Breitbart: racistische site komt in het hart van Trumps Witte Huis

Steve Bannon met een jonge Trumpsupporter. © REUTERS
Rudi Rotthier

Met de promotie van Stephen (Steve) Bannon tot chef politieke strategie in zijn Witte Huis kiest Donald Trump voor een oproerkraaier die op zijn website Breitbart racisten en wit-nationalisten een stem gaf.

Dat de 62-jarige Steve Bannon, die sinds augustus de leiding had over de verkiezingscampagne van Donald Trump, nu ook een cruciale rol krijgt in het Witte Huis, als degene die de politieke lijnen uitzet, is voor velen een onrustbarende legitimering van extreemrechts, racistisch gedachtengoed.

Het Southern Poverty Law Centre (SPLC), een ngo die haatmisdrijven in kaart brengt, riep Trump op om zijn aanstelling ongedaan te maken. Het hoofd van de Anti-Defamation League, een joodse ngo die antisemitisme bestrijdt, sprak van een “trieste dag”. Moslimrechtengroep CAIR zegt in een mededeling dat de benoeming van Bannon “de verontrustende boodschap uitstuurt dat anti-moslim samenzweringstheorieën en de wit-nationalistische ideologie welkom zullen zijn in het Witte Huis”. En niet alleen moslim- of joodse of mensenrechtenorganisaties reageren verontwaardig of bevreesd.

John Weaver, de gewezen campagneleider van John McCain, die in 2008 de Republikeinse genomineerde was, formuleert zijn angst in een tweet als volgt: “Racistisch, fascistisch extreemrechts is vertegenwoordigd op enkele passen van het Oval Office (het kantoor van de president, red.). Wees heel waakzaam Amerika.”

Van pro-Israël naar antisemitisch

Bannon was jarenlang de drijvende kracht achter Breitbart.com.

Breitbart.com werd in 2007 gestart door Andrew Breitbart als een alternatieve rechtse nieuwssite, anti-establishment, anti-bullenbak en pro-Israël.

Toen de oprichter in 2012 aan een hartaanval overleed – hij was 43 – nam Bannon het roer in handen.

En onder zijn leiding werd Breitbart een vehikel voor racisten en antisemieten en mensen (mannen vooral) met een voorkeur voor samenzweringstheorieën, waarbij feiten er niet altijd veel toe deden.

Andrew Breitbart
Andrew Breitbart© REUTERS

Hij werd de held van de alt-right, een niet heel goed gedefinieerde groep, die precies deze categorieën overspant: wit racisme, antisemitisme, anti-islamitisch, anti-vrouw, populistisch met een weerzin voor politiek correct gedrag, boos, paranoïde.

Robert Costa, Trump-specialist bij de Washington Post, noemde Bannon met Breitbart “de uitvinder van het Trumpisme”.

Bannon, die door zijn ex tijdens een echtscheidingsprocedure werd beschuldigd van antisemitisme (hij wou niet dat hun kind naar een school met veel joden ging, verklaarde ze), heeft altijd ontkend dat hij een racistisch gedachtengoed wil promoten – hij heeft altijd beweerd dat hij met Breitbart een forum wou bieden, niet dat hij die opinies zelf deelde. Het meest flagrante racisme zit in de reacties van lezers, waarover hij geen controle wil uitoefenen. Maar, gaf hij ook herhaaldelijk toe, hij houdt van controverse, en als Breitbart weer schandaal schopt, komt hem dat niet slecht uit. Onder zijn leiding werd Breitbart heel succesrijk, met in juli 17 miljoen bezoekers.

‘Anticonceptie maakt vrouwen onaantrekkelijk en gek’

De (linkse) Huffington Post somde enkele van de meer uitzinnige titels op die in de loop der jaren in Breitbart verschenen zijn, en die geven een idee:

Bill Kristol: Republikeinse pretbederver en overgelopen jood (over de neoconservatieve Republikein Bill Kristol, een van degenen die onvermoeibaar de oorlog in Irak hebben bepleit)

Politieke correctheid beschermt verkrachtingscultuur bij moslims

Anticonceptie maakt vrouwen onaantrekkelijk en gek

Gabby Giffords: het menselijk schild van de beweging voor wapencontrole (Gabby Giffords, een Democratisch parlementslid, werd in het hoofd geschoten, is sindsdien zwaar gehandicapt en voert actie voor wapenwetten)

Sympathy for the Devils: het plot tegen Roger Ailes – en Amerika‘ (Breitbart ziet de beschuldigingen tegen de gewezen baas van Fox News, die moest opstappen na ettelijke klachten over ongewenste intimiteiten, als een complot van de linkerzijde)

Roger Stone: Huma Abedin ‘naar alle waarschijnlijkheid een Saudische spion’, met ‘verregaande, onbetwistbare’ banden met ‘globale, terroristische entiteit’ (dit alles zonder enig bewijs. Roger Stone is een vriend van Trump, Huma Abedin is de rechterhand van Hillary Clinton, haar moeder werkte in Saudi-Arabië)

Je kunt bij Breitbart tags vinden als ‘zwarte criminaliteit’, wat bij klassieke media ondenkbaar is. De website schreef enkele keren dat migranten ziektes verspreiden. Ze is helemaal gewonnen voor een ‘religieuze test’ voor migranten. Misdrijven door ‘illegalen’ worden in de verf gezet. Bij artikels over abortus wordt zwangerschapsonderbreking soms geassocieerd met de Holocaust.

