Het Chinese Volkscongres heeft zondag voor president Xi Jinping de weg geëffend om tot het einde van zijn leven aan te blijven.
Op zijn jaarlijkse bijeenkomst keurde het niet-verkozen parlement zoals verwacht een reeks grondwetswijzigingen goed. Zo is de begrenzing van het presidentieel ambt tot twee ambtstermijnen van vijf jaar afgeschaft. De Chinese president Xi Jinping (64) kan aldus tot zijn dood staatshoofd blijven, in plaats van het ambt in 2023 te moeten opgeven. Er waren 2.958 stemmen voor de afschaffing, twee tegen en drie onthoudingen.
De begrenzing van het presidentiële ambt was in 1982 in de grondwet geïntroduceerd door de toenmalige sterke man, Deng Xiaoping. Die wou een terugkeer naar een dictatoriaal regime zoals dat van Mao Zedong vermijden.
Andere belangrijke grondwetswijzigingen
Het amendement op de grondwet introduceert ook het ‘gedachtegoed van Xi Jinping voor een nieuw tijdperk van socialisme met Chinees karakter’ in de grondwet. Kritiek op de president kan aldus als strijdig met de grondwet gelden. In het eerste artikel van de Chinese grondwet is nu ook de ‘leidende rol’ van de Communistische Partij vastgelegd. Dit stelt een toename van de repressie tegen tegenstanders van het regime in het vooruitzicht. Opposanten kunnen er immers van worden beschuldigd de grondwet te hebben geschonden omdat ze gewoonweg de greep op de macht van de Communistische Partij hebben aangeklaagd.
Een andere belangrijke grondwetswijziging is de oprichting van een machtig orgaan dat corruptie moet bestrijden en dat verreikende bevoegdheden heeft, de Nationale Toezichtscommissie. Naast de Justitie en onafhankelijk van het Hooggerechtshof of het parket-generaal, kan die iedereen in het vizier nemen die een openbaar ambt – tot met leraar in een dorpsschool – uitoefent. Critici zien daarin nog een nieuw werktuig voor politieke vervolging, en een aanscherping van de leidende rol van de partij.
