Dirk Van der Maelen (SP.A)

Brief aan Obama: ‘Mijnheer de president, met kernwapens bouw je geen sociale welvaart’

Met kernwapens en dure gevechtsvliegtuigen bouw je geen sociale welvaart voor de mensen, schrijven SP.A-Kamerleden Dirk Van der Maelen en David Geerts aan Amerikaans president Barack Obama. ‘Droom maar dat het u zal lukken kernwapens te verbieden, mijnheer de president. Dan dromen wij met u mee.’

Mijnheer de president

Wanneer u morgen op Flanders Field rondloopt, neem dan even de tijd om stil te staan tussen de rijen kruisen en laat de onzin van de Grote Oorlog op u inwerken. Zoals Boudewijn De Groot het ooit zo treffend verwoordde in een lied gericht tot één van uw voorgangers: ‘Mijnheer de president, droom van een mooi vredesideaal, dat nog nooit door bloedig moorden is verkregen, droom maar dat het u zal lukken dit keer.’ Dan dromen wij met u mee.

Sinds 1899 en de Eerste Haagse Vredesconferentie staat het streven naar algemene, tweezijdige ontwapening op de internationale politieke agenda. Het eerste grootschalig inzetten van gifgassen op 22 april 1915 in de buurt van Ieper, slechts 40 km van Waregem, illustreerde toen reeds de nood aan ontwapeningsinitiatieven, maar tevens ook de zwakte ervan. Het gebruik van dergelijke wapens was immers toen al verboden bij internationaal verdrag. Nie wieder Krieg, nooit meer oorlog, zeiden we toen uit diepe afkeer voor de slachting van de loopgravenoorlog. Met het resultaat dat 30 jaar later voor het eerst het meest vernietigende wapen werd ingezet in naam van ‘oorlog aan de oorlog’.

De afgelopen decennia werden verschillende internationale verdragen afgesloten die verschillende soorten massavernietigingswapens verbieden (chemische wapens, antipersoonsmijnen, clustermunitie). Het Internationaal Gerechtshof stelde in 1996 dat ‘het dreigen met, of gebruik van, kernwapens in het algemeen in strijd is met de regels van internationaal recht die gelden bij gewapend conflict, en in het bijzonder met de principes en regels van het internationaal humanitair recht’. Maar tot een internationaal verdrag dat kernwapens, de meest verwoestende massavernietigingswapens, verbiedt is het nog niet gekomen.

Gisteren nog riep u zelf meer dan 50 wereldleiders samen in Den Haag om het te hebben over de beveiliging van nucleaire materialen en faciliteiten. Een gemiste kans als u het ons vraagt, mijnheer de president. U noemt nucleair terrorisme één van de grootste bedreigingen voor de internationale veiligheid. En daarover zijn we het met u eens, maar het beveiligen van nucleaire installaties is een pleister op de wonde. Waarom hebt u het in Den Haag niet gehad over waar het echt om draait? Met name nucleaire ontwapening.

Tijdens uw eerste termijn in het Witte Huis beloofde uw het aantal kernwapens te reduceren, samen met de rol die kernwapens in de Amerikaanse nationale veiligheidsstrategie hebben. U hebt enkele lovenswaardige stappen gezet en riep de internationale gemeenschap op te streven naar een wereld zonder kernwapens. Presidenten George Bush Senior, Bill Clinton en George Bush Junior zetten met wisselend succes en met verschillende politieke overwegingen stappen in die richting. Maar u bent de eerste Amerikaanse president die van ‘Global Nuclear Zero‘ een politieke prioriteit maakte.

Veelbelovend. Maar nu? Hoe ziet u dit verder? Hoe past de modernisering van de kernwapens op Europees grondgebied binnen uw streven naar nucleaire ontwapening? Onder het mom van de modernisering zouden we in Kleine Brogel een nieuw type Amerikaanse kernwapens op Belgisch grondgebied krijgen. Voor ons is dit niet alleen een brug te ver, maar ook een grote ethische stap terug. De modernisering van de Amerikaanse kernwapens ondergraaft het Non-Proliferatie Verdrag en is voor landen die nu nog geen kernwapens hebben in geen geval een stimulans om af te zien van de ontwikkeling van hun eigen nucleaire capaciteit. Het is enkel door verregaande vermindering van uw eigen nucleair arsenaal, alsook dat van Rusland, dat andere partijen met een veel kleiner arsenaal zich zullen engageren voor echte ontwapeningsafspraken.

Verschillende van uw voormalige adviseurs en ambassadeurs zeggen dat u verheugd zou zijn als België vraagt om de kernwapens weg te halen uit Kleine Brogel. Ted Seay (tot 2011 adviseur wapenbeheersing) en Ivo Daalder (de vorige Amerikaanse adviseur bij de NAVO) wijten het aan de weerstand in Washington dat u uw echte agenda van echte wapenbeheersing niet kunt doorzetten.

Als dat waar is, willen we u graag een dienst bewijzen. Wij willen ons niet blijven verstoppen achter het uitblijven van een NAVO-consensus inzake nucleaire ontwapening. Als de NAVO-top doof blijft voor de eis van nucleaire ontwapening, stellen wij voor dat de regering zelf werk maakt van een verbod op kernwapens op ons grondgebied. Op Kleine-Brogel liggen 10 tot 20 Amerikaanse kernwapens opgeslagen. Die moeten ook vervoerd worden en zo is er in ons land snel een excuus gevonden om de bestaande, verouderde, gevechtsvliegtuigen te vervangen en 4 tot 6 miljard euro uit te geven aan nieuwe vliegtuigen. Dat geld kunnen we zinvoller gebruiken, vinden wij: jobs creëren, pensioenen betaalbaar houden, onze gezondheidszorg toegankelijk maken voor iedereen, armoede terugdringen.

Met kernwapens en dure gevechtsvliegtuigen bouw je geen sociale welvaart voor de mensen. Om maar een voorbeeld te geven: met de prijs van één zo’n vlietguig (150 miljoen euro) kunnen we 1.500 nieuwe sociale woningen bouwen of 4.500 mensen met een handicap helpen.

Griekenland en Canada deden het ons al voor. En België verbood reeds een aantal andere wapensystemen op ons grondgebied. Waarom zou dit niet kunnen voor kernwapens? Droom maar dat het u zal lukken, mijnheer de president. Dan dromen wij met u mee.

Dirk Van der Maelen en David Geerts zijn parlementsleden voor SP.A

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content