‘Fundamentalist van de vrije meningsuiting’

De bekendste columnist van Breitbart, Milo Yiannopoulos, werd in juli levenslang door Twitter geschorst omdat hij beledigingen van de zwarte actrice en komiek Leslie Jones zou uitgelokt hebben. “Fundamentalist van de vrije meningsuiting” Milo beschreef zichzelf als slachtoffer van politieke correctheid, en vond dat hij niet aansprakelijk kon gesteld worden voor de reacties op zijn omschrijvingen. Hij noemde Jones onder meer “een zwarte kerel” en “nauwelijks geletterd” na een ook al vernietigende recensie op de vrouwelijke Ghostbustersfilm.

Yiannopoulos, een 32-jarige Grieks-Britse homo, financiert een beurs “die exclusief beschikbaar is voor witte mannen die hun hogere opvoeding op gelijke voet willen aanvatten met hun vrouwelijke, homofiele of minderheidsklasgenoten”.

Dat is een van de verhaallijnen van Breitbart: witte mannen zijn de dupe in het huidige Amerika. Alle andere groepen hebben hun pleitbezorgers. Alle anderen klagen over de privileges van de witte mannen, terwijl die witte mannen net zo goed ontslagen worden, net zo goed armoede kennen, en net zo goed kinderen hebben die sterven aan een overdosis.

Een ander aspect aan Breitbart en Bannon was dat ze in hun conservatisme niet alleen een hartsgrondige hekel hebben aan Democraten (met name aan Obama en Clinton), maar ook aan het Republikeins establishment.

Breitbart voerde campagne voor de Republikeinse rivaal van speaker Paul Ryan tijdens recente voorverkiezingen, publiceerde zelfs peilingen waaruit moest blijken dat het nipt zou worden. Uiteindelijk won Ryan zijn voorverkiezing met 85 tegen 15 procent.

Twee jaar eerder had de weerstand van Breitbart wel succes. In 2014 richten Bannon en Breitbart hun pijlen op Eric Cantor, rijzende Republikeinse ster, en fractieleider in het Huis van Afgevaardigden. Breitbart nam het op voor diens tegenstander Dave Brat. Brat won.

Vanaf het begin van diens campagne schaarde Breitbart zich voluit achter Trump. Bannon voorzag Trump telefonisch van advies. Bannon deed er alles aan om Trump aantrekkelijk voor te stellen en zijn tegenkandidaten (met uitzondering van Ted Cruz) als belabberd. Mede via Breitbart kreeg Trump een open lijn naar de alt-right.

Toen Corey Lewandowski, destijds Trumps campagnemanager, dit voorjaar een journalist van Breitbart hardhandig wegsleurde bij Trump, koos Bannon de kant van Trump/Lewandowski en deed hij twijfel rijzen over het verslag van zijn eigen journaliste. Michelle Fields nam ontslag, en met haar ook een bekendere columnist, Ben Shapiro. Shapiro liet weten dat hij sindsdien hatelijke telefoontjes van Bannon kreeg, naast tal van antisemitische reacties.

‘Racisten zijn irrelevant’

Trump heeft partijgetrouwe Mike Pence aangeduid om zijn overgangsregime te leiden, en heeft partijvoorzitter Reince Priebus aangeduid als stafchef in het Witte Huis. De stafchef is de sluis die de toegang tot de president regelt. Maar als politiek hoofd heeft hij dus Bannon aangeduid. Volgens bronnen in zijn campagne is Bannon de enige binnen de campagne die Trump echt voor het volle pond vertrouwt.

Terwijl Priebus en Pence de partij en de lobbyisten kennen en inschakelen, moet Bannon ervoor zorgen dat het ‘moeras’ wordt drooggelegd, dat de lobbyisten en de corruptie worden teruggedrongen.

Reince Priebus bij Donald Trump
Reince Priebus bij Donald Trump© Belga Image

Priebus en Pence zijn persoonlijke vrienden van speaker Paul Ryan. Bannon noemde Ryan ooit “een proefbuisbaby” in een glazen schaaltje geconcipieerd in een conservatief instituut.

Dat wordt per definitie een gespannen verhouding.

Maar het is niet die spanning die velen zorgelijk stemt, maar wel de extreemrechtse bagage van Bannon.

Racisten van allerlei allooi, tot en met de Ku Klux Klan, zijn hoorbaar in hun nopjes met de nieuwe president. Het blad van de KKK was een van de weinige publicaties die de kandidatuur van Trump ondersteunde. En Trump zelf was heel traag om de steun van KKK-kopstuk David Duke af te wijzen.

In gesprek met The New York Times verwerpt Bannon de ‘ethno-nationalistische” tendensen in delen van “de beweging”, die Trump verkoos. Hij bepleit populisme en Amerikaans nationalisme, zegt hij, om de kwalijke effecten van globalisering tegen te gaan. Hij zegt dat zijn vijanden zijn opinies en die van vele Trumpaanhangers verkeerd voorstellen. “Deze mensen zijn patriotten. Ze houden van hun land. Ze willen gewoon dat iemand voor hun land zorgt. Dat betekent niet dat er in de marges geen mensen zijn, zoals in elke beweging, die slecht zijn – racisten, antisemieten. Maar dat is irrelevant”.

Partner Content