Trumps kiezers zullen lijden onder zijn politiek. Want de concurrentiepositie van de Amerikaanse bedrijven zal dalen door de hogere invoerprijzen, het handelstekort zal zelfs toenemen. Door de hogere staalprijzen zullen bedrijven problemen krijgen en mensen moeten ontslaan. Bovendien zal de koopkracht dalen. Dan zullen veel van Trumps kiezers vaststellen dat zijn politiek zich tegen hen keert.
En dan Europa. Het continent valt politiek uit elkaar, nationalisme wordt sterker. Heeft Trump vrij spel?
Summers: De autoritaire beweging en het populisme verontrusten iedereen die de val van de Muur en de groei van de Europese gedachte ooit heeft toegejuicht. Ineens komt alles op de helling te staan. Mijn sympathie gaat uit naar de Franse president Emmanuel Macron, maar hij zou meer steun van Duitsland moeten krijgen en meer constructieve hulp door structurele hervormingen in de landen rond de Middellandse Zee, met name Italië.
Valt Europa uit elkaar?
Summers: De integratie zal vertragen, maar de Europese Unie zal blijven bestaan. Het belangrijkste is dat de migratiekwestie opgelost wordt. Toch denk ik dat de Unie sterker is dan een jaar geleden. De brexit verstevigt de banden, net als het gebrek aan leiding door de VS.
Hoe zouden de Europeanen moeten reageren als Trump met nog meer heffingen dreigt?
Summers: Ze moeten er exportgoederen belasten die geproduceerd worden in Amerikaanse staten die politiek niet belangrijk zijn voor Trump. Ik ben er zeker van dat de Europeanen eraan werken en geen problemen zullen hebben om die exportgoederen te vinden. Maar ook dat wordt weer uitgevochten op de kap van de werknemers.
